Alternatywne źródła finansowania partii politycznych w Polsce

• Authors: Jakubowski Paweł

Title variants

EN

Alternative Ways of Financing Political Party in Poland

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Artykuł stara się ukazać najbardziej znaczące i komentowane zganienia ostatnich lat omawiane przez prawników, politologów oraz dziennikarzy, dotyczące finansowania partii politycznych. Obecnie walka pomiędzy ugrupowaniami przekształca się w rywalizację, której koszty stale rosną, osiągając niekiedy poziom przekraczający ustawowe limity wydatków. Funkcjonowanie luk prawnych w obowiązujących przepisach sprawia, iż politycy starają się korzystać z różnorodnych form wsparcia. Alternatywne metody finansowania partii to techniki zgodne z literą obowiązującego prawa, jednakże sprzeczne z zakładanym ratio legis ustaw. Wymienione w artykule praktyki wspierania ugrupowań z jednej strony są gwarantowane przez zasadę wolności słowa czy wolności zrzeszania się. Z drugiej jednak strony, techniki te powodują naginanie konstytucyjnej zasady jawności finansowania partii politycznych.

EN

This article shows the most conspicuous and frequent issues concerning the funding of political parties, discussed by lawyers, political scientists and journalists. Today a struggle between political parties transforms into contest where costs are still increasing, reaching levels exceeding the statutory limits on spending. Functioning of the loopholes in the current legislation makes the politicians try using various forms of financial support. Alternative methods of party financing techniques are consistent with the letter of the law, but unfortunately they are contrary to the assumed ratio legis. Practices mentioned in this article about supporting parties are guaranteed on the one hand by the principle of freedom of speech or freedom of association. But on the other hand, these techniques cause the strain of the constitutional principle of transparency of political party funding.

Keywords

PL

partie polityczne; kampanie informacyjne; podmioty afiliowane; źródła przychodów partii finansowanie kampanii wyborczych

• Publisher: Ośrodek Analiz Politologicznych UW
• Journal: Kwartalnik Naukowy OAP UW "e-Politikon"
• Year: 2012
• Issue: 4
• Pages: 137-151

Contributors

author

Jakubowski Paweł

• Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej Wydział Politologii plac Litewski 3, Lublin

References

• Art. 1 pkt. 19 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o zmianie ustawy o wyborze Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2009 r. Nr 213, poz. 1652).
• Art. 117 i nast. Kodeksu wyborczego
• Art. 133 Kodeksu wyborczego.
• Art. 25 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora z dnia 9 maja 1996 r. (Dz. U. z 2003 r. Nr 221, poz. 2199 ost. zm.: Dz. U. z 2010 r. Nr 162, poz. 1086).
• Art. 35 Ustawy oraz art. 132 Kodeksu wyborczego.
• Art. 104 Kodeksu wyborczego.
• Astramowicz-Leyk T., (A)polityczna administracja publiczna w wyborach 2007, [w:] Demokracja po 2005 roku, red. D. Karnowska, Toruń 2008
• Cialdini R., Wywieranie wpływu na ludzi. Teoria i praktyka, Gdańsk 2011
• Jakubowski P., Teoretyczne i prawne podstawy finansowania partii politycznych w Polsce po 1989 roku, „Consensus – Studenckie Zeszyty Naukowe” 2011, Nr 15
• Korolewska M., Szpringer Z., Finansowanie działalności poselskiej w Polsce, [w:] Studia Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu, Świadczenia poselskie w różnych krajach, Warszawa 2007
• Krzymowski M., Prawo i Sprawiedliwość: Srebrny układ, „Newsweek Polska”, http://polska.newsweek.pl/prawo-i-sprawiedliwosc--srebrny-uklad,95151,1,1.html
• Pietkun P., Kredyty wyborcze to żniwa dla odważnych bankowców, http://gospodarka.gazeta.pl/pieniadze/1,29577,4572246.html, 15.12.2012.
• Postanowienie TK z dnia 17 grudnia 2007 r., Sygn. akt Pp 1/07, (Z.U. 2007/11A/165).
• Raciborski J., Rywalizacja czy kooperacja? O listach partyjnych w wyborach parlamentarnych, [w:] Demokracja w Polsce. Doświadczenia zmian, pod red. Jakubowska U., Skarżyńska K., Warszawa 2005
• Rozporządzenie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z dnia 24 kwietnia 2003 r. w sprawie trybu postępowania w związku z przedstawianiem w programach publicznej radiofonii i telewizji stanowisk partii politycznych, związków zawodowych i związków pracodawców w węzłowych sprawach publicznych (Dz. U. z 2003 r. Nr 75, poz. 679).
• Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych, (Dz. U. z 1997 r. Nr 98, poz. 604, ost. zm.: Dz. U. z 2011 r. Nr 155, poz. 924) dalej zwana Ustawą.
• Ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy, (Dz. U. z 2011 r. Nr 21, poz. 112, ost. zm.: Dz. U. z 2011 r. Nr 217, poz. 1281) dalej zwaną Kodeksem
• Ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o partiach politycznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 254, poz. 1702).
• Walecki M., J. Zbieranek J., Finansowanie polityki, [w:] Demokracja w Polsce 2005-2007, pod red. Kolarskiej Bobińskiej L., Kucharczyka J., Zbieranka J., Warszawa 2007
• Wybory do Parlamentu Europejskiego 2009. Monitoring finansów wyborczych, Warszawa 2010, http://www.batory.org.pl/doc/Raport_finansowanie_kampanii_do_PE_2009_20100304.pdf, 12.11.12
• http://prawo.gazetaprawna.pl/artykuly/25455,sad_umowy_samoobrony_o_wekslach_niewazne.html, 28.11.2012.
• http://www.tvn24.pl/wiadomosci-z-kraju,3/pkw-nie-dla-kampanii-informacyjnej,178554.html, 4.12.12.
• Kto finansuje billboardy promujące książkę szefa PiS, http://www.rp.pl/artykul/722761.html, 8.11.2011.
• http://www.nytimes.com/2012/07/22/magazine/how-much-has-citizens-united-changed-the-political-game.html?pagewanted=all, 1.12.2012.
• http://www.arimr.gov.pl/aktualnosci/artykuly/wielki-sukces-arimr-55-milionow-widzow-obejrzalo-spot-promujacy-efekty-prow-2007-2013-nadawany-1.html, 21.11.2012
• http://www.gazetaprawna.pl/wiadomosci/artykuly/322365,farfal_skarcony_za_libertas.html, 28.11.2012.
• http://www.rp.pl/artykul/16,436408_Jak-politycy-utrzymuja-partie-.html, 2.11.2012.
• http://archiwum.polityka.pl/art/pan-posel-przyjmuje,393817.html, 27.10.2011.
• http://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/88579,zobacz-jak-okpic-komisje-wyborcza.html, 6.12.2012