Taktylne krajobrazy Tatr w poezji Marii Kaloty-Szymańskiej

• Authors: Dutka Elżbieta

Title variants

EN

Tactile Landscapes of the Tatra Mountains in Maria Kalota-Szymańska’s Poetry

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawiono interpretację tomu Marii Kaloty-Szymańskiej „Sezon w Tatrach i po sezonie”. Opublikowany w 1981 roku zbiór wyróżnia się symetrią kompozycyjną, a także podwójnością w zakresie topografii sensualnej. Ważną rolę w tomie odgrywa zmysł dotyku. Eksponowanie taktylnych krajobrazów tworzy intymną relację z przestrzenią górską. Jest to relacja dwustronna – podejmująca górskie wspinaczki bohaterka liryczna nie tylko dotyka skały, ale również czuje dotyk gór. Początkowo poetyckie zapisy prezentują bezpośrednie doświadczenia w Tatrach, drugą część zbioru wypełniają natomiast wspomnienia, sensualność prowadzi do haptycznej wzniosłości (haptic sublime). Kalota-Szymańska nie przekracza jednak owej konwencji dzięki temu, że kieruje uwagę na kwestie związane z etyką i odpowiedzialnością za środowisko.

EN

The article interprets Maria Kalota-Szymańska’s volume “Sezon w Tatrach i po sezonie” (“Season in the Tatra Mountains and after the Season”). The collection, published in 1981, is distinguished by its compositional symmetry and duality in terms of sensual topography. The sense of touch plays a unique role in this compilation. Exposing tactile landscapes creates an intimate relationship with the elevated space. It is a two-sided relationship: the lyrical subject who climbs uphill not only touches the rocks, but also feels the touch of the mountains. Initially, there are poetic representations of direct experiences in the Tatra Mountains; the second part of the collection is filled by memories, while sensuality leads to haptic sublime. However, this convention is transcended by focusing on the issues of ethics and environmental responsibility.

Keywords

PL

Maria Kalota-Szymańska; "Sezon w Tatrach i po sezonie”; taktylne krajobrazy; haptyczna wzniosłość; odpowiedzialność za środowisko

EN

Maria Kalota-Szymańska; “Sezon w Tatrach i po sezonie” (“Season in the Tatra Mountains and after the Season”); tactile landscapes; haptic sublime; environmental responsibility

• Publisher: Instytut Badań Literackich PAN
• Journal: Pamiętnik Literacki
• Year: 2025
• Volume: 116
• Issue: 2
• Pages: 89-103

Dates

printed

2025-06-27

Contributors

author

Dutka Elżbieta

• Uniwersytet Śląski, Katowice

Identifiers

ISSN

0031-0514

EISSN

2719-5376

DOI

10.18318/pl.2025.2.6