Kolei filmowa moc.

• Authors: Marcin Giżycki

Title variants

EN

The cinematic power of trains and railroads.

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Jak wspaniałym tematem filmowym mogą być koleje, dostrzegli już ojcowie kina, bracia Lumière. Od czasu ich Wjazdu pociągu na stacje w La Ciotat powstały setki filmów o parowozach, torach i pasażerach. Pociąg okazał się też nośną metaforą szybkości, mocy, ale i niepewności czy sytuacji bez wyjścia. Królem wśród filmów „kolejowych” pozostaje do dziś monumentalne Koło udręki Abla Gance’a z 1922 r. Jean Cocteau i Fernand Léger uważali, że historia kina będzie się dzielić na okres sprzed filmu Gance’a i po nim. Awangardowi filmowcy, Alexander Laszlo, Michaił Czekanowski i Jean Mitry, zrealizowali filmy eksperymentalne inspirowane obrazami pędzącego parowozu z Koła udręki i napisaną do nich muzyką Arthura Honeggera. Koleje dla kina to jednak coś więcej niż maszyna, atrakcyjny wizualnie, bogaty w znaczenia temat, nośnik idei. Mamy tu do czynienia z dwoma bliskimi sobie domenami ruchu. Taśma filmowa rozwija się w czasie jak tor kolejowy widziany z kabiny maszynisty. Każdy film jest w gruncie rzeczy podróżą pociągiem z punktu A do punktu B.

EN

Trains are a fantastic theme to be used in film – the founding fathers of cinema, brothers Lumière, certainly thought so. Since their 'Arrival of a Train at La Ciotat Station' ('L’Arrivée d’un train en gare de La Ciotat'), hundred of films dealing with locomotives, tracks and passengers were made. The train became a powerful metaphor for speed, power, but also uncertainty and the situation with no way out. Abel Gance’s monumental 'The wheel' ('La roue' /1923/) to this day remains the king of 'train movies'. Jean Cocteau and Fernand Léger believed that the history of cinema can be divided into the period before Gance’s film, and what happened after. Avant-garde filmmakers such as Alexander Laszlo, Mikhail Chekhanovski, and Jean Mitry made experimental films inspired by the images of a speeding locomotive from The Wheel and the film music composed for the film by Arthur Honegger. However the trains are for the cinema something more than visually attractive machines, connotatively rich carriers of ideas. We are dealing here with two related do-mains of movement. The film tape unwinds like a railroad track seen from the cabin of the train driver. Each film is, essentially, a train journey from point A to point B.

Keywords

EN

train

• Publisher: Polska Akademia Nauk. Instytut Sztuki PAN
• Journal: Kwartalnik Filmowy
• Year: 2012
• Issue: 80
• Pages: 214-218

Contributors

author

Marcin Giżycki

References

• Grabiński, Stefan. Ślepy tor. W: tegoż. Demon ruchu. http://literat.ug.edu.pl/grabin/0006.htm
• Cocteau, Jean. 1994. The Art of Cinema. New York.
• Léger, Fernand. 1970. Funkcje malarstwa. tłum. Joanna Guze. Warszawa.
• Gance, Abel. 1930. Prisme. Paris.
• Clair, René. 1984. La roue. W: N. King. Abel Gance: A politics of spectacle. London: British Film Institute.
• Dulac, Germaine Dulac. 1984. La roue: The song of the rails. W: N. King. Abel Gance: A politics of spectacle. London: British Film Institute.
• Brzeski, Janusz Maria. 1932. Miasta, które czekają na swoich reżyserów, "Ilustrowany Kurier Codzienny". 29 XI 1932.