Konsumpcjonizm jako zagrożenie dzieci i młodzieży. Wyzwania dla edukacji

• Authors: Krajewska Anna

Title variants

EN

Consumerism as the danger for children and youth. Challenges for education

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przełom XX i XXI wieku charakteryzuje upowszechnianie się konsumpcyjnego stylu życia, który poprzez rozprzestrzenianie się kultury masowej w różnym stopniu dotyka wszystkie kraje świata, nie wykluczając krajów o niższym poziomie rozwoju gospodarczego. Totalizująca kultura niepohamowanej konsumpcji z reguły wywiera negatywny wpływ na współczesnego człowieka i przenika wszystkie obszary jego życia. Celem artykułu jest przedstawienie niektórych zagrożeń i skutków powszechnego konsumpcjonizmu, nastawionego głównie na dostarczanie przyjemności, skutecznie dekomponującego życie dzieci i młodzieży w społeczeństwie i w rodzinne. Znaczny niepokój o jakość życia jednostki budzi np.: kult indywidualizmu, hedonistyczne i utylitarystyczne postawy człowieka, nowe style życia typu instant, fragmentaryzacja tożsamości, wszechobecna rozrywka prowadząca do infantylizacji myślenia i zachowań, a także uzależnienia. Wszystko to poważnie zakłóca integralny rozwój człowieka. Przed edukacją wyłaniają się zatem nowe i trudne zadania. Ich celem jest wspieranie i niesienie pomocy młodemu człowiekowi w zrozumieniu i przezwyciężaniu zagrożeń współczesnej rzeczywistości. Przede wszystkim należy przywrócić rodzinie, jak i innym instytucjom wychowawczym, dawną rolę i znaczenie w wychowywaniu. Jednocześnie należy przekazywać młodemu pokoleniu kompetencje w zakresie krytycznego i refl eksyjnego analizowania otaczającej go rzeczywistości. Przeciwwagą dla konsumizmu, którego jednym z przejawów jest skrajny indywidualizm, powinno być promowanie postaw i zachowań społecznych i solidarnościowych, a także szacunku dla człowieka, szczególnie słabego czy chorego.

EN

Th e turn of the 20th and 21st Century is characteristic of popularising consumptive style of life, which, through the dispersion of pop culture with varying degrees aff ects all the countries in the world, including those with the lower level of economic development. Generally totalising culture of irresistible consumption infl uences a modern man and penetrates all areas of his life. Th e main target of this article is to present some of the threats and results of common consumerism, orientated mainly on delivering pleasure, which eff ectively decomposes lives of children and youth in society and family. Considerable anxiety for quality of individual’s life is raised i.e. by cult of individualism, hedonistic and utilitarian human behaviour, new styles of lives of instant type, fragmentation of identity or ubiquitous entertainment leading to infantilization of thinking and behaviour as well as addictions. All of this, seriously disturbs the integral growth of human being. Th erefore education meets new and diffi cult assignments. Th eir goal is to support and help young human being in understanding and overcome threats of modern reality. Above all, the former role and importance of family and other educational institutions should be re-established. At the same time, the competences in the range of critical and refl ective analysing of the surrounding reality should be the young generation should be gave over to the young generation. Th e counterweight to consumerism, which one of signs is extreme individualism, should be promoting social and sympathetic attitudes and behaviours, as well as respect for human being, especially for the one, who is weak or ill.

Keywords

PL

konsumpcjonizm; konsumpcjonizm zrównoważony zagrożenia; młodzież; dzieci

EN

consumerism; unstable consumerism; dangers; youth; children

• Publisher: Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej im. Alcide De Gasperi w Józefowie
• Journal: Journal of Modern Science
• Year: 2015
• Issue: 3(26)
• Pages: 115-127

Dates

published

2015

Contributors

author

Krajewska Anna

• Wyższa Szkoła Gospodarki Euroregionalnej w Józefowie

References

• Banaszak, A.M. (2014). Model rodzin według nauki Kościoła Katolickiego gwarantem zapewnienia bezpieczeństwa społecznego. Journal of Modern Science, 1/21/2014, Józefów: Wydawnictwo WSGE, pp395–408, ISSN 1734-2031.
• Barber M. R., (2008), Skonsumowani. Jak rynek psuje dzieci, infantylizuje dorosłych i połyka obywateli, Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza, Warszawa.
• Baudrilland J., (2006), Społeczeństwo konsumpcyjne. Jego mity i struktury,Wydawnictwo Sic Warszawa.
• Bauman Z., (2007), Konsumenci w społeczeństwie konsumentów, Wyd. UŁ,Łódź 2007.
• Błasik (2009), Aksjologiczne aspekty procesu wychowania. Wybrane zagadnienia, Wyższa Szkoła Filozoficzno-Pedagogiczna Ignacjanum, Kraków.
• Braun K., (2014), Wychowanie na rzecz potrzebujących, w: A. Rynio,K. Stępień, Wychowanie a cywilizacja uzależnień i agresji, KUL, Lublin.
• Cushman M., (1992). Dlaczego jest puste? w: nr 3 „Nowiny Psychologiczne”,s. 27–55.
• Cybal-Michałowska A., (2006), W poszukiwaniu utraconej tożsamości jednostek w zglobalizowanym społeczeństwie sprzeczności, w:D. Kubinowski (red.), Kultura współczesna a wychowanie człowieka,UMCS, Lublin.
• Czubaj M., (2007), Patrick Bateman spotyka Olę Kwaśniewską. Ciało i kwestia tożsamości w kulturze popularnej, w: H. Mamzer (red.),W poszukiwaniu tożsamości. Humanistyczne rozważania interdyscyplinarne,Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.
• Furmanek Z., Konsumeryzm, Konsumpcjonizm, wyzwania dla edukacji,http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight-20f9148d-d55b-4df6-af09-9c9152b378aa/c/001_Furmanek_Waldemar.pdf (14.03.2015).
• Greszta E.,(2006) Depresja wieku dojrzewania: zachowania rodziców jako czynnik ochrony lub czynnik ryzyka depresji u dorastających dzieci,Academica Warszawa.
• Kowalik A., (2011), Centra handlowe jako nowa przestrzeń zabawy młodzieży,w: R. Kantor, T. Paleczny, M. Banaszkiewicz, Wąż w raju.Zabawa w społeczeństwie konsumpcyjnym, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego Kraków.
• Kwiatkowska H., (2007), Tożsamość wychowawcy, w: M. Dudzikowa,M. Czerepaniak–Walczak (red.), Wychowanie. Pojęcia–procesy–konteksty.Interdyscyplinarne ujecie, T.III, Gdańsk, s. 17–42.
• Kwieciński Z., (2000), Tropy–ślady–próby. Studia i szkice z pedagogii pogranicza, Edytor, Poznań-Olsztyn.
• Łażewska D.,(2015), Derridiańska dekonstrukcja jako strategia odrzucania wartości prawdy w pedagogice, w: W. Furmanek, A. Długosz,(red.), Wartości w pedagogice. Urzeczywistnianie wartości, Wydaw. Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów, s. 165–172.
• Lelonek-Kuleta B., Lelonek-Kuleta B., (2014) Charakterystyka cywilizacji uzależnień i nałogowej osobowości, w: A. Rynio, K. Stępień, Wychowanie a cywilizacja uzależnień i agresji, KUL, Lublin.
• Łobocz M., (2014), «Mieć nad być» uzależnienie młodzieży od posiadania aktualnym wyzwaniem dla nauczycieli (aspekt etyczno-pedagogiczny), w: A. Rynio, K. Stępień, Wychowanie a cywilizacja uzależnień i agresji,KUL, Lublin.
• Mariański J., L. Smyczek, (2008), Wartości, postawy i więzi moralne w zmieniającym się społeczeństwie, WAM, Kraków.
• Martynowicz E., (2009), Psychologiczne koszty globalizacji, w: A. Błachnio (red.), Globalizacja a jednostka, Wyd. Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego,Bydgoszcz.
• Mastalski J., (2007), Samotność globalnego nastolatka, Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej, Kraków.
• Matuszko T., (2001), Plastyczność ciała w epoce ponowoczesności, w: J. Daszykowska, M. Rewera, Przemiany wartości i stylów życia w ponowoczesności, Żak, Warszawa.
• Melosik Z., (2002), Globalny nastolatek. (Re)konstrukcja tożsamości w ponowoczesnym świecie, w: nr 2 „Horyzonty Wychowania”, s. 144. Melosik Z., (2002), Kultura instant: paradoksy pop-tożsamości, w: W. Burszta, A. de Tchórzewski, Edukacja w czasach popkultury, Wydawnictwo Akademii Bydgoskiej im Kazimierza Wielkiego, Bydgoszcz.
• Melosik Z., (2003) Kultura popularna jako czynnik socjalizacji, w: Z. Kwieciński, B. Śliwerski (red.), Pedagogika. Podręcznik akademicki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Melosik Z., (2006), Kryzys męskości w kulturze współczesnej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków.
• Melosik Z., (2013) Kultura popularna i tożsamość młodzieży. W niewoli władzy i wolności, Impuls, Kraków.

Identifiers

ISSN

1734-2031