Zmiany demograficzne i ich przestrzenne zróżnicowanie jako czynnik rozwoju regionalnego w Polsce w latach 2004-2015

• Authors: Katarzyna Maruszewska

Title variants

EN

Demographic Changes and Their Spatial Differentiation as a Factor of Regional Development in Poland in 2004-2015

RU

Демографические изменения и их пространственная дифференциация как фактор регионального развития в Польше в 2004-2015 гг.

• Languages of publication: PL EN RU

Abstracts

PL

Jednym z kluczowych społeczno-demograficznych czynników rozwoju regionalnego jest kapitał ludzki. Rozmiary i jakość kapitału ludzkiego w znaczącej mierze wpływają na konkurencyjność regionów, rozwój nowoczesnej produkcji i usług; są też istotnym elementem atrakcyjności inwestycyjnej. Celem artykułu jest przedstawienie terytorialnego zróżnicowania oraz kierunków zmian ilościowych kapitału ludzkiego w Polsce w latach 2004-2015. W opracowaniu zaprezentowano wyniki statystycznej analizy poziomu zasobów ludności i podstawowych trendów demograficznych oraz migracji wewnętrznych i zagranicznych w układzie województw (NTS-2). W badaniu wykorzystano dostępne dane statystyczne Głównego Urzędu Statystycznego oraz Eurostatu. Wyniki analizy wskazują na utrzymujące się zróżnicowanie regionalne podstawowych wskaźników demograficznych w kraju; czynnikiem szczególnie silnie różnicującym sytuację ludnościową regionów są migracje zagraniczne. Pogłębianie się istniejących trendów w perspektywie długookresowej będzie negatywnie wpływać na możliwości rozwoju gospodarczego w regionach.

EN

One of the main components of a country’s wealth is human resources, determined mainly by the number of people in a country’s labour force, and human capital. The aim of the paper is to present the spatial differentiation and the quantity changes in the stocks of human resources in Poland in the years 2004-2015. The paper shows the results of statistical analysis of territorial differentiation of human resources and the main demographic trends at the voivodship level (NUTS-2). The analysis is based on the data from the Central Statistical Office in Poland and Eurostat. The main findings of the study revealed the regional disparities in demographic indicators in Poland, mainly due to a significant dispersion of the international migration activity.

RU

Одним из основных социально-демографических факторов регионального развития является человеческий капитал. Объем и качество человеческого капитала в значительной степени влияют на конкурентоспособность регионов, развитие современного производства и услуг; они – тоже существенный элемент инвестиционной привлекательности. Цель статьи – представить территориальную дифференциацию и направления количественных изменений человеческого капитала в Польше в 2004-2015 гг. В разработке представили рузультаты статистического анализа уровня людских ресурсов и основных демографических трендов, а также внутренних и зарубежных миграций по воеводствам (NUTS-2, Номенклатура территориальных единиц для целей статистики). В изучении использовали доступные сатистические данные ЦСУ и Евростата. Результаты анализа указывают сохраняющуюся региональную дифференциацию основных демографических показателей в стране; фактором, особенно сильно дифференцирующим ситуацию с точки зрения числен- ности населения регионов, являются зарубежные миграции. Усугубление существующих трендов в долгосрочной перспективе будет отрицательно влиять на возможности экономического развития в регионах.

Keywords

PL

sytuacja demograficzna; zróżnicowanie przestrzenne; migracje zagraniczne; migracje wewnętrzne

EN

demographic situation; spatial differentiation; international migration; internal migration

RU

демографическая ситуация пространственная дифферен-; циация; зарубежные миграции; внутренние миграции

• Publisher: Instytut Badań Rynku, Konsumpcji i Koniunktur
• Journal: Handel Wewnętrzny
• Year: 2017
• Issue: 4 (369) Tom I
• Pages: 330-342

Contributors

author

Katarzyna Maruszewska

• Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu

References

• BDL GUS (2016), https://bdl.stat.gov.pl [dostęp: 01.05.2016].
• Boni M. (2004), Elastyczność polskiego rynku pracy, „Zeszyty BRE Bank-CASE, Centrum Analiz Społeczno-Ekonomicznych”, nr 73.
• Godzimirski J.M., Stormowska M., Dudzińska K. (2015), Nowe diaspory w Europie a zarządzanie migracją, Raport, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa.
• Golinowska S. (1998), Rozwój ekonomiczny regionów. Rynek Pracy. Procesy migracyjne, Raport Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
• Grabowska-Lusińska I., Okólski M. (2009), Emigracja ostatnia?, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
• GUS (2015), Rocznik demograficzny, Warszawa.
• Heffner K., Rauziński R. (2003), Region migracyjny. Wybrane aspekty demograficzne, społeczne i gospodarcze na przykładzie Śląska Opolskiego, Oficyna Wydawnicza Politechniki Opolskiej, Opole.
• Janicki W. (2015), Migracje kompensacyjne jako czynnik wzrostu obszarów peryferyjnych, Wydawnictwo UMCS, Lublin.
• Kawka T. (2004), Identyfikacja kapitału ludzkiego za pomocą wartościowania kompetencji, (w:) Juchnowicz M. (red.), Kapitał ludzki a kształtowanie przedsiębiorczości, Poltext, Warszawa.
• Król H., Ludwiczyński A. (2006), Zarządzanie zasobami ludzkimi. Tworzenie kapitału ludzkiego organizacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Lee R. (2003), The Demographic Transition: Three Centuries of Fundamental Change, “Journal of Economic Perspectives”, Vol. 17, No. 4.
• Migration and migrant population statistics (2016), Eurostat Statistics, http://www.ec.europa.eu [dostęp: 01.05.2016].
• Nakonieczna J. (2007), Migracje międzynarodowe a rozwój państwa, „Żurawia Papers”, Zeszyt 9, Instytut Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Sajkiewicz A. (1999), Strategia zmian w zasobach ludzkich, (w:) Sajkiewicz A. (red.), Zasoby ludzkie w firmie, Poltext, Warszawa.
• Solga B. (2012), Migracje zagraniczne a rozwój i regionalna polityka migracyjna, (w:) Götz M., Grodzki R., Malinowski K. (red.), „Biuletyn Instytutu Zachodniego”, nr 109.
• Soubbotina T.P., Sheram K.A. (2000), Beyond Economic Growth. Meeting the Challenges of Global Development, The World Bank, Washington.
• Soubbotina T.P. (2004), Beyond Economic Growth. An Introduction to Sustainable Development, The World Bank, Washington.
• Stańczak J. (2014), Podstawowe informacje o rozwoju demograficznym Polski do 2013 roku, Departament Badań Demograficznych i Rynku Pracy GUS, Warszawa.
• Szweczuk A., Kogut-Jaworska M., Zioło M. (2011), Rozwój lokalny i regionalny. Teoria i praktyka, C.H. Beck, Warszawa.