Pieniądz na pograniczu trzech kultur. Monety z kościoła w Hippos, w Dekapolis (Izrael)

• Authors: Solarewicz Barbara

Title variants

EN

Currency on the border of three cultures. Coins from the church at Hippos, in the Decapolis (Israel)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Podczas prac archeologicznych w Hippos (aramejska Susita) Dekapolis, prowadzonych w latach 2000-2010 zarejestrowano łącznie 885 monet. Na terenie kompleksu „kościoła północno-zachodniego”, polska ekipa odkryła 43 monety datowane od III w. p.n.e. po wiek VIII n.e., tzn. do momentu zniszczenia budowli w 749 r., w efekcie trzęsienia ziemi. Są to monety greckie, rzymskie i bizantyńskie oraz pieniądze arabskie. Do wyjątkowych znalezisk należy solid Herakliusza (610-641) oraz skarb anonimowych felsów umajjadzkich z połowy VIII wieku. Materiał numizmatyczny stanowi podstawę dyskusji na temat sytuacji kulturowej w mieście.

EN

Hippos, also known as Sussita, was located on a hill on the eastern shore of the Sea of Galilee, was one of the cities of Decapolis. Its origins date back to the Hellenistic period, although it is not certain whether its foundation took place during the reign of the Ptolemies or Seleucids in that region. As a Greek city with a small admixture of Jewish population, it was torn by internal ethnic conflicts starting from Hasmonean domination (83-80 BC) until the alliance of Greek population with Romans during the First Jewish War (66-73). Archaeological research in Hippos 2000-2010 uncovered a total of 885 coins. The Polish team working in the NWC complex discovered 43 coins dating from the 3rd century BC to the 8th century AD. These include 3 Ptolemaic coins, 3 coins of the Seleucids, 1 coin of Tyre from the late 2nd century BC, an anonymous coin minted in Phoenicia in the 1st century AD, a coin of Herod the Great (37-4), 2 Roman provincial coins of the 2nd century, 3 Roman Imperial coins and 2 Arabian from 3rd century. 3 coins were minted by the successors of Constantine I the Great (306-337). Coinage of the Late Roman Empire is represented by 5 pieces. Also found were 2 Byzantine coins, 1 Arab coin of 7th or 8th centuries, and 14 Umayyad coins. This numismatic material has been briefly described, arranged in chronological groups.

Keywords

PL

Dekapolis; Hippos; Susita; kościół wczesnochrześcijański; znaleziska monetarne; obieg monetarny

EN

Decapolis; Hippos; Sussita; early Christian church; coin finds; coin circulation

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Acta Archaeologica Lodziensia
• Year: 2015
• Volume: 61
• Pages: 39-48

Dates

published

2015

Contributors

author

Solarewicz Barbara

• Polskie Towarzystwo Numizmatyczne

References

• Acquistapace P. 1992. Guida biblica e turistica della Terra Santa. Milano.
• Bagatti B. 1984. The Church from the Gentiles in Palestine. Jerusalem.
• Bendall S. 2003. The Byzantine coinage of the mint of Jerusalem. “Revue Numismatique” 159, 307-322.
• Berman A. 2001. Hippos-Sussita 2nd season (July 2001) The coins find catalogue. W: A. Segal, J. Młynarczyk, M. Burdajewicz (eds.), Hippos (Sussita) Second Season of Excavations July 2001. Haifa.
• Berman A. 2004. The coins find catalogue Hippos-Sussita 5th season (2004). W: A. Segal, J. Młynarczyk, M. Burdajewicz, M. Schuler, M. Eisenberg (eds.), Hippos-Sussita Fifth Season of Excavations (September - October 2004) And Summary of All Five Seasons (2000-2004). Haifa, 123-130, plates I-IV.
• Berman A. 2005. The coins catalogue Hippos-Sussita 6th season (2005). W: A. Segal, J. Młynarczyk, M. Burdajewicz, M. Schuler, M. Eisenberg (eds.), Hippos-Sussita Sixth Season of Excavations (July 2005). Haifa, 108-110, plates I-II.
• Berman A. 2006. The coins catalogue Hippos-Sussita 7th season (2006). W: A. Segal, J. Młynarczyk, M. Burdajewicz, M. Schuler, M. Eisenberg (eds.), Hippos-Sussita Seventh Season of Excavations (July 2006). Haifa, 144-153, plates I-VI.
• Berman A. 2007. The coins catalogue 8th season (2007). W: A. Segal, J. Młynarczyk, M. Burdajewicz, M. Schuler, M. Eisenberg (eds.), Hippos-Sussita Eight Season of Excavations (July 2007). Haifa, 155-165, plates I-VI.
• Berman A. 2010. Hippos-Sussita 11th season (2010) coins catalogue. W: A. Segal, M. Schuler, M. Eisenberg (eds.), Hippos-Sussita Eleventh Season of Excavations (July 2010). Haifa, 153-169, plates.
• Ciecieląg J. 2000. Palestyna w czasach Jezusa. Dzieje polityczne. Kraków.
• Ciecieląg J. 2011. Żydzi w okresie drugiej świątyni 538 przed Chr. - 70 po Chr. Kraków.
• Dvorjetski E. 2013. “City mostly of non-Jews, such as this Sussita”: The historical geography of Sussita-Antiochia Hippos-Qal’at el-Husn. W: A. Segal, M. Eisenberg, J. Młynarczyk, M. Burdajewicz, M. Schuler (eds.), Hippos-Sussita of the Decapolis. The First Twelve Seasons of Excavations 2000-2011, vol. I. Haifa, 40-63.
• Eisenberg M. 2015. Antiochia Hippos. Revealing a lost city of the Roman Decapolis. “Current World Archaeology” 69, 27-33.
• Epstein C. 1993. Hippos (Sussita). W: New Encyclopedia of Archaeological Excavations in the Holy Land. Jerusalem, 634.
• Epstein C. i Tzaferis V. 1991. The baptistery at Sussita-Hippos. “Atiqot” 20, 89-94.
• Evans J.D. 2006. The Joint Expedition to Caesarea Maritima Excavaton Reports. Vol. VI. The Coins and the Hellenistic, Roman and Byzantine Economy of Palestine. Boston.
• Fuller M.J. 1987. Abila of the Decapolis. A Roman-Byzantine City in Transjordan. Ann Arbor.
• Göbl R. 1993. Die Münzprägung des Kaisers Aurelianus, I-II. Wien.
• Hendin D. 1996. Guide to Biblical Coins. New York.
• Kadman L. 1961. The Coins of Akko Ptolemais. Jerusalem.
• Kindler A. 1961, The Coins of Tiberias, Tiberias [Corpus Nummorum Palestinensium IV].
• Łajtar A. 2013. Greek inscriptions. W: A. Segal, M. Eisenberg, J. Młynarczyk, M. Burdajewicz, M. Schuler (eds.), Hippos-Sussita of the Decapolis. The First Twelve Seasons of Excavations 2000-2011, vol. I. Haifa, 250-277.
• Le Rider G. i F. de Callataÿ 2006. Les Séleucides et les Ptolémées. L’heritage monétaire et financier d’Alexandre le Grand. Monaco.
• Meshorer Y. 1985. City-Coins of Eretz-Israel and the Decapolis in the Roman Period. Jerusalem.
• Mielczarek M. 2008, The circulation of coinage in the Hellenistic period. „Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi”, ser. num. i kons. 13, 2004-2007, 7-24.
• Mielczarek M. i Piniński J. 1983. Monety greckie, rzymskie i bizantyńskie znalezione na Bliskim Wschodzie w zbiorach Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi. „Prace i Materiały Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi”, ser. num. i kons. 3, 31-79.
• Młynarczyk J. 2001a. Antiochia Hippos (Sussita). Miasto późnoantyczne. W: B. Iwaszkiewicz-Wronikowska, D. Próchniak (eds.), Sympozja Kazimierskie, vol. II. Lublin, 215-224.
• Młynarczyk J. 2001b, Polsko-izraelskie wykopaliska w Hippos (Susita) 2000-2001: Kościół Północno-Zachodni (NWC). „Światowit” 3 (44) / Fasc. A, 133-141.
• Młynarczyk J. i Burdajewicz M. 2013. The Nordwest Church Coplex. W: A. Segal, M. Eisenberg, J. Młynarczyk, M. Burdajewicz, M. Schuler (eds.), Hippos-Sussita of the Decapolis. The First Twelve Seasons of Excavations 2000-2011, vol. I. Haifa, 194-217.
• Mørkholm O. 1966. Antiochus IV of Syria. København.
• Morrisson C. 1970, Catalogue des monnaies byzantines de la Bibliothèque Nationale, I. Paris.
• Philips M. 2005. Islamic legends on pre-reform coins of Tabariya. W: C. Alfaro, C. Marcos, P. Otero (eds.), XIII Congreso Internacional de Numismática. Madrid-2003. Actas-Proceedings-Actes. Madrid, 1631-1638.
• Reden S. von 2007. Money in Ptolemaic Egypt. From Macedonian Conquest to the End of the Third Century BC. Cambridge.
• Reifenberg A. 1947. Ancient Jewish Coins. Jerusalem.
• Salamon M. 1987. Mennictwo bizantyńskie. Kraków.
• Saulcy F. de 1874. Numismatique de la Terre Sainte. Paris.
• Segal A. 2013a. Research history. W: A. Segal, M. Eisenberg, J. Młynarczyk, M. Burdajewicz, M. Schuler (eds.), Hippos-Sussita of the Decapolis. The First Twelve Seasons of Excavations 2000-2011, vol. I. Haifa, 12-17.
• Segal A. 2013b. Hellenistic sanctuary. W: A. Segal, M. Eisenberg, J. Młynarczyk, M. Burdajewicz, M. Schuler (eds.), Hippos-Sussita of the Decapolis. The First Twelve Seasons of Excavations 2000-2011, vol. I. Haifa, 128-147.
• Segal A. i Eisenberg M. 2013. Introduction. W: A. Segal, M. Eisenberg, J. Młynarczyk, M. Burdajewicz, M. Schuler (eds.), Hippos-Sussita of the Decapolis. The First Twelve Seasons of Excavations 2000-2011, vol. I. Haifa, 4-11.
• Solarewicz B. 2015. Susita-Hippos. Monety z kościoła północno-zachodniego. Polskie badania archeologiczne 2000-2009 (w druku).
• Solarewicz B. 2016. Problemy z mennictwem Hippos-Susita. „Biuletyn Numizmatyczny” (w druku).
• Spijkerman A. 1978. The Coins of the Decapolis and Provincia Arabia. Jerusalem.
• Tzaferis V. 1990. Sussita awaits the spade. “Biblical Archaeology Review” 16.5, 50-58.
• Walker J. 1956. A Catalogue of the Arab-Byzantine and Post-Reform Umaiyad Coins. London.
• Młynarczyk J. i Burdajewicz M. 2006, North-West Church Complex (NWC). W: A. Segal, J. Młynarczyk, M. Burdajewicz, M. Schuler, M. Eisenberg (eds.), Hippos-Sussita Seventh Season of Excavations (July 2006). Haifa, 47-59.
• Młynarczyk J. i Burdajewicz M. 2008, North-West Church Complex (NWC). W: A. Segal, J. Młynarczyk, M. Burdajewicz, M. Schuler, M. Eisenberg (eds.), Hippos-Sussita Ninth Season of Excavations (June-July2008). Haifa, 36-39.

Identifiers

ISSN

0065-0986