Święta Anna - ideał żony i matki w starożytnym i staropolskim piśmiennictwie apokryficznym

• Authors: Wojtowicz Małgorzata

Title variants

EN

Saint Anne as the Ideal Wife and Mother in Ancient and Old Polish Apocryphal Literature

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The article consists of the comparative analysis of chosen apocrypha originating from the Modern Era (the Gospel of Pseudo-Matthew and the Protevangelium of James) and the Old Polish times (the Life of Saint Anne Jan's from Koszyczek, The History of Saint Anne Mikołaj's of Wilkowieck and some initial fragments from The Przemysl Meditation).The aim of the analysis is the way of the presentation of Saint Anne (the mother of Virgin Mary) in selected literary texts. In the course of the analysis the story of the heroine, which is created from five cited literary works, is also reminded. Great emphasis is put on the family genealogy of the saint and the prefigured behaviour of its individual family members. The goal of the study is to show that Saint Anne plays mainly a moralistic role in the apocrypha. Sheembodies a model of an ideal wife and mother which is particularly recommended in the old Jewish and old Polish communities. In the article there are also many examples of the behaviour of the characters, which are also placed in a historical context and the Bible. What is more, there are some references to hagiographical studies. In the end the conclusions based on the analysis emphasise the role of such presentations for Christian society.

Keywords

PL

święta Anna; apokryfy starożytne; apokryfy staropolskie; żona; matka

EN

St. Anne; ancient apocryphal literature; Old Polish apocryphal literature; wife; mother

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Prace Literaturoznawcze
• Year: 2016
• Issue: 4
• Pages: 87-98

Contributors

author

Wojtowicz Małgorzata

References

• Ewangelia Pseudo-Mateusza, Protoewangelia Jakuba, w: Apokryfy Nowego Testamentu. Ewangelie apokryficzne, cz. I, red. Marek Starowieyski, Lublin 1980.
• Historyja o świętej Annie, Żywot św. Anny, Rozmyślanie przemyskie, w: Cały świat nie pomieściłby ksiąg. Staropolskie opowieści i przekazy apokryficzne, wyd. Wojciech R. Rzepka, Wiesław Wydra, Warszawa 2008.
• Adamczyk Maria, Biblijno-apokryficzne narracje w literaturze staropolskiej do końca XVI wieku, Poznań 1980.
• Kiszkowiak Katarzyna, Wątki maryjne w apokryfach staropolskich. Wybrane zagadnienia, Gdańsk 2013.
• Kaiser Jr. Walter C., Stary Testament. Pierwsza Księga Samuela, w: tenże, Peter H. Davids, F.F. Bruce, Manfred T. Baruch, Trudne fragmenty Biblii, konsultacja naukowa wydania polskiego Waldemar Chrostowski, Warszawa 2011.
• Lurker Manfred, Słownik obrazów i symboli biblijnych, Poznań 1989.
• Łukaszczyk Mieczysław, Święta Anna: próba udokumentowania kultu św. Anny, Kraków 1999.
• Połubicki Władysław, Kwestia kobieca w społecznej doktrynie judaizmu, chrześcijaństwa i islamu, Warszawa 1989.
• Informacje o œw. Annie dostêpne na stronie internetowej: http://www.brewiarz.pl/czytelnia/swieci/07-26a.php3 [dostęp: 19.02.2015].
• Spraw. Anna, matka Bogurodzicy, na stronie internetowej: http://www.typo.cer-kiew.pl/index.php?id=swieci&tx_orthal[sw_id]=79&cHash=872d6d285205d8f9fd51b63d0c62f05b [dostęp: 01.05.2016].
• Święta Anna, na stronie internetowej Góry św. Anny oraz Sanktuarium œwiêtej Anny Samotrzeciej, http://www.swanna.pl/sankt_sa.htm [dostęp: 19.02.2015]