Simulation Modelling of the Decision-Making Activity of the Automated Control Systems Operators Using Nonlinear Elements

• Authors: Nina Rizun , Yurii Taranenko

Title variants

PL

Modelowanie symulacji działania podejmowania decyzji operatorów systemów automatycznej kontroli z użyciem nieliniowych elementów

• Languages of publication: EN

Abstracts

PL

W artykule została zaproponowana nowa koncepcja modelowania działań podejmowania decyzji przez operatorów z użyciem analogii do teorii kontroli automatycznej. Autorzy potwierdzili hipotezę dotyczącą możliwości opisu specyfiki myślenia operatorów systemów kontroli automatycznej (zbiór warunków, metody i wyniki podejmowania decyzji) w nieprogramowych sytuacjach (ograniczenia, zagrożenia, swoboda działania) z dostateczną dokładnością z użyciem nieliniowych elementów. Zostało udowodnione, że główną cechą wyróżniającą Model Heurystyczny/ Intuicyjny w porównaniu do modelu Racjonalnego Podejmowania Decyzji jest obecność tak zwanego zjawiska "wzbogacenia" ("enrichment") informacji wejściowej o ludzkie preferencje, hobbies, tendencje, oczekiwania, aksjomaty, osądy, uprzedzenia i ich uzasadnienie. W artykule rozwinięto modele symulacji i taksonomię nieliniowych elementów (operatorów) zależnych od rodzaju modelu podejmowania decyzji. Został zaproponowany autorski, oryginalny rodzaj nieliniowego elementu, który rozszerza możliwości interpretacji i formalizacji jakościowych i ilościowych wymagań dla wzbogacenia umiejętności decydenta.

Keywords

EN

Decision making; Decision-making models; Simulation; Taxonomy

PL

Modele podejmowania decyzji; Podejmowanie decyzji; Symulacja; Taksonomia

• Publisher: Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach
• Journal: Studia Ekonomiczne
• Year: 2014
• Volume: 188
• Pages: 157-177

Contributors

author

Nina Rizun

author

Yurii Taranenko

References

• Beach L.R. et al.: A Contingency Model for the Selection of Decision Strategies. "Academy of Management Review" 1978, No. 3, pp. 439-449.
• Christopher L.: Intuitive and Rational Approaches to Decision Making in Education. Doctoral Dissertation, University of Hull by, BEd, MA, 2009.
• Kahneman D.: New Challenges to the Rationality Assumption. "Journal of Institutional and Theoretical Economics" 1994, No. 150, pp. 18-36.
• Kormyshev V.M.: Definition of Competence in Information Systems. 2011, p. 147.
• Pavlenko M.A. et al.: The Method of Analysis of the Automated Control Systems of Air Traffic Operator. "Information Processing Systems" 2007, No. 1 (59), pp. 78-81.
• Pavlovskaia O.O.: Methods for Determining the Parameters of a Linear Mathematical Model of the Operator. "Computer Technology, Management, Electronics" 2005, Iss. 5, No. 7 (79), pp. 41-44.
• Pupkoff K.: The Optimization of Connection between Human and Techniques in Man-Machine Systems. Preprints of JFAC-JFORS Symposium 1974, pp. 419-426.
• Rizun N.O.: Computer Modelling of Cognitive Processes. Proc. of the Federated Conference on Computer Science and Information Systems (FedCSIS), Krakow 2013, Poland, 8-11 September, pp. 747-750.
• Rizun N.O.: The Questions of the Testee Identification as PID-Controller in the Automated System of Professional Certification. "Vimіryuvalna obchislyuvalna tehnіka tehnologіchnih in process" 2012, No. 3 (41), pp. 133-141.
• Rizun N.O. et al.: The Model of Identification of Testee's Cognitive Processes as Transient Characteristics of the Adaptive PID-Controller. International Scientific Conference SAIT 2013, pp. 176-178.
• Stanovich K.E., West R.F.: Discrepancies between Normative and Descriptive Models of Decision Making and the Understanding/Acceptance Principle. "Cognitive Psychology" 1999, No. 38, pp. 349-385.
• Strelkov Yu.K.: Engineering and Professional Psychology. Akademiya, 2001, p. 360.
• Timochko A.I.: Modeling of the Decision Maker Activities in the Management Systems Networks. "Radiotekhnika" 2007, No. 151, pp. 85-91.
• Taranenko Yu.K.: Formation of the Optimal Characteristics for Oscillating Systems Vibro-frequently Data Densitometers. "Math. Electronics Universities" 2008, Iss. 51, Vol. 7, pp. 47-58.
• Young J.F.: Robotics. "Mechanical Engineering" 1979, p. 300.
• Zhabreev V.S. et al.: Models and Evaluation of Human Factors in the Large Systems: A Tutorial. Chelyab int putej Soobshcheniya, Chelyabinsk 2007, p. 219.

Identifiers

ISSN

2083-8611