Prowno-społeczne aspekty zabójstw dzieci narodzonych i aborcji na Śląsku w latach 1742-1914

• Authors: Jerzy Myszor

Title variants

EN

Legal and social aspects of the murders of newborn babies and abortions in Silesia between 1742-1914

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł ma charakter przeglądowy. W pierwszej części Autor prezentuje przegląd poglądów na temat przerywania ciąży od czasów starożytnych aż do nowożytnych, kładąc szczególny akcent na rozwój terminologii i ukryte w niej znaczenia. Dowodzi, że szczegółowa penalizacja czynu, jakim było przerywanie ciąży – utożsamiane do czasów nowożytnych z zabójstwem – uzależnione było od chronologii ciąży. Dokonuje również rozróżnienia między aborcją (przerwaniem ciąży) a zabójstwem dziecka już narodzonego. Obydwa czyny w prawie pruskim były obwarowane wysokimi karami, z karą śmierci włącznie. W drugiej części artykułu omawia praktyczne aspekty ochrony życia nienarodzonych i zjawisko przerywania ciąży oraz zabójstwa dzieci narodzonych dokonywane przez matki, położne i znachorów.

EN

The article is a review study. In the first part the author presents a review of the opinions on the termination of pregnancy from the ancient times until modernity, focusing particularly on the development of terminology and meanings implied in it. The article proves that detailed penalization of the termination of pregnancy – until modern times equated with a murder – depended on the chronology of pregnancy. The author distinguishes an abortion (termination of pregnancy) from the murder of a newborn child. In the Prussian law, severe punishments (including the capital punishment) were administered for both deeds. In the second part of the article, the author discusses practical aspects of the protection of unborn children, the problem of pregnancy termination and murders of newborns committed by mothers, midwifes and folk healers.

Keywords

PL

penalizacja aborcji; dzieciobójstwo; akuszerki i lekarze; historia prawa karnego w Prusach

EN

penalization of abortion; infanticide; midwifes and doctors; history of criminal law in Prussian

• Publisher: Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II. Towarzystwo Naukowe KUL
• Journal: Roczniki Nauk Prawnych
• Year: 2014
• Volume: 24
• Issue: 4
• Pages: 109-124

Contributors

author

Jerzy Myszor

• Katedra Teologii Patrystycznej i Historii Kościoła, Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach

References

• Amberg Silke: Hebammenordungen in deutschen Städten um 1500. Wissenschftliche Arbeit im Fach Geschichte für das Lehramt an Gymnasien, Freiburg 2003.
• Bruck A.W.: 18 Jahre Saeuglings – und Kinderfürsorge in Oberschlesien, Der Oberschlesier 1929, Heft 9, s. 618-620.
• Jońca Maciej: Parricidium w prawie rzymskim, Lublin 2008.
• Kappler Friedrich: Handbuch der Literatur des Criminalrechts und dessen philophischer und medizinischer Hülfswissenschaften: für Rechtsgelehrte, Psychologen und Gerichtliche Aerzte [Verlag] Schreile's Buchhandlung 1838, [oryginał w:] New York Public Library.
• Kruse Britta-Juliane: Verborgene Heilkünste: Geschichte der Frauenmedizin im Spätmittelalter, Berlin 1996.
• Longosz Stanisław: Ojcowie Kościoła a przerywanie ciąży, Vox Patrum 8-9 (1985), s. 231-273.
• Louis Carlen: Die Abtreibung in der Rechtsgeschichte, [w:] Kirchliches und Wirkliches im Recht. Aufsätze und Besprechungen zur Rechtsgeschichte, Kirchenrecht und Staatskirchenrecht. Hildesheim 1988.
• Łukaszewicz Dariusz: „Zło niechrześcijańskie i nieludzkie”. Historia dzieciobójstwa i inne studia z dziejów codzienności, Poznań 2014.
• Nipperdey Thomas: Deutsche Geschichte 1800-1866. Bürgewelt und starker Staat, München 1994.
• Reinhard Wolfgang: Życie po europejsku. Od czasów najdawniejszych do współ-czesności, Warszawa 2009.
• Seidler Eduard: Das 19. Jahrhundert. Zur Vorgeschichte des Paragraphen 218, [w:] Geschichte der Abtreibung. Von der Antike bis zum Gegenwart, Hrsg. von R. Jütte, München 1993, s. 120-139.
• Starowieyski Marek: Aborcja w oczach wczesnochrześcijańskich pisarzy, Studia Paradyskie 3 (1993), s. 107-138.
• Tour-Kurth Christina: Kindesaussetzung und Moral in der Antike. Jüdische und christliche Kritik am Nichtaufziehen und Töten neugeborener Kinder, Götingen 2010.
• Usborne Cornelie: Culture of Abortion, New York 2007.
• Wagner Damian: Ueber Abtreibung der Leibesfrucht. Einem […] ausgearbeitete und der medizinisch Facultät der Universität zu Giessen zur Erlangung der Doctorwürde vorgelegte Abhandlung von […], Giessen 1852, [oryginał w:] Bayerische Staatsbibliothek.
• Wierzbowski Błażej F.: Treść władzy ojcowskiej w rzymskim prawie poklaszcznym. Władza nad osobami dzieci, Toruń 1977.
• Wojciechowski Michał: Starożytne głosy przeciw aborcji, Więź 12 (2003), s. 84-90.
• Zubik Marek: Problem aborcji w dokumentach i orzecznictwie sądowym, Warszawa 1997, http://www.hfhrpol.waw.pl/pliki/MarekZubikProblemAborcjiWDokumentachIOrzecznictwieSadowym.pdf [dostęp: 20.11.2014].