„I widział Bóg, że światło było dobre…” (Rdz 1,4). Motyw światła w kapłańskim opowiadaniu o stworzeniu (Rdz 1,1–2,4a)

• Authors: Lakhmitskaya Tatsiana , Napora Krzysztof

Title variants

EN

„And God saw that the light was good…” (Gen 1:4) The Motif of Light in the Priestly Creation Narrative (Gen 1:1–2:4a)

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W teologicznej wizji redaktora kapłańskiego światło wyróżnia się na tle zastępów stworzeń. Wyjątkowość światła przejawia się zarówno na poziomie struktury całego kapłańskiego poematu o stworzeniu, jak również na poziomie kadru zawierającego opis „pierwszego słowa” Stwórcy w Rdz 1,3-5: „niech będzie światło”. Znaczenie światła zdaje się wykraczać poza fizyczną oczywistość. Stworzenie światła nie tylko uruchamia kosmiczny zegar, ale również konstruuje czasoprzestrzeń, w której rozgrywają się kolejne akty stworzenia. Zaistnienie światła czyni możliwym porządek stworzenia i określa go. Jego stworzenie zdaje się towarzyszyć teofanii Boga w akcie stworzenia i stanowić element panowania Boga nad siłami chaosu.

EN

In our analysis we attempt to demonstrate the exceptional character of light within the act of creation. This uniqueness, in our view, can be demonstrated to be the background to the structure of the entire Priestly Creation Narrative, as well as the particular focus of Gen 1,3-5. In the theological perspective of the priestly redactor, light stands out clearly from God’s other creative acts, its significance extending far beyond its obvious physical properties. The creation of light not only sets in motion the cosmic clock but it also initiates space-time, in which all the subsequent acts of creation take place. The creation of light makes the order of creation feasible and indeed determines it. Its appearance seems to accompany the theophany of God, thus it constitutes a key element of God’s dominion over the forces of chaos.

Keywords

PL

Rdz 1; Rdz 1,1-2,4a; Rdz 1,3-5; kapłańskie opowiadanie o stworzeniu świata; Heptaemeron; światło

EN

Gen 1; Gen 1:1–2,4a; Gen 1:3-5; Priestly Creation Narrative; Heptaemeron; light

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II
• Journal: Verbum Vitae
• Year: 2016
• Volume: 29
• Pages: 17-40

Contributors

author

Lakhmitskaya Tatsiana

author

Napora Krzysztof

• Instytut Nauk Biblijnych KUL

References

• Aalen S., „אוֹר ʼôr”, Theological Dictionary of the Old Testament (red. G.J. Botterweck –H. Ringgren) (Grand Rapids, MI: Eerdmans, 1974) I, 147-167.
• Bauks M., Die Welt am Anfang. Zum Verhältnis von Vorwelt und Weltentstehung in Gen 1 und in der altorientalischen Literatur (WMANT 74; Neukirchen-Vluyn: Neukirchener Verlag, 1997).
• Beauchamp P., Création et séparation. Étude exégétique du chapitre premier de la Genèse (Lectio Divina 201; Paris: Cerf, 2005).
• Budde K., „Wortlaut und Werden der ersten Schöpfungsgeschichte”, Zeitschrift für die alttestamentliche Wissenschaft 35 (1915) 65-97.
• Cassuto U., From Adam to Noah: Genesis I–VI 8 (tł. Israel Abrahams) (Publications of the Perry Foundation for Biblical Research in the Hebrew University of Jerusalem; Jerusalem: The Magnes Press, The Hebrew University, 1961).
• Dziadosz D., Tak było na początku... Izrael opowiada swoje dzieje. Literacka i teologiczna analiza wiodących tradycji Księgi Rodzaju (Przemyśl: Wydawnictwo Archidiecezji Przemyskiej, 2011).
• Giuntoli F., Genesi 1,1–11,26: Introduzione, traduzione e commento (Nuova versione della Bibbia dai Testi Antichi I/1; Cinisello Balsamo: Edizioni San Paolo, 2013).
• Hamilton V.P., The Book of Genesis: Chapters 1–17 (NICOT; Grand Rapids, MI: Eerdmans, 1990).
• Jacob B., Das erste Buch der Tora Genesis. Genesis (Giessen: Schocken, 1934).
• Kapełuś M., Mity akadyjskie (Antologia Literatury Mezopotamskiej; Warszawa: AGADE, 2000).
• Lemański J., Księga Rodzaju. Rozdziały 1–11. Wstęp, przekład z oryginału, komentarz (NKB.ST 1/1; Częstochowa: Edycja Świętego Pawła, 2013).
• May H. G., „The Creation of Light in Genesis 1.3-5”, Journal of Biblical Literature 58 (1939) 203-211.
• Noort, E., „The Creation of Light in Genesis 1:1-5: Remarks on the Function of Light and Darkness in the Opening Verses of the Hebrew Bible”, The Creation of Heaven and Earth: Re-interpretation of Genesis I in the Context of Judaism, Ancient Philosophy, Christianity, and Modern Physics (red. G. H. V. Kooten) (Themes in Biblical Narrative 8; Leiden – Boston: Brill, 2005) 3-20.
• Rad G. von, Genesis: A Commentary (The Old Testament Library; Philadelphia: Westminster Press, 1973).
• Skinner J., Genesis (International Critical Commentary; Edinburgh: T & T Clark, 1910).
• Smith M.S., „Light in Genesis 1:3 – Created or Uncreated: A Question of Priestly Mysticism?”, Birkat Shalom: Studies in the Bible, Ancient Near Eastern Literature, and Post-Biblical Judaism Presented to Shalom M. Paul on the Occasion of His Seventieth Birthday (red. Ch.Cohen et al.) (Winona Lake, IN: Eisenbrauns, 2008) 125-134.
• Speiser E.A., Genesis (Anchor Bible 1; New York, NY: Doubleday, 1964).
• Synowiec J.S., Na początku. Wybrane zagadnienia Pięcioksięgu (Warszawa: ATK, 1987).
• Wenham G.J., Genesis 1–15 (Word Biblical Commentary 1; Dallas, TX: Word, 1987).
• Westermann C., Genesis 1–11 (A Continental Commentary; Minneapolis, MN: Fortress, 1994).