Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2018 | 2 (9) | 5-18

Article title

Epigramat Boleslaus II Audax z cyklu Vitae Regum Polonorum Klemensa Janicjusza jako tradycja

Title variants

EN
Epigram “Boleslaus II Audax” from the “Vitae Regum Polonorum” series by Klemens Janicki as the tradition

Languages of publication

PL

Abstracts

In 1563 a series of 12-verse epigrams was issued. It was written by Klemens Janicki and entitled “Vitae Regum Polonorum”. The work features the praises and reprimands of the native sovereigns. Among the criticising poems, one should notice “Boleslaus Secundus Audax”. The first distich of the epigram, portraying the ambivalent nature of Boleslaw the Bold, forms an amplification – it is an example of ratiocinatio, where the readers must decide for themselves which part of the reasoning is being emphasised. The authors of the series referring to “Vitae Regum Polonorum”, namely S. F. Klonowic, J. A. Kmita, M. Paszkowski and J. Bielski, were inspired by the original to a various extend – in some versions the amplification from the 2-verse poem by Janicki changed its nature to incrementum, in others the significance of ratiocinatio was visibly weaker, whereas elsewhere the amplification was not applied at all. It was usually more vivid where the Boleslaw the Bold’s criticism was strongest and the amplification intensity faded out where the criticism was articulated in a more subtle manner.

Year

Volume

Pages

5-18

Physical description

Dates

published
2019-01-01

Contributors

References

  • Anonim tzw. Gall. (1965). Kronika i czyny książąt czyli władców polskich. Przeł. R. Grodecki, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
  • Bielski, J. (1763). Widok Królestwa Polskiego. T. I. Ks. II. Poznań: Drukarnia Collegium Poznańskiego Societatis.
  • Długosz, J. (2009). Roczniki czyli kroniki sławnego królestwa polskiego. Przeł. J. Mrukówna. Ks. III–IV. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  • Janicjusz, K. (1966). Carmina. Dzieła wszystkie. Wyd. J. Krókowski. Przeł. E. Jędrkiewicz. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
  • Klonowic, S.F. [ca 1590]. Pamiętnik książąt i królów polskich. Kraków.
  • Kmita, J.A. (1591). Żywoty królów polskich. Kraków: drukarnia Mikołaja Scharffenbergera.
  • Kronika Wielkopolska (2013). Przeł. K. Abgarowicz. Wstęp B. Kürbis. Kraków: TAiWPN Universitas.
  • Mistrz Wincenty tzw. Kadłubek. (2008). Kronika polska. Przeł. B. Kürbis. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
  • Paprocki, B. (1599). Ogród królewski. Praha: drukarnia Daniela Siedleżańskiego.
  • Paszkowski, M. (1611). Kronika Sarmacyjej Europskiej. Kraków: drukarnia Mikołaja Loba.
  • Sęp Szarzyński, M. (2001). Poezje zebrane. Wyd. R. Grześkowiak, A. Karpiński, przy współudz. K. Mrowcewicza. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
  • Wincenty z Kielczy. (1987). Żywot większy świętego Stanisława. W: Średniowieczne żywoty i cuda patronów Polski. Tłum. J. Pleziowa. Oprac. M. Plezia (s. 247–344). Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.
  • Barłowska, M., Budzyńska-Daca, A., Wilczek P. (red.) (2015). Retoryka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
  • Banaszkiewicz, J. (1981). Czarna i biała legenda Bolesława Śmiałego. Kwartalnik Historyczny, 88 (2), 353–390.
  • Budzisz, A. (1988). Epigramat łaciński w Polsce w pierwszej połowie XVI wieku. Studium analityczne. Lublin: Towarzystwo Naukowe KUL.
  • Curtius, E.R. (2009). Literatura europejska i łacińskie średniowiecze. Tłum. i oprac. A. Borowski. Kraków: TAiWPN Universitas.
  • Cytowska, M. (1969). Nowe uwagi o „Żywotach królów polskich” Klemensa Janickiego. W: Europejskie związki literatury polskiej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  • Delestowicz, N. (2017). Rządy Bolesława II Szczodrego w świetle Kroniki polskiej Anonima tzw. Galla W: A. Dąbrówka, E. Skibiński, W. Wojtowicz (red.), Nobis operique favete. Studia nad Gallem Anonimem
  • (s. 131–150). Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
  • Dąbrówka, A., Skibiński, E., Wojtowicz, W. (red.) (2017). Nobis operique favete. Studia nad Gallem Anonimem. Warszawa: Instytut Badań Literackich PAN.
  • Drelicharz, W. (2012). Idea zjednoczenia królestwa w średniowiecznym dziejopisarstwie polskim. Kraków: Towarzystwo Naukowe Societas Vistulana.
  • Eustachiewicz, L. (1952). „Boleslaus Furens”. Nieznany dramat łaciński z XVI wieku. Pamiętnik Literacki, 43 (1–2), 529–535.
  • Fulińska, A. (2000). Naśladowanie i imitacja. Renesansowe teorie imitacji, emulacji i przekładu. Wrocław: Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej.
  • Grudziński, T. (1986). Bolesław Śmiały-Szczodry i Biskup Stanisław. Dzieje konfliktu. Warszawa: Interpress.
  • Helsztyński, S. (1981). Ulubieniec Muz. Opowieść o Klemensie Janickim. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza.
  • Hernas, C. (1976). Barok. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  • Janów, J. (1929). Z dziejów polskiej pieśni historycznej (T. Zawacki autorem „Nieznanego śpiewnika historycznego z XVI wieku”). Pamiętnik Literacki, 26 (1/4), 143–163.
  • Korolko, M. (1990). Sztuka retoryki. Przewodnik encyklopedyczny. Warszawa: Wiedza Powszechna.
  • Kotarski, E. (1991). Klemens Janicki. W: S. Grzeszczuk (red.), Pisarze staropolscy. Sylwetki (s. 377–406). Warszawa: Wiedza Powszechna.
  • Krzywy, R. (2014). Poezja staropolska wobec genologii retorycznej. Wprowadzenie do problematyki. W: R. Krzywy (red.), Studia o literaturze dawnej. T. 2. (s. 73–85). Warszawa: Wydział Polonistyki Uniwersytetu
  • Warszawskiego.
  • Kumaniecki, K. (oprac.) (1990). Słownik łacińsko-polski. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
  • Lausberg, H. (2002). Retoryka literacka. Podstawy wiedzy o literaturze. Tłum., oprac. i wstęp A. Gorzkowski. Bydgoszcz: Wydawnictwo Homini.
  • Le Goff, J. (red.) (1996). Człowiek średniowiecza. Tłum. M. Radożycka-Paoletti. Warszawa: Świat Książki.
  • Lewandowski, I. (1996). Janickiego epigramy o polskich królach. W: I. Lewandowski (red.), Litteris vivere Księga pamiątkowa ofiarowana profesorowi Andrzejowi Wójcikowi. Poznań: Wydawnictwo Naukowe
  • UAM.
  • Michałowska, T. (1974). Staropolska teoria genologiczna. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
  • Mieszek, M. (2014). „Rodowitym rytmem pracy Janickiego dopełniam” – „Vitae Regum Polonorum” Klemensa Janickiego w przekładzie Jana Bielskiego. Acta Uniwersitas Lodziensis. Folia Litteraria Polonica, 25 (3), 241–256.
  • Pelc, J. (1978). Bohaterowie literaccy a wzorce osobowe w czasach polskiego renesansu i baroku. W: J. Pelc (red.), Problemy literatury staropolskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
  • Pelc, J. (1967). Fraszka polska XVI wieku terenem kształtowania się liryki nowożytnej. W: M. Głowiński (red.), Studia z teorii i historii poezji. Ser. I. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
  • Pepłowski, F. (1980). „Vitae Regum Polonorum” Klemensa Janickiego w przekładzie Jana Achacego Kmity. Pamiętnik Literacki, 71 (4), 201–215.
  • Karasiowa, A. (1988). [hasło] Niewstyd. W: M. R. Mayenowa (red.), Słownik polszczyzny XVI wieku. T. 18 (s. 276–277). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
  • Sołtysiak, A. (red.) (2004). Zamach stanu w dawnych społecznościach. Warszawa: Ośrodek Badań nad Tradycją Antyczną UW.
  • Żurowski, A. (1982). [hasło] Mierziony. W: M. R. Mayenowa (red.), Słownik polszczyzny XVI wieku. T. 14 (s. 67). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich.

Notes

EN

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-170d2256-9c16-4682-9e1e-657e7ed02f45
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.