Problem sposobu poznania duszy ludzkiej według Kazimierza Kłósaka

• Authors: Kazimierz Mikucki

Title variants

EN

The issue concerning the means for the cognition of the human soul as presented by Kazimierz Kłósak

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Koncepcja poznania duszy ludzkiej w ujęciu Kazimierza Kłósaka mieści się w obrębie tradycji filozofii arystotelesowsko-tomistycznej. Odpowiednio do jej zasad, owo poznanie dokonuje się na drodze poznania pośredniego, jakim jest rozumowanie redukcyjne (tłumaczenie). Uzasadnione jest to tym, że duszy ludzkiej przysługuje pewna ontyczna transcendencja wobec świata fizycznego. Punktem wyjścia natomiast tego poznania są dane empirycznych nauk szczegółowych o przyrodzie i człowieku, zwłaszcza zjawiska psychiczne i moralne. W myśl zasad przyjętej filozofii interpretuje się je następnie jako czynnościowy wyraz substancji duszy ludzkiej i jej przypadłości. W oparciu o taką metodę poznania próbuje się tu w nowy sposób ująć trzy tradycyjne i podstawowe problemy związane z duszą ludzką: jej naturę (jedność i substancjalność, duchowość i nieśmiertelność), pochodzenie i związek z ciałem. Ze względu na ograniczony zakres danych doświadczalnych w punkcie wyjścia tejże refleksji filozoficznej oraz z uwagi na charakter rozumowania redukcyjnego, zasadnicze tezy na temat duszy ludzkiej traktowane są przez Kłósaka jako postulaty rozumnej wiary. Trzeba ponadto dodać – w obliczu późniejszych badań naukowych – że owe tezy wymagają nieco nowego opracowania.

EN

Kazimierz Kłósak’s concept of knowing the human soul is based on Aristotelian and Thomistic philosophical traditions. In accordance with the principles of these traditions, this cognition of the soul is attained by cognisance of the intermediary which is reductionist reasoning. This claim, in turn, is justified by the notion that the human soul is favoured by a kind of ontological transcendence towards the physical world. However, this point of departure for knowledge about the soul is the empirical evidence provided by the natural sciences that deal with man and nature especially in terms of psychic and moral phenomena. Since these concepts are within accepted philosophical principles, they can be interpreted as an active expression of the substance of the human soul and its weaknesses. As a result, based on the above means of cognisance, a new approach is needed which will include the three traditions and the basic problems associated with the human soul; namely, its nature (oneness and essence, spirituality and immortality), and its descendancy and union with the body. Since these philosophical reflections are influenced at the point of departure by the limited scope of empirical findings and the character of reductionist interpolations, consequently the approach taken by Kłósak concerning his thesis on the subject of the human soul is regarded by him as a postulate of a mature faith. Furthermore, in view of recent scientific developments, it needs to be said that this thesis needs a new approach.

Keywords

PL

dusza; dusza ludzka – natura; dusza ludzka – pochodzenie; dusza ludzka – związek z ciałem

EN

soul; human soul – nature; human soul – origins; human soul – union with body

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Studia Philosophiae Christianae
• Year: 2012
• Volume: 48
• Issue: 1
• Pages: 5-41

Contributors

author

Kazimierz Mikucki

• Instytut Teologiczny Archidiecezji Lwowskiej, ul. Lwowska 62, 79491 Lviv, Ukraine