Implikacje narracyjnej koncepcji tożsamości Paula Ricoeura

• Authors: Huzarek Tomasz

Title variants

EN

Implications of Paul Ricoeur’s Narrative Conception of Identity

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Narracyjna koncepcja tożsamości, którą prezentuje Paul Ricoeur, ujmuje zdecydowanie szerszą perspektywę niż tylko perspektywa takożsamości osób w czasie rozumiana jako identyczność podmiotu x w czasie t1 i czasie t2. Koncepcja ta bowiem mówi nie tylko o byciu tym samym czy takim samym, ale również o byciu sobą. Bycie sobą to charakterystyczne jedynie dla człowieka wyzwanie rzucone czasowi, gdzie podmiot – mimo towarzyszących mu zmian – pozostaje sobą. Z myśli Ricoeura można jednak wydobyć jeszcze więcej, gdzie bycie sobą jest realizacją własnego, niepowtarzalnego etosu danego w ustanowieniu w byciu. To ustanowienie w byciu obejmuje kontekst zakorzenienia w historii, tradycji, kulturze, ale również najbardziej zindywidualizowane odniesienie do Boga.

EN

The narrative concept of identity presented by Paul Ricoeur places embraces a far wider perspective than the perspective of people’s identity in time alone, understood as the subject’s identity in time t1 and time t2. For Ricouer’s conception speaks not only of being the same or being exactly the same but also of being oneself. Being oneself is a challenge characteristic only of human beings, a challenge thrown down against time, by which the subject – despite the changes that accompany him or her – remains itself. Yet it is possible to take Ricoeur’s thought even further, and to say that being oneself is a realisation of a personal, unique ethos given in an enactment in being. This enactment in being includes the background of roots in history, tradition, culture and also, most of all, individualised reference to God.

Keywords

PL

tożsamość; identyczność; podmiot; zmienność; tożsamość osobowa

EN

Identity; subject; changeability; personal identity

• Publisher: Gdańskie Seminarium Duchowne, Kuria Metropolitalna Gdańska
• Journal: Studia Gdańskie
• Year: 2017
• Issue: 40
• Pages: 189-201

Contributors

author

Huzarek Tomasz

• Wydział Teologiczny Uniwersytet Mikołaja Kopernika Toruń

References

• Baszczak, B., Tożsamość człowieka a pojęcie narracji, „Analiza i Egzystencja” 14 (2011), s. 123-140.
• Grabowski, M, Pomazaniec. Kontynuacja i dyskusja o książce Mariana Grabowskiego, Kraków Poznań 2014.
• Grzywach, R., Pamięć i jej intencjonalność, w: Między przedmiotowością a podmiotowością. Intencjonalność w fenomenologii francuskiej, red. A. Gielarowski, A. Grzywacz, s. 431-466.
• Huzarek, T., Kłopoty z tożsamością – czyli Dereka Parfita głos w sprawie i nieredukcjonistyczna odpowiedź, „Studia Pelplińskie” XLIX (2016), s. 101-116.
• Jakubowicz, M., Stanowisko Dereka Parfita w dyskusji nad tożsamością osobową, http://www.filozofia. pl/old/ff04/teksty/jakubowicz.pdf, [25.05.2017].
• Karczyńska, E., Odkrywanie siebie w narracji. Koncepcja tożsamości narracyjnej Paula Ricoeura oraz Charlesa Taylora, „Humaniora” 1/5 (2014), s. 65-76.
• Karpiński, P., W poszukiwaniu tożsamości człowieka, „Fides et Ratio” 4/16 (2013), s. 35-49.
• Lorenc, W., Hermeneutyczne koncepcje człowieka. W kręgu inspiracji heideggerowskich, Warszawa 2003.
• Maritain, J., Pisma filozoficzne, tł. J. Fenrychowa, Kraków 1988.
• Morciniec, P., Podstawy etycznej refleksji nad tożsamością osobową: perspektywa analitycznej filozofii umysłu, http://morciniec.mplay.net.pl/joomla/pdf/RT-eth-ident.pdf, [25.05.2017].
• Nagel, T., Traf moralny, w: tenże, Pytania ostateczne, tł. A. Romaniuk, Warszawa 1997, s. 37-53.
• Narracja jako sposób rozumienia świata, red. J. Trzebiński, Gdańsk 2001.
• Ricoeur, P., Drogi rozpoznania, tł. J. Margański, Kraków 2004.
• Ricoeur, P., Egzystencja i hermeneutyka: rozprawy o metodzie, tł. E. Bieńkowska i in., Warszawa 1985.
• Ricoeur, P., Filozofia osoby, tł. M. Frankiewicz, Kraków 1992.
• Ricoeur, P., Interpretacja a refleksja: konflikt hermeneutyczny, tł. S. Cichowicz, „Studia Filozoficzne” 6 (1986), s. 137-161.
• Ricoeur, P., Język, tekst, interpretacja. Wybór pism, tł. P. Graff, K. Rosner, Warszawa 1989.
• Ricoeur, P., O sobie samym jako innym, tł. B. Chełstowski, Warszawa 2005.
• Ricoeur, P., Osoba: struktura etyczna i moralna, tł. J. Fenrychowa, w: Zawierzyć człowiekowi. Księdzu Józefowi Tischnerowi w sześćdziesiąte urodziny, Kraków 1991.
• Ricoeur, P., Symbolika zła, tł. S. Chichowicz, M. Ochab, Warszawa 2015.
• Sobkowiak, J. A., Koncepcja osoby jako „podmiotu” i „miejsca” moralności według Paula Ricoeura, „Studia Theologica Varsaviensia” 38/1 (2000), s. 157-183.
• Taylor, Ch., Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej, Warszawa 2012.
• Węgrzyn, M., Ricoeurowska „filozofia rozpoznania”, „Racjonalia” 4 (2014), s. 93-107.
• Williams, B., Traf moralny, w: tenże, Ile wolności powinna mieć wola?, tł. T. Baszniak, T. Duliński, M. Szczubiałka, Warszawa 1999, s. 215-238.