Próby przedzierania się drogą morską przez niemiecką blokadę polskiego Wybrzeża 1 IX – 2 X 1939 r.

• Authors: Sykut Piotr

Title variants

EN

Efforts of crossing the German blockade of Polish coast by sea 1 IX – 2 X 1939

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article presents the attempts of Polish coast defenders’ to get through to neutral countries by sea during military operations in September and October 1939. These efforts were made in spite of the German blockade of Polish coast by Kriegsmarine ships and Luftwaffe planes. This subject hasn’t been widely featured yet using the reports of coast defenders kept in Polish and foreign archives. The goal of this article is the systematization of knowledge about these facts, presentation of characters of sailors, soldiers and civilians, who didn’t want to go into captivity. Some of them were going to continue their struggle in Polish Armed Forces in the West.

Keywords

EN

Escape; keelboat; Hel Peninsula; yacht; Batory

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Saeculum Christianum. Pismo Historyczne
• Year: 2016
• Volume: 1
• Pages: 276-293

Contributors

author

Sykut Piotr

• Warszawa

References

• Wojciechowski Z., Dziennik działań wojennych kontradmirała Huberta Schmundta z 1939 r., „Biuletyn Historyczny”, 2003, nr 18, s. 42-56.
• Wojna Obronna Polski 1939. Wybór źródeł, red. E. J. Kozłowski, Warszawa 1968.
• Żebrowski J., Zanim poddał się Hel. Niemiecki dokument z 1939 roku. Dziennik działań bojowych pancernika „Schleswig-Holstein” od 24.08 do 02.10.1939 r., Łódź 2003.
• Boczkowski Z., Miny za burtą, Warszawa 1975.
• Borakowski H., Spełnione marzenia, w: Ku chwale bandery, red. J. Miciński,
• Warszawa 1992, s. 44-53.
• Busch F. O., Unsere Kriegsmarine im polnischen Feldzug, Berlin 1940.
• Busch F. O., Akten des Seekrieges, Berlin 1940.
• Czerwiński J., Marynarski podkop. (Wspomnienia wojenne oficera Marynarki Wojennej), „Przegląd Morski”, 1989, nr 1, s. 59-65.
• Giertych J., Wrześniowcy. Opowieść, Londyn 1957.
• Glembin J., Pracuję na kutrze „Arki”, Gdańsk 1951.
• Gosk A., Zagłada Morskiego Dywizjonu Lotniczego, „Morze”, 1984, nr 9, s. 6, 31.
• Gumiński E.P., Prawda o „Kaszubie”, „Morze”, 1974, nr 11, s. 37.
• Iżycki J., Na pokładzie „Wojewody”, „Kierunki”, 1959, nr 35, s. 6-7.
• Jasicki T., Ze wspomnień, w: Ku chwale bandery, red. J. Miciński, Warszawa 1992, s. 96-121.
• Lewandowski J., Z marynarskich wspomnień kapitana ż.w. Jerzego Lewandowskiego. Dwie ucieczki, „Morze”, 1984, nr 2, s. 28-29, 31.
• Lewandowski J., Dwie ucieczki i jedno storpedowanie, w: Ku chwale bandery, red. J. Miciński, Warszawa 1992, s. 146-171.
• Milisiewicz J., Pamiętnik przeprawy na kutrze „Batory” i wspomnienia z internowania w Szwecji 1939-1943, „Biuletyn Historyczny”, 2006, nr 21, s. 81-105.
• Netzel J., Kutrem na wojnę (fragmenty wspomnień), „Rocznik Gdyński”, 1991, nr 10, s. 338-344.
• Pohorecki S., Zerwana tajemnica, „Nasze Sygnały”, 1980, nr 145, s. 11-13.
• Sarnowicz J., Epitafium ku czci Wojewody Pomorskiego, „Morze”, 1974, nr 9, s. 22-23.
• Seroka A., 32 dni obrony Helu, Olsztyn 1979.
• Steen H., Blaue Jungen schlagen Polen: erlebnisse von den Kämpfen unserer Truppen um
• die Danziger Bucht im Blitzkrieg, Stuttgart 1940.
• Steyer W., Samotny półwysep, Poznań 1983.
• Unrug J., Przemówienie adm. Unruga, „Nasze Sygnały”, 1959, nr 95, s. 7-11.
• de Walden S., de Walden-Gałuszko K., Szarski W., ORP Wicher i jego dowódca, „Zeszyt Helski”, nr 18, Muzeum Obrony Wybrzeża Stowarzyszenia Przyjaciele Helu 2013.
• Żarczyński B., Wspomnienia ze służby w 2 Morskim Plutonie Żandarmerii na Helu, w: Ostatnia Reduta. Sprawozdania z walk i relacje obrońców Helu, red. R. Witkowski, Gdańsk 1973, s. 276-302.
• Al., Powrót po półwieczu. Ostatnia bandera II RP, „Gazeta Gdańska”, 1990, nr 10.
• „Batory” i gotländska farvatten, „Gotlands Allehanda” z 6 października 1939 r.
• Bieniecki I., Jednostki pływające polskich formacji ochrony granicy morskiej w latach 1918-1939, w: 80 rocznica powstania Straży Granicznej II Rzeczypospolitej, red. Anna Gosławska-Hryhorczuk, Warszawa-Kętrzyn, 2008, t. 2, s. 53-76.
• Blady W., Polska flota rybacka w latach 1921-2001, Gdynia 2002.
• Borowiak M., ORP Gryf. Największy okręt bojowy Polskiej Marynarki Wojennej, Warszawa 2010.
• Drzewiecki A., Adam, Aleksander i Borys Mochuczowie. W służbie Polskiej Marynarki Wojennej, Toruń 2005.
• Falba T., Rodzinny kuter pościgowy. Lisowie na Batorym, „Nasze Morze”, 2010, nr 10,s. 36-37.
• Filipowicz M., Ludzie, statki i okręty, Gdańsk 1985.
• Głowacki W., Dzieje żeglarstwa polskiego, Gdańsk 1989.
• Huras B., Twardowski M., Księga statków polskich 1918-1945, t. 4, Gdańsk 2002.
• I segelbåt från Gdynia till svenska Kustem, „Arbetet”, 1939, nr 237, s.1.
• Jēkabsons Ĕ., Materiały o internowanych polskich żołnierzach na Łotwie 1939-1940w Państwowym Archiwum Historycznym Łotwy, „Białostocczyzna”, 1999, nr 2,s. 77-82.
• Ĕ. Jēkabsons, Internowanie żołnierzy polskich na Łotwie w latach 1939–1940, http://www.wyklady.ekpu.lublin.pl/wyklady/jekabsons/jekabsonsw4.htm (15 01 2013)
• Juśko E., Komandor por. Jerzy Koziołkowski (1911–1990). Tarnowski dowódca jednego ze „Strasznych bliźniaków”, „Tarnowskie Studia Historyczne”, t. 1, 2009, s. 126-134.
• Kiszkis A., Ostatnia Reduta, „Express Wieczorny”, 1987, nr 176, s. 3.
• Kudela S., Kapitan Antoni Kasztelan (1898-1942), „Biuletyn Historyczny”, 2001, nr 17,s. 170-172.
• Kulesza W., Niemieckie morderstwo sądowe dokonane na kapitanie Antonim Kasztelanie w świetle akt procesu, „Biuletyn Historyczny”, 2001, nr 17, s. 38-43.
• Kulisiewicz M., Motorówki patrolowe typu „Kaszub”, „Morze”, 1974, nr 4, s. 37-38.
• Kuligiewicz M., Kuter pościgowy Batory, Warszawa 1974.
• M. Lundgren, R. Wróblewski, Polska Batorys flykt till Gotland 1939, http://www.tjelvar.se/flyktingar/polen-2.htm (20 09 2013).
• Łubkowski J., Kapitan Antoni Kasztelan – tragiczna postać września, „Biuletyn Historyczny”, 2005, nr 20, s. 258-268.
• Machaliński Z., Adam Mochuczy (1891-1953), pseudonim Pirat, kontradmirał Polskiej Marynarki Wojennej, dowódca Polskiej Marynarki Wojennej, dyrektor Szkoły Morskiej w Gdyni, prezes Rady Głównej Ligi Morskiej, kapitan żeglugi wielkiej, „Nautologia”, 1999,nr 2, s. 20-34.
• Madeja K., Ucieczka przez noc, „Panorama”, 1987, nr 1, s. 12-13.
• Niczko R., Ucieczka kutrów z Helu, „Morze Statki i Okręty”, 2010, nr 10, s. 26-29.
• Niczko R., Ku wolności – ucieczki z Wybrzeża1939 r., „Zeszyt Helski”, nr 14, Stowarzyszenie „Przyjaciele Helu” Muzeum Obrony Wybrzeża 2012.
• Olchowy T., Jachtem przez blokadę hitlerowską, „Bandera”, 1962, nr 2, s. 12, 20.
• Polska flyktingar från Hela till Gotland, „Gotlands Allehanda” z 3 października 1939 r.
• Pertek J., Porucznik z kuferkiem granatów, „Ziemia i Morze”, 1957, nr 10, s. 6-7.
• Pertek J., Jak przerywano blokadę na Helu, „Morze”, 1959, nr 10, s. 26, 28.
• Pertek J., Ryzykowna eskapada. Jak ścigacz „Batory” forsował blokadę Helu, „Litery”, 1964, nr 11, s. 2-3.
• Pertek J., Wielkie dni małej floty, Poznań 1987.
• Pertek J., Mała flota wielka duchem, Poznań 1989.
• Ropelewski A., Rybołówstwo na wybrzeżu gdańskim w latach okupacji (1939-1945), „Studia i Materiały do Dziejów Wielkopolski i Pomorza”, t. 9, 1966, z. 1, s. 79-122.
• Rybołówstwo w latach 1939 – 1945, „Tygodnik Morski”, 1962, nr 13, s. 7.
• Sieński J., Ucieczka pod żaglami, „Dziennik Bałtycki”, 1996, nr 233, s. 22.
• Steyer W., Zagon kutra motorowego „Batory”, „Żołnierz Polski”, 1946, nr 35, s. 9.
• Tetter J., Bitwy II wojny światowej. Polskie Termopile, „Głos Wybrzeża”, 1969, nr 158, s. 3-5.
• Tuliszka J., Komandor porucznik Stanisław Hryniewiecki (1896-1943), „Biuletyn Historyczny”, 1999, nr 16, s. 190-198.
• Twardowski M., Jacht Klub Morski „Gryf”, Gdynia 2008.
• Wroński B., Fakt historyczny, którego nie było, „Nasze Sygnały”, 1981, nr 146, s. 16-20.