Wspieranie zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami w świetle koncepcji Artura Pigou i Ronalda Coase

• Authors: Garbat Marcin

Title variants

EN

System of employment of people with disabilities in the light of the concepts of Arthur Pigou and Roland Coase

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

W 1960 r. R. Coase opublikował artykuł pt. „Problem kosztów społecznych”, który do dziś jest jednym z najczęściej cytowanych tekstów ekonomicznych i nadal wzbudza żywe dyskusje. Wskazał, że problem kosztów zewnętrznych ma dwojaką naturę: negatywne efekty zewnętrzne generowane przez jeden podmiot przynoszą drugiemu stratę, lecz zakazanie szkodzenia jest automatycznie stratą dla pierwszego. Argumentował, że w przypadku dobrze zdefiniowanych praw własności i niskich kosztów transakcyjnych problem efektów zewnętrznych może być rozwiązany poprzez transakcje pomiędzy stronami, których te efekty dotyczą. Stało to w opozycji do wcześniejszych prób rozwiązania tego problemu poprzez regulację rządową lub opodatkowanie zaproponowane przez A. Pigou. W istocie – patrząc przez pryzmat systemu wspierania zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami – rozwiązanie sprowadza się do rozstrzygnięcia: czy opłaca się ograniczyć zatrudnienie osób sprawnych lub zasoby finansowe pracodawców, aby zapewnić pracę mniej wydajnym osobom z niepełnosprawnościami, czy pozostawić te osoby bez wsparcia na rynku pracy. W każdym przypadku chodzi o wyrządzenie jak najmniejszej szkody społecznej. W niniejszym artykule przedstawiono obie koncepcje na przykładzie systemu wspierania zatrudnienia osób z niepełnosprawnościami w Polsce.

EN

In 1960, Economist Ronald Coase published an article entitled "The Problem of Social Costs", which is still one of the most frequently cited economic texts and still raises lively discussions. He wrote there that the problem of external costs is twofold: negative external effects generated by one entity cause loss for another, but the suppression of injustice is automatically a loss for the first one. He argued that in the case of well-defined property rights and low transaction costs, the problem of external effects can be solved through transactions between parties affected by these effects. This was in opposition to previous attempts to solve this problem through government regulation or taxation proposed by Arthur Pigou. In fact – looking through the prism of the system of supporting employment of people with disabilities – the solution is decision whether it is profitable to limit the employment of efficient people or financial resources of employers in order to provide work for less-efficient people with disabilities, or to leave these people without support on the labour market. In each case, it is about doing the least possible social damage. This article presents both concepts on the example of a system of supporting the employment of people with disabilities in Poland.

Keywords

PL

osoby z niepełnosprawnościami; system wspierania zatrudniania teoremat Coase; podatek Pigou.

EN

persons with disabilities employment support system; Coase theorem; Pigou tax

• Publisher: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne w Zielonej Górze
• Journal: Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze
• Year: 2018
• Issue: 8
• Pages: 31 - 55

Dates

published

2018

Contributors

author

Garbat Marcin

• Uniwersytet Zielonogórski

References

• Arrow K. J. (1996), Agency and market w: K. J. Arrow, M. D. Intrilligator (eds.), Handbook of Mathematical Economics, Elsevier, Amsterdam, s. 1183-1195.
• Begg D., Fischer S., Dornbusch R. (2003), Mikroekonomia, PWE, Warszawa
• Borek J. (2017), Praca osób niepełnosprawnych – litera Konwencji ONZ a polska rzeczywistość w: M. Garbat, M. A. Paszkowicz (red.) Osoby z niepełnosprawnościami w polityce społecznej. Tom 2: 25-lecie systemu rehabilitacji społecznej i zawodowej w Polsce, Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra, s. 61-74.
• Bovenberg A. L., Goulder H. (1996), Optimal Environmental Taxation in the Presence of Other Taxes: General Equilibrium Analyses, “American Economic Review”, vol. 86, no. 4, s. 985-1006.
• Coase R. (1959), The Federal Communications Commission, “Journal of Law and Economics”, vol. 2, October, s. 1-40.
• Coase R. (1960), The Problem of Social Cost, “Journal of Law and Economics”, nr 3 (1), s. 1-44.
• Coase R. (1988), The Firm, the Market and the Law, University of Chicago Press, Chicago.
• Coase R. (2013), Firma, rynek i prawo, Oficyna Wolter Kluwer, Warszawa.
• Cole D. H., Grossman P. Z. (2005), Principles of Law and Economics, Pearson Prentice Hall, Uper Saddle River, New Jersey.
• Davies W. (2014), The Limits of Neoliberalism: Authority, Sovereignty and the Logic of Competition. SAGE, London.
• De Alessi L. (1998), Reflections on Coase, cost and efficiency w: B. Monissen, J. M. Buchanan (eds.), The Economist’ Vision, Campus verlag, Franfurt, s. 91-114
• Garbat M. (2012), Zatrudnianie i rehabilitacja zawodowa osób z niepełnosprawnością w Europie, Uniwersytet Zielonogórski, Zielona Góra.
• GUS (2017), Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności BAEL, Warszawa, dostępny na: http://www.niepelnosprawni.gov.pl/p,81,bael (data dostępu: 17.12.2017).
• Hayek F. A. (1969), FreiburgerStudien. GesammelteAufsätze, JCB Mohr, Tübingen.
• Kaźmierczyk J. (2011), Grzechy ekonomii, czyli trzynaście problemów w rozważaniach ekonomistów: esej, „Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego”, nr 35, s. 393-406.
• Kaźmierczyk J. (2013), Konsensus Poznański i Konsensus Azjatycki – jak daleko do Konsensusu Waszyngtońskiego? Analiza porównawcza. Pierwsze spostrzeżenia, Materiały Konferencyjne IX Kongresu Ekonomistów Polskich Ekonomia dla przyszłości: odkrywać naturę i przyczyny zjawisk gospodarczych, Warszawa, s. 65.
• Klimczak G. (2002), Działania grup interesów okresie transformacji – teoria i zastosowanie, „Ekonomista”, nr 4, s. 495-523.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz. U. 1997, nr 78, poz. 483.
• Kubisz J. (2017), Teoria Ronalda Coase’a a własność i odpowiedzialność za szkodę w: M. Machaj (red.), Pod prąd głównego nurtu ekonomii, Instytut Ludwiga von Misesa, Warszawa, s. 49-72.
• Mankiw G. N., Taylor M. P. (2009), Mikroekonomia, PWE, Warszawa.
• Merrill T. W., Smith H. E. (2017), Property: Principles and Policies, University Casebook Series (3rd ed.), Foundation Press, St. Paul.
• Pełnomocnik Rządu (2016), Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych, dostępny na: http://www.niepelnosprawni.gov.pl/index.php?c=page&id=80&print=1 (data dostępu: 11.02.2018).
• PFRON (2017), Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, System Obsługi Dofinansowań i Refundacji, Warszawa, dostępny na: http://www.niepelnosprawni.gov.pl/p,83,sodir-pfron (data dostępu: 11.02.2018).
• Pezzey J. C. V. (1989), Economic Analysis of Sustainable Growth and Sustainable Development, Environment Department Working Paper No.15, World Bank, Washington.
• Pigou A. C. (1920), The Economics of the Welfare, Macmillan and Co., London.
• Rynek pracy (2016), Biuro Pełnomocnika Rządu d.s. Osób Niepełnosprawnych, dostępny na: http://www.niepelnosprawni.gov.pl/p,80,rynek-pracy (data dostępu: 25.01.2018).
• Sen A. (1991), Welfare, preference and freedom, “Journal of Econometrics”, vol. 50, Issue 1-2, s. 15-29.
• Sierpowska I. (2018), Konstytucja RP a prawa osób niepełnosprawnych, dostępny na: https://www.swps.pl/nauka-i-badania/blog-naukowy/17061-konstytucja-rp-a-prawa-osobniepelnosprawnych (data dostępu: 09.03.2018),
• Stiglitz J. E. (2004), Ekonomia sektora publicznego, PWN, Warszawa.
• Tietenberg T. (1992), Environmental and Natural Resource Economics, HarperCollins, New York.
• (Ustawa, 1997). Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, Dz. U. 1997, nr 123, poz. 777.
• Wagner R. (2009), Property, state and entangled political economy w: W. Schafer, A. Schneider, T. Thomas (ed.), Markets and politics: Insights from a political economy perspective, Metropolis, Magdeburg, s. 37-49.
• Wilkin J. (2010), Słabość państwa w jego relacji do gospodarki i słabość ekonomicznej teorii państwa, „Zarządzanie Publiczne”, nr 1 (11), s. 25-35.
• Williamson O. E. (1998), Ekonomiczne instytucje kapitalizmu. Firmy, rynki, relacje kontraktowe, PWN, Warszawa.
• Williamson O. E. (2000), The New Institutional Economics: Taking Stock, Looking Ahead, “Journal of Economic Literature”, nr 38, s. 595-613.
• Ząbkowicz A. (2003), Współczesna ekonomia instytucjonalna wobec głównego nurtu ekonomii, „Ekonomista”, nr 6, s. 795-823.
• Zielona Linia (2016), Miesięczne dofinansowanie do wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego, Centrum Informacyjno-Konsultacyjne Służb Zatrudnienia „Zielona Linia”, dostępny na: http://zielonalinia.gov.pl/Miesieczne-dofinansowanie-dowynagrodzenia-pracownika-niepelnosprawnego-32232 (data dostępu: 11.02.2018).
• ZUS (2016), Emerytury i renty, dostępny na: http://www.zus.pl/swiadczenia/emerytury/kwoty-najnizszych-swiadczen-emerytalnorentowych (data dostępu: 08.03.2018).

Identifiers

DOI

10.26366/PTE.ZG.2018.122