Wizja rzeźby w wypowiedziach osoby głuchoniewidomej

• Authors: Niestorowicz Ewa

Title variants

EN

The vision of sculpture as defined in conversations with a deafblind person

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł jest próbą opisu aktu twórczego osoby z jednoczesnym uszkodzeniem wzroku i słuchu. Ukazuje sposób kreowania obrazu rzeczywistości w rzeźbie, a także indywidualny, specyficzny stosunek do świata i wyobraźnię twórczą głuchoniewidomego artysty. Podstawową metodą badania procesu twórczego była rozmowa z całkowicie głuchoniewidomym twórcą, prowadzona za pomocą wszelkich możliwych kodów komunikacyjnych na temat świata i pojedynczych zjawisk rzeczywistości, rzeźbiarskiego aktu twórczego oraz przeżyć artysty w czasie rzeźbienia i po jego zakończeniu, gdy przychodził czas na ocenę rzeźby. Proponowana metoda mieści się w narzędziach badań kognitywnych. Artykuł zawiera najważniejsze wnioski z moich badań dotyczących możliwości twórczych oraz wiedzy rzeźbiarza na temat określonych zjawisk rzeczywistości. Kluczem do proponowanego modelu analizy aktu twórczego jest pojęcie znaku wypracowane przez semiotykę (Morris i Peirce).

EN

This article aims at describing a piece of art created by a person with simultaneous visual and hearing impairment. It is an attempt to show how the picture of reality is conveyed through the sculpture. It also indicates individual and specific approach to the world and creative imagination of a deafblind person. The basic method of studying the creative process were discussions with the dabbling deafblind artists about the world and individual phenomena of reality, about the act of creating a sculpture, as well as their experiences accompanying the act of creation and its finalisation, when it was time to assess their piece of art. Various methods of communications were used to interview the artists (sign language, fingerspelling, gestures and others), which allowed to place the method in the field of cognitivism. The article consists of the most vital conclusions of the author’s research concerning creative possibilities as well as knowledge of the artists about particular phenomena. The key to such model of analysis is the notion of sign as defined by semiotics (Morris and Peirce).

Keywords

PL

głuchoniewidomi; język; rzeźba; proces twórczy; obraz rzeczywistości w umyśle

EN

deafblind people; language; sculpture; creative process; mind; vision of reality

• Publisher: Polskie Towarzystwo Logopedyczne
• Journal: Logopedia
• Year: 2014-2015
• Volume: 43-44
• Pages: 281-293

Dates

published

2014-01-01

Contributors

author

Niestorowicz Ewa

• Uniwersytet Marii-Curie Skłodowskiej, Lublin Instytut Sztuk Pięknych Wydziału Artystycznego

References

• Chlewiński Z., 1999, Umysł. Dynamiczna organizacja pojęć. Analiza psychologiczna, PWN, Warszawa.
• Gołaszewska M., 1973, Zarys estetyki, PWN, Warszawa.
• Grabias S., 2003, Język w zachowaniach społecznych, Wyd. UMCS, Lublin.
• Grabias S., 2005, Interakcja językowa i jej uwarunkowania. Perspektywa lingwistyczna, [w:] Bariery i pomosty komunikacji językowej Polaków, red. J. Bartmiński, U. Majer-Baranowska, Wyd. UMCS, Lublin.
• Hohensee-Ciszewska H., 1976, Podstawy wiedzy o sztukach plastycznych, WSiP, Warszawa.
• Jackowski A., 1997, O rzeźbach i rzeźbiarzach, Wyd. Krupski i S-ka, Lublin.
• Krakowiak K., 1995, Fonogesty jako narzędzie formowania języka dzieci z uszkodzonym słuchem, Wyd. UMCS, Lublin.
• Mayenowa M. R., 1974, Poetyka teoretyczna. Zagadnienia języka, Wyd. Zakł. Narod. im. Ossolińskich, Wrocław.
• Milewski T., 1965, Językoznawstwo, PWN, Warszawa.
• Morawski S., 1960, O realizmie jako kategorii artystycznej, „Etyka”, 2.
• Nęcka E., 2001, Psychologia twórczości, Gd. Wyd. Psychol., Gdańsk.
• Niestorowicz E., 2007, Świat w umyśle i rzeźbie osób głuchoniewidomych, Wyd. UMCS, Lublin.
• Popek S., 1999, Barwy i psychika, Wyd. UMCS, Lublin.
• Popek S., 2001, Człowiek jako jednostka twórcza, Wyd. UMCS, Lublin.
• Pietrasiński Z., 1969, Myślenie twórcze, PZWS, Warszawa.
• Saussure F. de, 2002, Kurs językoznawstwa ogólnego, PWN, Warszawa.
• Tatarkiewicz W., 1982, Dzieje sześciu pojęć, PWN, Warszawa.
• Tomaszewski T., 1969, Wstęp do psychologii, PWN, Warszawa.
• Wallis M., 1968, Dzieje sztuki jako dzieje struktur semantycznych, „Kultura i Społeczeństwo”, 2.