Koncepcja wojny sieciowej Aleksandra Dugina jako narzędzie realizacji celów geopolitycznych Federacji Rosyjskiej

• Authors: Wojnowski Michał

Title variants

EN

Alexander Dougin`s concept of a net war as a tool towards realization of geopolitical goals of the Russian Federation.

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł dotyczy genezy, teorii oraz zastosowania rosyjskiej koncepcji wojny sieciowej. Ten termin został wprowadzony w Rosji przez Aleksandra Dugina. Według Dugina i jego współpracowników z ruchu eurazjańskiego rosyjska koncepcja wojny sieciowej stała się głównym środkiem do osiągania celów państwa w polityce międzynarodowej, regionalnej i wewnętrznej, a także do zyskiwania geopolitycznej przewagi, szczególnie w sferze informacyjnej. Stworzyli oni model „sieci eurazjańskiej”, który jest odpowiedzią na „amerykańskie wyzwanie sieciocentryczne”. Zdaniem geopolityka „sieć eurazjańska” powinna się składać z grupy wysokich urzędników państwowych, najlepszych (zaangażowanych) kadr wywodzących się z rosyjskich służb specjalnych oraz rosyjskich i prorosyjskich intelektualistów, uczonych, politologów, patriotycznie zorientowanych dziennikarzy, artystów i działaczy kultury. Dugin zaproponował także stworzenie podstaw ideologicznych wojny sieciowej prowadzonej w celu uzyskania przewagi informacyjnej. Jego nowa ideologia, sformułowana w książce pt. Czwarta Teoria Polityczna, stanowi alternatywę dla amerykańskiej hegemonii i NATO.

EN

The article concerns the origins, theory and application of the concept of the Russian netwar. This term was introduced in Russia by Aleksandr Dugin. According to Dugin and his contributors from Eurasian Movement, the Russian concept of netwar is the means the state uses to achieve its goals in international, regional and domestic politics and also to gain a geopolitical advantage, especially in information sphere. They created the “Eurasian” network model. It offers a symmetric response to the “net-centric challenge from the US”. According to Dugin, the Eurasian network is conceived to consist of a special group of senior officials, the best “mission-oriented” staff from the Russian secret services, Russian and pro-Russian intellectuals, scientists, political scientists and the corps of patriotically-oriented journalists and culture activists. Dugin also offers ideological foundations for the netwar to gain informational advantage. The new ideology proposed by Dugin in his book The Fourth Political Theory is an alternative to American hegemony and NATO.

Keywords

PL

wojna sieciowa,; Aleksandr Dugin,; ruch eurazjański,; Czwarta Teoria Polityczna,; geopolityka

EN

netwar,; Alexandr Dugin,; Eurasian Movement,; Fourth Political Theory,; geopolitics.

• Publisher: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego
• Journal: Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego
• Year: 2017
• Volume: 9
• Issue: 16
• Pages: 11-37

Dates

published

2017-03-15

Contributors

author

Wojnowski Michał

• dr, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie

References

• Arquilla J., Ronfeldt D., Cyberwar is Coming! „Comparative Strategy” 1993, nr 12, z. 2, s. 141–165.
• Arquilla J., Ronfeldt D., The Adwent of Netwar, Santa Monica 1996, Rand Corporation.
• Arquilla J., To Build a Network, „PRISM” 2014, nr 5, s. 22–34.
• Beam L.B., Leaderless Resistance, „The Seditionist” [online] 1992, nr 12, http://www.louisbeam.com/leaderless.htm. [dostęp: 16 II 2017].
• Blaker J.R., Transforming Military Force: The Legacy of Arthur Cebrowski and Network Centric Warfare, London 2007, Allen & Unwin.
• Brose R., Cyberwar, Netwar, and the Future of Cyberdefense, w: 7th International Conference on Cyber Conflict: Architectures in Cyberspace, M. Maybaum, A.M. Osula, L. Lindström (red.), Tallin 2015, NATO CCD COE Publications, s. 25–38.
• Cebrowski A., Garstka J., Network Centric Warfare: Its Origin and Future, „US Naval Institute Proceedings Magazine” 1998, nr 124, z. 1, s. 28–35.
• Cospito G., Egemonia/egemonico nei “Quaderni del carcere” (e prima), „International Gramsci Journal” 2016, nr 2, s. 49–88.
• Cox R.W., Gramsci, Hegemony and International Relations: An Essay in Method, „Millennium. Journal of International Studies” 1983, nr 12, s. 162–175.
• «Черный интернационал». Как Москва кормит правые партии по всему миру [online], http://theins.ru/politika/2113 [dostęp: 11 XII 2016].
• Черный Интернационал: Малофеев и Дугин [online], https://b0ltai.org/2014/11/27/черный-интернационалмалофеев-и-дуги/ [dostęp: 11 XII 2016].
• Darczewska J., Diabeł tkwi w szczegółach. Wojna informacyjna w świetle doktryny wojennej Rosji, Warszawa 2015, Ośrodek Studiów Wschodnich.
• Dugin A.G., Eurasian Mission: An Introduction to Neo-Eurasianism, London 2014, Arktos Media.
• Dugin A.G., Putin vs Putin: Vladimir Putin Viewed from the Right, London 2014, Arktos Media Ltd.
• Dugin A.G., The Multipolar World and the Postmodern, „Journal of Eurasian Affairs” 2013, nr 1, s. 8–13.
• Fitzpatrick C.A., With Cash and Conspiracy Theories, Russian Orthodox Philanthropist Malofeyev is Useful to the Kremlin, „The Interpreter” [online] z 28 kwietnia 2015 r., http://www.interpretermag.com/with-cash-and-conspiracy-theoriesrussian-orthodox-philanthropist-malofeyev-is-useful-to-the-kremlin/ [dostęp: 11 XII 2016].
• Foxall A., Putin’s Useful Idiots: Britain’s Left, Right and Russia, „Policy Paper” 2016, nr 10, s. 2–16.
• Global Revolutionary Alliance. Manifesto, Program, Principles, Strategy [online], http://www.granews.info/ [dostęp: 11 XII 2016].
• Globalny Sojusz Rewolucyjny: Manifest [online], http://xportal.pl/?p=1268 [dostęp: 28 I 2017].
• Gray P.W., Leaderless Resistance, Networked Organization, and Ideological Hegemony, „Terrorism and Political Violence” 2013, nr 25, s. 655– 671.
• Grossouvre H., Paris-Berlin-Moscou: La voie de l’indèpendance et de la Pax, Paris 2002, L’Age d’Homme,
• Hardt M., Negri A., Empire, Cambridge–London 2000, Harvard University Press.
• Kaplan J., Encyclopedia of White Power: A Sourcebook on the Radical Racist Right, Walnut Creek–Lahnam–New York–Oxford 2000, Rowman and Littlefield Publishers.
• Laruelle M., Dangerous Liaisons: Eurasianism, The European Far Right, and Putin’s Russia, w: Eurasianism and the European Far Right: Reshaping the Europe – Russia Relationship, M. Laruelle (red.), London 2015, Lexington Books, s. 1–33.
• Laruelle M., The Izborsky Club, or the New Conservative Avant-Garde in Russia, „The Russian Review” 2016, nr 75, s. 626–644.
• Liedel K., Piasecka P., Wojna cybernetyczna – wyzwanie XXI wieku, „Bezpieczeństwo Narodowe” 2011, nr 1, s. 15–28.
• Odehnal B., Gipfeltreffen mit Putins fünfter Kolonne [online], http://www.tagesanzeiger.ch/ausland/europa/Gipfeltreffen-mit-Putins-fuenfter-Kolonne/story/30542701 [dostęp: 11 XII 2016]
• Polyakova A., Putinism and the European Far Right [online], http://imrussia.org/en/analysis/world/2500-putinism-and-the-european-far-right [dostęp: 12 XII 2016].
• Pomerantsev P., Weiss M., The Menace of Unreality: How the Kremlin Weaponizes Information, Culture and Money, London 2014, Institute of Modern Russia.
• Posłuszna E., Terroryzm w czasach globalizacji. Przyczynek do rozważań nad wojnami czwartej generacji, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2016, nr 15, s. 174–187.
• Potulski J., Współczesne kierunki rosyjskiej myśli geopolitycznej: między nauką, ideologicznym dyskursem a praktyką, Gdańsk 2010, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego.
• Rodkiewicz W, Rogoża J., Potiomkinowski konserwatyzm. Ideologiczne narzędzie Kremla, Warszawa 2015, Ośrodek Studiów Wschodnich.
• Rogoża J., Kreml „zagospodarowuje” europejską skrajną prawicę [online], https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2015-03-25/kreml-agospodarowujeeuropejska-skrajna-prawice [dostęp: 12 XII 2016].
• Rossman V., Moscow State University’s Department of Sociology and the Climate of Opinion in Post–Soviet Russia, w: Eurasianism and the European Far Right: Reshaping the Europe – Russia Relationship, M. Laruelle (red.), London 2015, Lexington Books, s. 55–77.
• Rousset M., La nouvelle Europe: Paris-Berlin-Moscou – Le continent paneuropéen face au choc des civilisations, Paris 2009, Godefroy de Bouillon.
• Русская доктрина. Государственная идеология эпохи Путина, А.Б. Кобяков, B.B. Аверьянов (red.), Москва 2016, Институт русской цивилизации.
• «Шалтай» слил письма коллег Малофеева и Дугина: Донбасс и евразийство [online], http://medialeaks.ru/2711yt_dugin [dostęp: 11 XII 2016].
• Shekhovtsov A., French Eurasianists join (pro-) Russian Extremists in Eastern Ukraine [online], http://euromaidanpress.com/2014/08/27/french-eurasianists-joinpro-russian-extremists-in-eastern-ukraine/ [dostęp: 12 XII 2016].
• Shekhovtsov A., Is Russia Insider sponsored by a Russian Oligarch with the Ties to the European Far Right? „The Interpreter” [online] z 23 września 2015 r., http://www.interpretermag.com/is-russia-insider-sponsored-by-a-russian-oligarch-with-ties-to-the-european-far-right/ [dostęp: 11 XII 2016].
• Shekhovtsov A., Moskau und die Rechten. Wie radikale Gruppierungen Unterstützung von Moskau erhalten, „Die Politische Meinung” 2016, nr 509, s. 99–103.
• Shekhovtsov A., Pro-Kremlin “Re-information” Efforts: Structural Relations between the Russian Media and the European Far Right [online], http://www.integrityinitiative.net/articles/496 [dostęp: 11 XII 2016].
• Shekhovtsov A., Russian Fascist Aleksandr Dugin Gathering Intelligence on the French Military, „The Interpreter” [online] z 28 września 2014 r., http://www.interpretermag.com/russian-fascist-aleksandr-dugin-gathering-intelligence-on-the-french-military/ [dostęp: 11 XII 2016].
• Shekhovtsov A., Russian Fascist Aleksandr Dugin’s Dreams of Dictatorship in Russia online], http://anton-shekhovtsov.blogspot.com/2014/02/russian-fascist-aleksandr-dugin-is.html [dostęp: 11 XII 2016].
• Shekhovtsov A., Russian Politicians Building an International Extreme Right Alliance, „The Interpreter” [online] z 15 września 2015 r., http://www.interpretermag.com/russian-politicians-building-an-international-extreme-right-alliance/ [dostęp: 12 XII 2016].
• Shekhovtsov A., The Far-Right “International Russian Conservative Forum” to Take Place in Russia, „The Interpreter” [online] z 10 marca 2015 r., http://www.interpretermag.com/the-far-right-international-russian-conservative-forum-to-takeplace-in-russia/ [dostęp: 12 XII 2016].
• Sykulski L., Integracja polityczna Eurazji we współczesnej rosyjskiej myśli geopolitycznej, w: Studia nad geopolityką XX wieku, P. Eberhardt (red.), Warszawa 2013, PAN, s. 349–363.
• Sykulski L., Koncepcja Radykalnego Podmiotu i „Czwarta Teoria Polityczna” Aleksandra Dugina w kontekście bezpieczeństwa Polski i Unii Europejskiej, „Przegląd Geopolityczny” 2014, nr 8, s. 229–242.
• Thomas T.L., The Russian Understanding of Information Operations and Information Warfare, w: Volume III of Information Age Anthology: The Information Age Military, D.S. Alberts, D.S. Papp (red.), Washington 2001, CCRP, s. 777–815.
• Umland A., Aleksandr Dugin’s Transformation from a Lunatic Fringe Figure into a Mainstream Political Publicist, 1980–1998: A Case Study in the Rise of Late and Post-Soviet Russian Fascism, „Journal of Eurasian Studies” 2010, nr 1, s. 144–152.
• Umland A., Kulturhegemoniale Strategien der russischen extremen Rechten: Die Verbindung von faschistischer Ideologie und metapolitischer Taktik im „Neoeurasimus“ des Aleksandr Dugin, „Österreichische Zeitschrift für Politikwissenschaft” 2004, nr 33, s. 437–454.
• Výroční zpráva Bezpečnostní informační služby za rok 2014 [online], https://www.bis.cz/pdf/2014-vz-cz.pdf [dostęp: 8 XII 2016].
• Wojnowski M., „Zarządzanie refleksyjne” jako paradygmat rosyjskich operacji informacyjno- psychologicznych w XXI w., „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2015, nr 12, s. 11–36.
• Wojnowski M., Aleksandr Dugin a resorty siłowe Federacji Rosyjskiej. Przyczynek do badań nad wykorzystaniem geopolityki przez cywilne i wojskowe służby specjalne we współczesnej Rosji, „Przegląd Bezpieczeństwa Wewnętrznego” 2014, nr 10, s. 11–38.
• Аверьянов B.B. i in., Другая холодная война. Стратегия для России, „Изборский клуб” 2014, nr 10, s. 20–50.
• Андреева O.C., Неправительственные организации как инструмент глобальной политики, „Власть” 2009, nr 4, s. 54–57.
• Бовдунов A., Цивилизационные разборки [online], http://evrazia.org/article/230 [dostęp: 10 XII 2016].
• Гавриш Г.Б., Онтология неоевразийского политико-правового дискурса, Ростов-на-Дону 2006, Ростовский юридический институт МВД России.
• Гавриш Г.Б., Трансформация механизмов обеспечения национальной без-опасности в условиях постмодерна. Институциональные аспекты, „Инфор-мационные войны” 2008, nr 2, s. 24–37.
• Гавриш Г.Б., Философия неоевразийства в контексте парадигм «прос-транства» и «времени» [online], http://evraz-info.narod.ru/30.htm [dostęp: 10 XII 2016].
• Домбровская И., СИРИЗА, Дугин и Камменос: опасные связи или «полезные идиоты»? [online], http://ru.rfi.fr/rossiya/20150308-opasnye-svyazi-grecheskoi-sirizy-s-moskvoi [dostęp: 11 XII 2016].
• Дугин A.Г., Геополитика постмодерна. Времена новых империй. Очерки геополитики XXI века, Санкт-Петербург 2007, Амфора.
• Дугин A.Г., Коровин B., Бовдунов A., Cетевые войны (аналитический доклад), „Изборский клуб” 2013, nr 10, s. 38–68.
• Дугин A.Г., Логос и мифос. Социология глубин, Москва 2010, Академический Проект, Трикста.
• Дугин A.Г., Принципы и стратегия грядущей войны [online], http://katehon.com/ru/article/principy-i-strategiya-gryadushchey-voyny [dostęp: 2 XII 2016].
• Дугин A.Г., Русская война, Москва 2015, ТД Алгоритм.
• Дугин A.Г., Сетецентричные войны, „Информационные войны” 2008, nr 1, s. 10–17.
• Дугин A.Г., Стратегические выводы Прямой Линии Путина [online], http://evrazia.org/article/2505 [dostęp: 2 XII 2016].
• Дугин A.Г., Теоретические основы сетевых войн, „Информационные войны” 2008, nr 1, s. 2–10.
• Дугин A.Г., Философия глобализма – философия контрглобализма» (доклад на международной конференции «Глобализм и глобальная безопасность», г. Москва, декабрь 2000 г., Храм Христа Спасителя), w: Основы евразийства, A.Г. Дугин (red.), Москва 2002, Арктогея-центр, s. 548–557.
• Дугин A.Г., Четвёртая политическая теория. Россия и политические идеи XXI века, Санкт-Петербург 2009, ТИД Амфора.
• Зарифуллин П., Сетевая война на Cеверном Кавказе, „Информационные войны” 2008, nr 2, s. 37–42.
• Зог O., Инструменты Кремля: эксклюзивный список агентов российского влияния в европейских странах [online], http://argumentua.com/stati/instrumenty-kremlya-eksklyuzivnyi-spisok-agentov-rossiiskogo-vliyaniya-v-evropeiskikh-stranakh [dostęp: 11 XII 2016].
• Ипатов O.C., Кефели И.Ф., Левкин И.М., Информационная геополитика на службе российского государства, „Геополитика и безопасность” 2016, nr 2, s. 25–35.
• Карпович О.Г., Манойло А.В., Филимонов Г.Ю., Технологии «мягкой» силы на вооружении США: ответ России, Москва 2015, ЮНИТИ-ДАНА.
• Коновалов Д.А., Мельникова И.В., Сравнительный анализ направлений современной российской консервативной общественно-политической мысли, „Вестник Омского университета” 2013, nr 1, s. 181–188.
• Коровин B.M., Cетевая война Америки против России на примере Чечни, „Информационные войны” 2008, nr 2, s. 42–47.
• Коровин B.M., Главная военная тайна США. Сетевые войны, Москва 2009, Издательский дом Питер.
• Коровин B.M., Третья мировая сетевая война, Санкт-Петербург 2014, Издательский дом Питер.
• Косов Ю.В., Вовенда Ю.В., Геополитические концепции информационного противоборства в российской общественной мысли, „Управленческое консультирование” 2015, nr 10, s. 95–100.
• Кунакова Л.Н., Информационная война как объект научного анализа (понятие и oсновные характеристики информационной войны), „Альманах современной науки и образования” 2012, nr 6, s. 93–96.
• Лауринавичюс M., Россия при Путине. План Кремля для Европы [online],http://ru.delfi.lt/v-fokuse/novosti/rossiya-pri-putine-plan-kremlya-dlya-evropy/ [dostęp: 11 XII 2016].
• Лепский B.E., Степанов A.M., Особенности рефлексивных процессов в культовых организациях, „Рефлексивные процессы и управление” 2002, nr 2, s. 59–73.
• Манойло A.B., Сепаратизм как вызов и угроза международной безопаности, „Геополитический журнал” 2014, nr 7, s. 11–24.
• Манойло A.B., Ценностные основы управления межцивилизационными конфликтами: российская модель, „Международные отношения” 2012, nr 1, s. 32–43.
• Мартьянов Д.С., Виртуальные ценности: структура, динамика, противоречия, „Труды Санкт-Петербургского государственного института культуры и искусств” 2015, nr 206, s. 319–327.
• Мелентьева H.B., Контргегемония по горизонтали и по вертикали (пролегомены к Евразийской версии), w: Левиафан: Контргегемония и евроцентризм, А.Г. Дугин (red.), Москва 2013, Евразийское Движение, s. 55–80.
• Михаил Ефимович Фрадков [online], https://riss.ru/profile/fradkov/ [dostęp: 27 I 2017].
• A.O., Международные неправительственные организации и проблемы глобального управления, „Государственное управление” 2013, nr 9, s. 49–76.
• Подвинцев О.Б., О моде на консерватизм в постсоветской России и разнообразии её природы, „Вестник Пермского Университета” 2015, nr 2, s. 27–33.
• Рустамова Ф., Цой И., Самуилкина A., Как фонд Константина Малофеева помогает Новороссии [online], http://www.rbc.ru/politics/08/09/2014/ [dostęp: 11 XII 2016].
• Савин Л.B., Горизонты войны, w: Геополитика. Информационно- -аналитическое издание. Выпуск XXI: Война, Л.В. Савин (red.), Москва 2013, Евразийское движение, s. 22–35.
• Савин Л.B., Сетецентричные войны – от концепции к спецоперациям, w: Геополитика. Информационно-аналитическое издание. Выпуск IV: Безопасность, Л.В. Савин (red.), Москва 2010, Евразийское движение, s. 70–78.
• Савин Л.В., Новые способы ведения войны. Как Америка строит империю, Санкт-Петербург 2016, Издательский дом Питер.
• Савин Л.В., От шерифа до террориста. Очерки о геополитике США, Москва 2012, Евразийское движение.
• Савин Л.В., Сетецентричная и сетевая война. Введение в концепцию, Москва 2011, Евразийское движение.
• Савин Л.В., Федорченко C.H., Шварц O.K., Сетецентрические методы в государственном управлении, Москва 2015, Сам полиграфист.
• Сухович E.B., Социокультурный и онтологический уровни осмысления понятия «сеть», „Известия Волгоградского государственного педагогического университета” 2011, nr 9, s. 8–11.
• Ткачёв И., Макаренко Г., Сухаревская A., Наши в Европе. Откуда берутся союзники Кремля за рубежом, „Ежедневная деловая газета РБК” 2015, nr 130, s. 1–4.
• Умланд A., Заблуждения западных апологетов Путина: пугало «русофобии» и внешняя критика нынешнего руководства Кремля, „Форум новейшей восточноевропейской истории и культуры” 2015, nr 2, s. 261–267.
• Яницкий O.H., Идеология и сеть, „Власть” 2016, nr 1, s. 30–36.

Identifiers

ISSN

2080-1335