Teoria społecznego uczenia się a wychowanie dziecka w wieku przedszkolnym

• Authors: Płaczkiewicz Beata

Title variants

EN

The theory of social learning vs a preschool child’s education

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Teoria społecznego uczenia się autorstwa Bandury zajmuje uznane już miejsce na gruncie psychologicznym. Zgodnie z podstawowymi założeniami, jednym z mechanizmów nabywania zachowań jest uczenie się poprzez obserwację i naśladownictwo. Osoba pełniąca funkcję modela musi odznaczać się pewnymi właściwościami w percepcji odbiorcy, jak wysoki status czy kompetencje. W różnych okresach życia i rozwoju ludzie są mniej lub bardziej podatni na modelowanie. Szczególnie dzieci stanowią grupę, u której w sposób wręcz naturalny pojawiają się nowe zachowania jako efekt obserwacyjnego uczenia się. Dzieci mają wąski zakres doświadczeń, stąd w sposobie zachowania werbalnego i niewerbalnego mogą naśladować osoby z najbliższego otoczenia- w szczególności rodziców, ale także nauczycieli, rówieśników, bohaterów bajek, programów telewizyjnych czy osób popularnych w Internecie. Niektóre z tych nabywanych reakcji mają charakter pozytywny, inne zaś są niekorzystne z punktu widzenia jednostkowego i społecznego. Tendencja do modelowania wzrasta w sytuacji obserwacji pozytywnych konsekwencji określonego zachowania dla modela. Założenia teorii społecznego uczenia się można wykorzystać w praktyce psychologiczno-pedagogicznej. Pozwala ona wyjaśniać mechanizmy niektórych zachowań obserwowanych u dziecka. Na podstawie właściwej diagnozy można z kolei zaprojektować odpowiednie działania wspierające albo zaradcze

EN

The theory of social learning authored by Bandura takes a recognized place on psychological grounds. In accordance with fundamental assumptions, one of the mechanisms of acquiring behaviours is learning through observation and imitation. The person who serves as a model must be characterized by certain traits perceived by the recipient, such as high social status or competencies. In various periods of life and development, people are more or less prone to patterning. Children are especially the group whose new behaviours appear naturally as a result of learning through observation. Children have a narrow area of experiences and that is why in their verbal and non-verbal behaviours they tend to imitate people from their closest environment, especially parents, teachers, peers, characters in the books, TV programs and people popular on the internet. Some of the acquired reactions have positive nature, but others may be socially and individually unfavourable. Tendencies towards modelling grow when the model receives positive consequences of particular behaviour. The assumptions of social learning theory may be applied in psychological and pedagogical practice. It allows explaining certain observed child’s behaviour. On the basis of correct diagnosis, adequate supportive and remedial actions may be designer

Keywords

PL

społeczne uczenie się; obserwacja; naśladownictwo; rozwój; wychowanie; wiek przedszkolny; zachowanie

EN

social learning; observation; imitating; development; education; preschool age; behaviour

• Publisher: Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Płocku
• Journal: Społeczeństwo. Edukacja. Język
• Year: 2016
• Volume: 4
• Pages: 129 -137

Contributors

author

Płaczkiewicz Beata

• Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Płocku

References

• Bandura Albert. 1973. Aggression: A Social Learning Analysis. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall
• Bandura Albert. 1977. Social Learning Theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall
• Bandura Albert. 1978. „Social Learning Theory of Aggression”. Journal of Communication, 28 (3)
• Bandura Albert. 1986. Social Foundations of Thought and Action: A Social Cognitive Theory. Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall
• Bandura Albert. 2007. Teoria społecznego uczenia się. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
• Bee Helen. 2004. Psychologia rozwoju człowieka. Poznań: Zysk i S-ka Wydawnictwo
• Burney Virginia H. 2008. „Applications of Social Cognitive Theory to Gifted Education”. Roeper Review, 30(2)
• Fearon Colm. McLaughlin Heather. Morris Lynn. 2013. „Conceptualising work engagement: An individual, collective and organisational efficacy perspective”. European Journal of Training and Development, 37(3)
• Harwas-Napierała Barbara. Trempała Janusz (red.). 2002. Psychologia rozwoju człowieka, tom 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
• Kielar-Turska Maria. 2002. Średnie dzieciństwo. Wiek przedszkolny. W Psychologia rozwoju człowieka, tom 2, red. Barbara Harwas-Napierała, Janusz Trempała. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
• Martin Jack. 2004. „Self- Regulated Learning, Social Cognitive Theory, and Agency”. Educational Psychologist, 39(2)
• Piaget Jean. 2010. Mowa i myślenie dziecka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
• Prati Gabriele. 2012. „A Social Cognitive Learning Theory of Homophobic Aggression Among Adolescents”. School Psychology Review, 41(4)
• Przetacznik-Gierowska Maria. Włodarski Ziemowit. 2002. Psychologia wychowawcza, tom 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
• Smykowski Błażej. 2005a. Wiek przedszkolny. Jak rozpoznać potencjał dziecka? W Psychologiczne portrety człowieka, red. Anna I. Brzezińska. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
• Smykowski Błażej. 2005b. Wiek przedszkolny. Jak rozpoznać ryzyko i jak pomagać? W Psychologiczne portrety człowieka, red. Anna I. Brzezińska. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
• Vasta Ross. Haith Marshall M. Miller Scott A. 2001. Psychologia dziecka. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne
• Witkowski Lech. 2000. Rozwój i tożsamość w cyklu życia. Studium koncepcji Erika H.Eriksona. Toruń: Wydawnictwo WIT- GRAF
• Wojciszke Bogdan. 2011. Psychologia społeczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar
• Zimmerman Barry J. 2000. „Self-Efficacy: An Essential Motive to Learn”. Contemporary Educational Psychology, 25.