Dzielnica olimpijska na warszawskich Siekierkach. Losy niezrealizowanego projektu w świetle akt nieruchomości miasta stołecznego Warszawy z lat trzydziestych xx wieku

• Authors: Potrzuski Kamil

Title variants

EN

The Olympic District in Warsaw’s Siekierki. Unimplemented project in the light of the real estate files of the capital city of Warsaw from the 1930s

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Cel badań. Praca stanowi analizę największego projektu inwestycyjnego w zakresie infrastruktury sportowej, jaki powstał w Warszawie w okresie II Rzeczypospolitej – projektu budowy wielkiej dzielnicy sportowej o skali olimpijskiej w dzielnicy Siekierki. Celem pracy jest rekonstrukcja tego zapomnianego przedsięwzięcia, którego ukoronowaniem mogła być organizacja letnich igrzysk olimpijskich w Warszawie w 1952 lub 1956 r. Materiał i metody. Praca została wykonana z zastosowaniem metody historycznej, polegającej na konsekwentnym poszukiwaniu źródeł historycznych, dokonaniu zewnętrznej oraz wewnętrznej krytyki źródła oraz możliwie wnikliwej i starannej rekonstrukcji zagadnienia z przeszłości w oparciu o to źródło. Na podstawie zachowanych materiałów źródłowych, w tym głównie akt nieruchomości miasta stołecznego Warszawy z lat 30. XX w., a także drukowanych materiałów magistrackich, prasy i źródeł pamiętnikarskich, przeprowadzono analizę niezrealizowanego projektu inwestycyjnego – jego genezy, elementów, zakresu oraz skali, sposobów zaprezentowania opinii publicznej. Wyniki. W materiale źródłowym odnaleziono m.in. innymi plany ogólne i szczegółowe badanej inwestycji, korespondencję z głównym architektem, konsultacje eksperckie czy niektóre szczegółowe kosztorysy fragmentów inwestycji. Analizie poddane zostały nie tylko urządzenia sportowe planowanego, reprezentacyjnego ośrodka, ale również kwestie zintegrowania go z centrum miasta, rozwiązania komunikacyjne, aspekty finansowe czy miejsce przedsięwzięcia w hierarchii priorytetów miasta pod koniec okresu międzywojennego. Wnioski. Projekt Dzielnicy Olimpijskiej był dobrze przemyślany, zakrojony na szeroką skalę. W sprzyjających okolicznościach mógłby doczekać się realizacji i stać się areną igrzysk olimpijskich w stolicy Polski. Powodzenie tej inwestycji byłoby jednak zależne od jej miejsca w hierarchii priorytetów inwestycyjnych miasta i państwa.

EN

The aim of this paper is to analyse the largest investment project in the field of sporting infrastructure that was developed in Warsaw during the 2nd Republic of Poland: a project of a large sporting district of an Olympic scale in the Siekierki district. An unimplemented investment project: its genesis, elements, scope and scale, ways of presenting to the public opinion are reconstructed in the article. The analysis covers not only the sports devices of the planned representative centre, but also the issues of integrating it with the city centre, communication solutions, financial aspects, or the place of the investment in the hierarchy of city priorities at the end of the interwar period. The source basis of the work are real estate files of the capital city of Warsaw from the 1930s preserved in the State Archive in Warsaw; printed materials published by the city, press, and texts of a diary character were used as auxiliary sources.

Keywords

PL

igrzyska olimpijskie; Warszawa; infrastruktura; inwestycje

EN

Olympic games; Warsaw; infrastructure; investments

• Publisher: Akademia Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
• Journal: Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
• Year: 2019
• Volume: 65
• Pages: 16-34

Dates

published

2019-09-26

Contributors

author

Potrzuski Kamil

• Akademia Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie

References

• Gazeta Polska (1939)
• Przegląd Sportowy (1937)
• Sport Wodny (1926, 1936)
• Świat (1935)
• Monitor Polski (1938)
• Rozwój dzielnic południowych Warszawy (1934–1938) (1938). Warszawa: Zarząd Miejski.
• Różański, S. (1982). Starzyński a urbanistyka Warszawy. W: M.M. Drozdowski, Wspomnienia o Stefanie Starzyńskim (ss. 110–116). Warszawa: PWN
• Starzyński, S. (1938). Rozwój stolicy. Odczyt wygłoszony w dniu 10 czerwca 1938 r. na zebraniu urządzonym przez Okręg Stołeczny Związku Rezerwistów. Warszawa: Zarząd Miejski.
• Warszawa Przyszłości. (1936). Warszawa: Wydawnictwo komitetu wystawy w Muzeum Narodowym w Warszawie 28.03–3.05.1936.
• Beliniak, K. (red.) (2008). Stefan Starzyński, prawdziwy gospodarz Warszawy. Warszawa: De Agostini.
• Collins, S. (2007). The 1940’ Tokyo Games. The Missing Olympics. Japan, the Asian Olympics and the Olympic Movement. New York – London: Routledge.
• Drozdowski, M.M. (1980). Stefan Starzyński – prezydent Warszawy. Warszawa: PIW.
• Drozdowski, M.M. (2014). (red.). Archiwum Prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego. Warszawa: Rytm.
• Gawkowski, R. (2011). Dawnych przystani wioślarskich czar, czyli nadwiślańska rekreacja warszawiaków w II RP. Kronika Warszawy, 145(1), 40–57.
• Grzesiuk-Olszewska, I. (1993). Świątynia Opatrzności i dzielnica Piłsudskiego. Konkursy w latach 1929–1939. Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe.
• Keys, B. (2006). Globalizing Sport. National Rivalry and International Community in the 1930s. Cambridge: Harvard University Press.
• Marszał, M. (2011). Polskie elity wobec włoskiego faszyzmu. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska in Lublin, 67, 121–137.
• Piątek, G. (2016). Sanator. Kariera Stefana Starzyńskiego. Warszawa: Foksal.
• Potrzuski, K. (2014). Infrastruktura sportowa w polityce inwestycyjnej m.st. Warszawy w latach 1934–1939. W: J. Nowocień, J. Chełmecki (red.), Wychowanie fizyczne i sport jako prawo człowieka i proces ciągłej edukacji (ss. 266–284). Warszawa: AWF.
• Potrzuski, K. (2017). Infrastruktura sportowa międzywojennej Warszawy na tle innych dużych miast II Rzeczpospolitej. Praca doktorska. Warszawa: UW.
• Potrzuski, K. (2018). Bulwary nadwiślańskie na łamach prasy warszawskiej okresu międzywojennego. Progress. Journal of Young Researchers, 3, 36–60, doi: 10.4467/25439928PS.18.002.8501.
• Sudjic, D. (2015). Kompleks gmachu. Architektura władzy. Tłum. A. Rasmus-Zgorzelska. Warszawa: Centrum Architektury.
• Topolski, J. (1968). Metodologia historii. Warszawa: PWN.
• Trybuś, J. (2012). Warszawa niezaistniała. Niezrealizowane projekty urbanistyczne i architektoniczne Warszawy dwudziestolecia międzywojennego. Warszawa: Muzeum Powstania Warszawskiego, Muzeum Narodowe w Warszawie, Fundacja Bęc Zmiana.
• Zabłocki, W. (1999). Igrzyska olimpijskie w Warszawie. Warszawa: Biuletyn Informacyjny Gminy Warszawa – Centrum.
• Zachwatowicz, J. (1971). Rozwój przestrzenny, architektoniczny i urbanistyczny Warszawy międzywojennej. W: E. Borecka, M.M. Drozdowski, H. Janowska, Warszawa II Rzeczpospolitej. Tom. III (ss. 275–291). Warszawa: PWN.