Użytkowanie wierzytelności na zabezpieczenie

• Authors: Kuropatwiński Jarosław

Title variants

EN

Use of receivables to secure debt

DE

Der Sicherungsnießbrauch an einer Forderung

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

The usufruct of receivable combines the advantages of the assignment by way of security and the pledge on receivable while eliminating the shortcomings of said securities. A holder of the usufruct does not acquire the right to carry out actions that dispose a receivable, and the usufruct, as a limited property right, can be conferred on more than one beneficiary (user), where in such a case, the provisions concerning the priority of limited property rights are applicable. Simultaneously, the satisfaction of the usufructuary of receivable has not been restricted by the provisions for judicial enforcement procedure. In this article the Author settles various juridical controversies regarding the usufruct of receivable. He presents the justification as to why the receivables that produce profits only potentially as well as the receivables which do not produce profits at all, can both also serve as an object of the usufruct. The Author also justifies the argument according to which the usufructurary of receivable is independently entitled to receive an object of a performance made by the debtor of the encumbered receivable. The holder of the usufruct of receivable acquires ownership of the object of the interest performance and the pecuniary performance, in the latter case however, by way of the irregular deposit. In other instances, the performance of an obligation causes the acquisition of the object of this performance by the creditor, but at the same time grants the user the usufruct of it (real subrogation). The juridical analysis of the usufruct of receivable by way of security has led the Author to distinguish several legal relations: the obligation contract, with performing of which takes place the establishment of the usufruct of receivable, the legal relation from which arises the receivable secured by the usufruct, the contract on establishing collaterals, and pactum fiduciae.

Keywords

PL

obrót wierzytelnościami; zabezpieczenie wierzytelności; użytkowanie wierzytelności; prawo użytkownika wierzytelności do przyjęcia świadczenia

EN

real estate transactions; security interest; proof of debt; usufruct of claim; entitlement of the usufructuary to accept the performance

• Publisher: Stowarzyszenie Notariuszy Rzeczypospolitej Polskiej
• Journal: Rejent
• Year: 2022
• Issue: 4 (372)
• Pages: 25-43

Contributors

author

Kuropatwiński Jarosław

• radca prawny; ORCID: 0000-0002-9047-7544

References

• R.Adamus, Prawo naprawcze przedsiębiorcy, wyd. el. 2009, rozdz. VII, podrozdz. 2.
• A.Bieranowski, [w:] Nieruchomości w prawie cywilnym administracyjnym i podatkowym, t. II, red. S. Babiarz, Warszawa 2017
• J.Esser, Schuldrecht, Karlsruhe 1960
• J.Górecki, Użytkowanie wierzytelności, „Rejent” 1998, nr 10
• I.Karasek-Wojciechowicz, Pojęcie roszczenia oraz kompetencja zaskarżalności roszczenia w polskim prawie cywilnym, [w:] Rozprawy cywilistyczne. Księga pamiątkowa dedykowana Profesorowi Edwardowi Drozdowi, red. M. Pecyna, J. Pisuliński, M. Podrecka, Warszawa 2013
• A.Klein, Elementy zobowiązaniowego stosunku prawnego, Wrocław 1964
• K.Korus, [w:] M.Chudzik, I.Karasek, K.Korus, M.Olczyk, M.Porzycki, Obrót wierzytelnościami, Warszawa 2006
• E.Kosior, Umowa o kumulatywne przystąpienie do długu jako sposób zabezpieczenia wierzytelności, wyd. el. 2016, rozdz. II, podrozdz. 5.5
• S.Kostecki, Wierzytelność a rzeczowe zabezpieczenia na nieruchomości, Warszawa 2014, wyd. el. Lex, rozdz. 5, podrozdz. 5.2
• P.Księżak, [w:] Kodeks cywilny. Komentarz, red. K. Osajda, wyd. el. Legalis 2021
• P.Księżak, Glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 24 stycznia 2013, V CSK 549/11, OSP 2014, nr 5
• Z.Kuniewicz, Glosa do postanowienia SN z dnia 24 stycznia 2013 r., V CSK 549/11, OSP 2014, nr 5
• J.Kuropatwiński, Księgi wieczyste. Komentarz do art. 1–582 u.k.w.h. oraz art. 6261–62613 k.p.c., t. I, Komentarz do art. 1-10 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, Bydgoszcz 2013
• J.Kuropatwiński, Umowne rozporządzenie wierzytelnością przyszłą, Toruń-Bydgoszcz 2007
• J.Kuropatwiński, Odsetki „stymulacyjne” wynikające z ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, „Prawo Spółek” 2004, nr 7-8
• J.Kuropatwiński, Zakres sukcesji cesjonariusza w prawa kształtujące, KPP 2008, nr 3
• P.Machnikowski, [w:] System Prawa Prywatnego, t. 5, Prawo zobowiązań – część ogólna, red. K. Osajda
• Z.K.Nowakowski, Prawo rzeczowe. Zarys wykładu, Warszawa 1969
• W.Ossuchowski, Rzymskie prawo prywatne. Zarys wykładu, Warszawa 1981
• R.Petzoldt, [w:] Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch, t. 6, Sachenrecht, red. F. Quack, K. Rebmann, München 1997
• P.Piotet, M.Gutzwiller, Schweizerisches Privatrecht, t. 5, Sachenrecht. 1. Halbband, Basel 1977
• P.Pohlmann, [w:] Münchener Kommentar zum Bürgerlichen Gesetzbuch, red. R. Gaier, t. 6, Sachenrecht, München 2009
• Ł.Przyborowski, [w:] Hipoteka po nowelizacji, red. J. Pisuliński, Warszawa 2011
• Ł.Przyborowski, [w:] Księgi wieczyste i hipoteka. Komentarz, red. J. Pisuliński, Warszawa 2014
• Z.Radwański, Prawo cywilne – Część ogólna, Warszawa 1993
• S.Romanow, Przeniesienie wierzytelności hipotecznej, wyd. el. 2019, rozdz. I, podrozdz. 2
• Z.Roszewski, O użytkowaniu udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, „Przegląd Prawa Handlowego” z 1999, nr 4
• A.Sylwestrzak, Użytkowanie. Konstrukcja prawna, Warszawa 2013
• M.Wolf, Sachenrecht, München 1990, s. 371, oraz J.F.Baur, R.Stürner, Sachenrecht, München 1999
• K.Zaradkiewicz, [w:] Kodeks cywilny, t. I, Komentarz do art. 1–44910, red. K. Pietrzykowski, wyd. el. Legalis 2020