Dezintegracja, konsolidacja czy status quo? Kryzys modernizacji w Unii Europejskiej a poszukiwanie nowego paradygmatu integracji

• Authors: Kamil Ławniczak

Title variants

EN

Searching for a new policy paradigm to modernise the European Union: differentiation, consolidation or continuity?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Poważne traktowanie idei w badaniach politologicznych wymaga nie tylko uwzględniania ich jako czynników sprawczych lub stanowiących, lecz również analizowania przyczyn i mechanizmów słabnięcia jednych i wzmacniania się innych idei obecnych w instytucjach i dyskursach politycznych. Jednym z podejść do tych kwestii jest koncepcja „paradygmatów polityki”, które kształtują postrzeganie koniecznych do rozwiązania problemów przez aktorów uczestniczących w procesie decydowania politycznego oraz ograniczają dostępne opcje działania. W ten sposób wpływają one na ostateczny kształt realizowanych polityk. Niniejszy artykuł ukazuje jak kryzys, który rozpoczął się w 2008 r., poddał w wątpliwość możliwość modernizacji UE w ramach paradygmatu integracji europejskiej zmierzającej ku „coraz ściślejszemu związkowi między narodami Europy”. Wskazano w nim dwa potencjalne nowe paradygmaty integracji: pierwszy – oparty na kontrolowanej dezintegracji i zróżnicowaniu struktur UE, drugi – sugerujący reinterpretację federalizmu jako drogę ku ponownej konsolidacji Unii.

EN

“Taking ideas seriously” means not only to consider their causal and constitutive role in the study of social phenomena, but also to analyse how and why certain ideas gain or lose prominence within political institutions and discourses. One approach to these issues builds upon the notion of policy paradigms, which influence the results of policy-making process by shaping the political actors’ understanding of problems that need to be solved and limiting available policy options. This article attempts to show how the ability to modernise the EU governance within the paradigm of European integration heading towards “an ever closer union among the peoples of Europe” has been called into question by the crisis which began in 2008. Two potential new paradigms of integration are considered: first one suggests controlled disintegration and differentiation of EU structures, second one proposes a reinterpretation of federalism as a way to reconsolidate the Union.

Keywords

PL

instytucjonalizm konstruktywistyczny; czynniki ideowe; paradygmaty polityki; integracja zróżnicowana; federalizm; unia gospodarcza i walutowa; deficyt demokratyczny

EN

constructivist institutionalism; ideational factors; policy paradigms; differentiated integration; federalism; Economic and Monetary Union; democratic deficit

• Publisher: Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych, Uniwersytet Warszawski
• Journal: Przegląd Europejski
• Year: 2014
• Issue: 4(34)
• Pages: 26-47

Dates

published

2014

Contributors

author

Kamil Ławniczak

• Instytut Europeistyki, WDiNP, Uniwersytet Warszawski

References

• BANKOWICZ Marek (2006), Demokracja zasady, procedury, instytucje, Kraków.
• BLYTH Mark (2002), The Great Transformations, Cambridge.
• BURGESS Michael (2009), Federalism, w: Antje Wiener, Thomas Diez (red.), European Integration Theory, Oxford.
• CASTIGLIONE Dario (2009), Political identity in a community of strangers, w: Jeffrey T. Checkel, Peter J. Katzenstein (red.), European Identity, Cambridge.
• CASTIGLIONE Dario, SCHÖNLAU Justus (2007), Constitutional Politics, w: Knud Erik Jørgensen, Mark Pollack, Ben Rosamond (red.), Handbook of European Union Politics, London.
• CHECKEL Jeffrey T., KATZENSTEIN Peter J. (2009), The politicization of European identities, w: Jeffrey T. Checkel, Peter J. Katzenstein (red.), European Identity, Cambridge.
• CONRAD Maximilian, STEINGRÍMSDÓTTIR Freyja (2012), F-Word or Blueprint for Institutional Reform ? European Integration and the Continued Relevance of Federalism, „Stjórnmál & Stjórnsýsla”, vol. 8, nr 2.
• CZAPUTOWICZ Jacek (2014), Demokracja a suwerenność w Unii Europejskiej, w: Konstanty Adam Wojtaszczyk, Małgorzata Mizerska-Wrotkowska, Wojciech Jakubowski (red.), Polska w procesie integracji europejskiej: dekada doświadczeń (2004–2014), Warszawa.
• ERIKSEN Erik Oddvar (2010), What democracy for Europe?, w: Erik Oddvar Eriksen, John Erik Fossum (red.), What Democracy for Europe?, „ARENA Report”, nr 3.
• FINNEMORE Martha, SIKKINK Kathryn (1998), International Norm Dynamics and Political Change, „International Organization”, vol. 52, nr 4.
• FØLLESDAL Andreas, HIX Simon (2006), Why There Is a Democratic Deficit in the EU: A Response to Majone and Moravcsik, „Journal of Common Market Studies”, vol. 44, nr 3.
• GAMBLE Andrew (2013), Neo-liberalism and fiscal conservatism, w: Vivien A. Schmidt, Mark Thatcher (red.), Resilient Liberalism in Europe's Political Economy, Cambridge.
• GROSSE Tomasz Grzegorz (2008), Hybrydowy ustrój Unii Europejskiej, „Analizy Natolińskie”, nr 26.
• HALL Peter A. (1993), Policy Paradigms, Social Learning, and the State: The Case of Economic Policy-Making in Britain, „Comparative Politics”, vol. 25, nr 3.
• HAY Colin (2006), Constructivist Institutionalism, w: Roderick Arthur William Rhodes, Sarah A. Binder, Bert A. Rockman (red.) The Oxford Handbook of Political Institutions, Oxford.
• HAY Colin, ROSAMOND Ben (2002), Globalization, European integration and the discursive construction of economic imperatives, „Journal of European Public Policy”, vol. 9, nr 2.
• HAY Colin, WINCOTT Daniel (2012), The Political Economy of European Welfare Capitalism, Basingstoke.
• HAYWARD Jack (2012), Union without Consensus, w: Jack Hayward, Rüdiger Wurzel (red.), European Disunion. Between Sovereignty and Solidarity, Basingstoke.
• HIX Simon, HØYLAND Bjørn (2011), The Political System of the European Union, Basingstoke.
• JONES Erik (2013), The collapse of the Brussels-Frankfurt consensus and the future of the euro, w: Vivien A. Schmidt, Mark Thatcher (red.), Resilient Liberalism in Europe's Political Economy, Cambridge.
• KAELBLE Hartmut (2009), Identification with Europe and politicization of the EU since the 1980s, w: Jeffrey T. Checkel, Peter J. Katzenstein (red.), European Identity, Cambridge.
• KELEMEN R. Daniel (2007), Built to Last? The Durability of EU Federalism, w: Sophie Meunier, Kathleen R. McNamara (red.), Making History. European Integration and Institutional Change at Fifty, Oxford.
• KELEMEN R. Daniel, NICOLAIDIS Kalypso (2007), The EU and Comparative Federalism, w: Knud Erik Jørgensen, Mark Pollack, Ben Rosamond (red.), Handbook of European Union Politics, London.
• KRUGMAN Paul (2014a), Eurozone Fiscal Myths, http://krugman.blogs.nytimes.com/2014/05/09/eurozone-fiscal-myths (15.05.2014).
• KRUGMAN Paul (2014b), Being Bad Europeans, http://www.nytimes.com/2014/12/01/opinion/paul-krugman-being-bad-europeans.html (2.12.2014).
• KUHN Thomas (2011), Struktura rewolucji naukowych, Warszawa.
• LORD Christopher (2009), Polecats, Foxes and Lions. Social Choice, Moral Philosophy and the Justification of the European Union as a Restrained yet Capable form of Political Power, „ARENA Working Paper”, nr 15.
• ŁAWNICZAK Kamil (2011), Komisja Europejska między rolą regulacyjną a polityczną, „Przegląd Europejski”, nr 1.
• ŁAWNICZAK Kamil (2012), Między demokracją a efektywnością. Trzy spojrzenia na deficyt legitymizacji Unii Europejskiej, „e-Politikon”, nr 3.
• ŁAWNICZAK Kamil (2014), Potencjał konstruktywizmu w studiach nad Unią Europejską, w: Jacek Czaputowicz (red.), Studia europejskie. Wyzwania interdyscyplinarności, Warszawa.
• MAGNETTE Paul (2006), Reaction for Notre Europe to Andrew Moravcsik’s article: «What can We learn from the Collapse of the European Constitutional Project?», „Notre Europe Policy paper”, http://www.notre-europe.eu/media/moravcsik-reponsemagnette-en.pdf?pdf=ok (15.05.2014).
• MAJONE Giandomenico (2002), The European Commission: the limits of centralization and the perils of parliamentarization, „Governance”, vol 15, nr 3.
• MAJONE Giandomenico (2006), Is the European Constitutional Settlement Really Successful and Stable?, „Notre Europe Policy paper”, http://www.notre-europe.eu/media/moravcsik-reponse-majone-en_02.pdf?pdf=ok (15.05.2014).
• MAJONE Giandomenico (2009), Europe as the Would-be World Power. The EU at Fifty, Cambridge.
• MAJONE Giandomenico (2010), The mutation of the EU as a regulatory regime, w: Erik Oddvar Eriksen, John Erik Fossum (red.), What Democracy for Europe?, „ARENA Report”, nr 3.
• MEDRANO Juan Díez (2009), The public sphere and the European Union’s political identity, w: Jeffrey T. Checkel, Peter J. Katzenstein (red.), European Identity, Cambridge.
• MENÉNDEZ Agustín José (2010), Challenging the third model, w: Erik Oddvar Eriksen, John Erik Fossum (red.), What Democracy for Europe?, „ARENA Report”, nr 3.
• MORAVCSIK Andrew (2005), The European Constitutional Compromise and the neofunctionalist legacy, „Journal of European Public Policy”, vol. 12, nr 2.
• MORAVCSIK Andrew (2006a), What Can We Learn from the Collapse of the European Constitutional Project?, „Politische Vierteljahresschrift”, vol. 47, nr 2.
• MORAVCSIK Andrew (2006b), What can we learn from the Collapse of European Constitutional Project? A Response to Eight Critics, „Notre Europe Policy paper”, http://www.notre-europe.eu/media/moravcsik-reponse-en_01.pdf?pdf=ok (15.05.2014).
• MORAVCSIK Andrew, SCHIMMELFENNIG Frank (2009), Liberal Intergovernmentalism, w: Antje Wiener, Thomas Diez (red.), European Integration Theory, Oxford.
• NIEMANN Arne, Philippe C. SCHMITTER (2009), Neofunctionalism, w: Antje Wiener, Thomas Diez (red.), European Integration Theory, Oxford.
• POPPPER Karl Raimund (2010), Społeczeństwo otwarte i jego wrogowie. Tom 1: Urok Platona, Warszawa.
• SCHARPF Fritz W. (2006), Problem solving effectiveness and democratic accountability in the EU, „Political Science Series”, nr 107, http://aei.pitt.edu/6097/1/pw_107.pdf (15.05.2014).
• SCHARPF Fritz W. (2009), Legitimacy in the Multilevel European Polity, „MPIfG Working Paper”, nr 1, http://www.mpifg.de/pu/workpap/wp09-1.pdf (15.05.2014).
• SCHARPF Fritz W. (2012), Legitimacy Intermediation in the Multilevel European Polity and Its Collapse in the Euro Crisis, „MPIfG Discussion Paper”, nr 6.
• SCHARPF Fritz W. (2014), No exit from the euro-rescuing trap?, „MPIfG Discussion Paper”, nr 4.
• SCHMALZ-BRUNS Rainer (2010), Democratic legitimacy, political normativity and statehood, w: Erik Oddvar Eriksen, John Erik Fossum (red.), What Democracy for Europe?, „ARENA Report”, nr 3.
• SCHMIDT Vivien A. (2006), Democracy in Europe. The EU and National Polities, Oxford.
• SCHMIDT Vivien A. (2010), Taking ideas and discourse seriously: explaining change through discursive institutionalism as the fourth “new institutionalism”, „European Political Science Review”, vol. 2, nr 1.
• SCHMIDT Vivien A. (2011), Can Technocratic Government be Democratic?, https://www.globalpolicy.org/component/content/article/229/51494-can-technocratic-government-be-democratic-.html (1.12.2014).
• SCHMIDT Vivien A. (2012), The eurozone crisis challenge to democracy: which way forward?, https://www.opendemocracy.net/vivien-schmidt/eurozone-crisis-challenge-to-democracy-which-way-forward (4.12.2014).
• SCHMIDT Vivien A. (2014), Speaking to the markets or to the people? A discursive institutionalist analysis of the EU’s sovereign debt crisis, „The British Journal of Politics and International Relations”, vol. 16, nr 1.
• SCHMIDT Vivien A., THATCHER Mark (2013), Theorizing ideational continuity: the resilience of neo-liberal ideas in Europe, w: Vivien A. Schmidt, Mark Thatcher (red.), Resilient Liberalism in Europe's Political Economy, Cambridge.
• SPINELLI Altiero, ROSSI Ernesto (2006), For a Free and United Europe. A Draft Manifesto, w: Mette Eilstrup-Sangiovanni (red.), Debates on European Integration. A Reader, Basingstoke.
• TUE, Traktat o Unii Europejskiej, Dz. Urz. UE C 326 z 26 października 2012.
• WĘC Janusz Józef (2013), Debata w Unii Europejskiej na temat drugiej reformy ustrojowej (2011-2012), „Przegląd Zachodni”, nr 1.
• WEILER Joseph H.H. (2003), In defence of the status quo: Europe’s constitutional Sonderweg, w: Joseph H.H. Weiler, Marlene Wind (red.), European Constitutionalism Beyond the State, Cambridge.
• WHITE Jonathan (2010), Europe in the Political Imagination, „Journal of Common Market Studies”, vol. 48, nr 4.
• WIERZCHOWSKA Anna (2013), Rządzenie demokratyczne w przestrzeni ponadnarodowej, „Studia Politologiczne”, vol. 27.
• WITKOWSKA Marta (2013a), Mechanizmy podejmowania decyzji w Unii Europejskiej w ujęciu neo-neofunkcjonalizmu, „Przegląd Europejski”, nr 4.
• WITKOWSKA Marta (2013b), Zastosowanie paradygmatów federalizmu i rządzenia wielopoziomowego do badania mechanizmów podejmowania decyzji w Unii Europejskiej, w: Janusz Ruszkowski, Luiza Wojnicz (red.), Multi-level Governance w Unii Europejskiej, Szczecin-Warszawa.