KSZTAŁCENIE DUALNE JAKO SPOSÓB KSZTAŁTOWANIA POŻĄDANYCH KOMPETENCJI ZAWODOWYCH ORAZ WAŻNY INSTRUMENT REGULACJI POPYTU I PODAŻY NA WSPÓŁCZESNYM RYNKU PRACY

• Authors: Plewka Czesław

Title variants

EN

DUAL EDUCATION AS A WAY OF SHAPING DESIRABLE PROFESSIONAL COMPETENCES AND IMPORTANT INSTRUMENT FOR REGULATION OF DEMAND AND SUPPLY ON THE MODERN LABOR MARKET

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Przyjęło się, że jakość edukacji zawodowej najczęściej postrzegana jest z perspektywy przydatności jej absolwentów na rynku pracy, a więc tego, w jakim stopniu oferta edukacyjna dostosowana jest do oczekiwań pracodawców i jak potencjalni pracobiorcy są przygotowani do funkcjonowania na ciągle jeszcze dynamicznie zmieniającym się owym rynku pracy. Od czasu przemian społeczno-gospodarczych i politycznych, które dokonały się po roku 1989 roku, edukacja zawodowa, która uznawana jest za jeden z najważniejszych procesów w rozwoju społeczeństwa i jego gospodarki, podlega krytyce dużej części pracodawców, którzy wskazują na znaczący niedobór w kompetencjach absolwentów szkół zawodowych kształcących w tradycyjnym systemie. Coraz częściej i odważniej jawią się wezwania do zmiany istniejącego stanu i wprowadzenie dualnego systemu kształcenia, który sprawdził się w wielu krajach UE. To w tym systemie kształcenia zawodowego ma miejsce intensyfikacja współpracy pomiędzy szkołą, a pracodawcą realnie wpływającym na jakość kształcenia zawodowego, a w efekcie na rzeczywiste kompetencje absolwentów i dlatego upatruje się w nim sposobu na sukces. W artykule tym podjęto rozważania dotyczące wybranych aspektów dualnego systemu kształcenia zawodowego i założono, że jest on właściwym sposobem na kształtowanie pożądanych kompetencji zawodowych oraz może być instrumentem regulacji popytu i podaży na współczesnym rynku pracy.

EN

It’s been assumed that a quality of vocational education is mostly perceived from the perspective of usefulness graduates in the labor market to what extent of educational offer is tailored to the expectations of employers and how potential employees are prepared to function on constantly and dynamically changing labor market. Since the socio-economic and political changes that took place after 1989, vocational education, which is considered as one of the most important processes in development of society and its economy is subject to criticism of a large part of employers who point to a significant shortage in the competences of graduates vocational educators in traditional system. Demands to change the existing state and introduction of a dual education system that has proven itself in many EU countries are more and more boldly appearing. It’s in system of vocational education that the intensification of cooperation between school and employer has a real impact on quality of vocational education and as a result on the actual competence of graduates is why its seen as a way of success. This article considers selected aspects of dual vocational education system and assumes its right way to shape desired professional competences which can be an instrument for regulating demand and supply in modern labor market.

Keywords

PL

system dualny; kompetencje zawodowe; podaż; popyt; rynek pracy

EN

dual system; professional competences; supply; demand; labor market

• Publisher: Polskie Towarzystwo Profesjologiczne, Instytut Inżynierii Bezpieczeństwa i Nauk o Pracy, Uniwersytet Zielonogórski
• Journal: Problemy Profesjologii
• Year: 2019
• Volume: 1
• Pages: 13-24

Dates

published

2019-06-30

Contributors

author

Plewka Czesław

• Politechnika Koszalińska

References

• Armstrong M., Zarządzanie zasobami ludzkimi, Oficyna Ekonomiczna, Dom Wydawniczy ABC, Kraków 2001.
• Barro R.J., Makroekonomia, PWE, Warszawa 1997.
• Begg D., Fischer S., Dornbusch R., Ekonomia. Mikroekonomia, PWE, Warszawa 2003.
• Borkowska S., Strategie wynagrodzeń, Oficyna Ekonomiczna Dom Wydawniczy ABC, Kraków 2001.
• Bura A., Barańska M., Cieślik W., Dualny system kształcenia na przykładzie Politechniki Poznańskiej, „Logistyka – nauka” 2014, nr 6.
• Dach Z. (red.), Podstawy mikroekonomii, Wydawnictwo Naukowe Synaba, Kraków 2001.
• Dziedziczak-Fołtyn A., Kształcenie dualne – założenia teoretyczne, [w:] A. Dziedziczak-Fołtyn, K. Brzeziński, Kształcenie zawodowe i kształcenie dualne w Polsce i województwie łódzkim. Stan obecny i perspektywy rozwoju, ASM Centrum Badań i Analiz Rynku, Łódź 2013.
• Francik A., Pocztowski A., Wybrane problemy zatrudnienia i rynku pracy, AE, Kraków 1993.
• Hasińska Z., Systemowe ujęcie rynku pracy, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 1991, nr 597.
• Jeruszka U., Kompetencje. Aspekty teoretyczne i praktyczne, Delfin, Warszawa 2016.
• Jeruszka U., Zatrudnialność w perspektywie pedagogiki pracy, Difin, Warszawa 2019.
• Kabaj M., Jak unowocześnić kształcenie zawodowe w Polsce?. Założenia projektu wdrożenia systemu dualnego, [w:] U. Jeruszka (red.) Optymalizacja kształcenia zawodowego z punktu widzenia potrzeb rynku pracy, IPiSS, Warszawa 2002.
• Kompetencje przyszłości, [w:] S.M. Kwiatkowski (red.), Kompetencje przyszłości, Wydawnictwo FRSE, Warszawa 2018.
• Levy-Leboyer C., Kierowanie kompetencjami. Bilanse doświadczeń zawodowych, Poltext, Warszawa 1997.
• Matuska E., Dierks K. P., Ponad 50 lat doświadczeń dualnego systemu kształcenia zawodowego dla potrzeb rynku pracy, [w:] T. Bernat (red.), Teoretyczne i praktyczne aspekty funkcjonowania gospodarki, Wyd. Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2009.
• Oleksyn T., Zarządzanie kompetencjami. Istota, cele, system, „Zarządzanie Zasobami Ludzkimi” 2006, nr 3.
• Rekowski M., Wprowadzenie do mikroekonomii, Polsoft-Akademia, Poznań 1994.
• Sidor-Rządkowska M., Kształtowanie nowoczesnych systemów oceny pracowników, Wyd. Wolters Kluwer, Warszawa 2006.
• Słownik UNESCO, Terminologia de la ensenanza tecnica y Professional, Unesco, Section of Technical and Vacatiomal Education 1984.
• Słownik CEDEFOP, Terminologia z zakresu europejskiej polityki w dziedzinie kształcenia i szkolenia, 2016, http://www.eeqaret.eu/qa/qus/q/os-sary/a/alternance-teraining.asp [15.04.2016].
• Smandek M. (red.), Teorie rynku pracy, Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamskiego, Katowice 1993.
• Szubański R., Kształcenie zawodowe w reformie systemu oświaty, [w:] S. M. Kwiatkowski, Kształcenie zawodowe. Rynek pracy. Pracodawcy, IBN, Warszawa 2000.
• Wiszniewski Z., Mikroekonomia współczesna. Syntetyczne ujęcie, Centrum Edukacji i Rozwoju Biznesu, Warszawa 1994.
• Woodruffe Ch., Ośrodki oceny i rozwoju. Narzędzia analizy i doskonalenia kompetencji pracowników, Oficyna Ekonomiczna. Dom Wydawniczy ABC, Kraków 2003.

Identifiers

ISSN

1895-197X