Reklama – popularna forma sztuki?

• Authors: Łuczaj Kamil

Abstracts

PL

Celem artykułu jest analiza podobieństw, które zachodzą pomiędzy dwoma polami produkcji kulturalnej: produkcją komercyjną (przemysły kreatywne) i światem sztuki. Artykuł wskazuje możliwe podejścia teoretyczne do tego zagadnienia, koncentrując się na ujęciu sztuki jako doświadczenia (art as experience) znanego z prac Johna Deweya. Omówiono tu powinowactwa, takie jak proces kodowania i dekodowania, wartości estetyczne i ideologie zawarte w dziele, wartość dla kolekcjonerów, nawiązania intertekstualne, konwencje, profesjonalna krytyka, a także rola twórców. W ponowoczesności, gdzie obserwujemy estetyzację życia codziennego, istnieją więc istotne powody, aby uznać reklamę za popularną formę sztuki. Reklama pozwala bowiem konsumować symbole szerokim rzeszom odbiorców.

Keywords

PL

reklama; sztuka; estetyka; estetyzacja życia codziennego; konsumpcja

• Publisher: Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie
• Journal: Załącznik Kulturoznawczy
• Year: 2015
• Issue: 2
• Pages: 256-286

Dates

published

2015

Contributors

author

Łuczaj Kamil

References

• Roland Barthes, Światło obrazu. Uwagi o fotografii, tłum. Jacek Trznadel, Aletheia, Warszawa 2008.
• Howard Becker, Art Worlds, University of California Press, Berkeley/Los Angeles/Londyn 1982.
• Sonia Bednarska, Wpływ malarstwa surrealistycznego na reklamę współ- czesną „Studia Humanistyczne AGH” 2012, nr 11, s. 89-112.
• Małgorzata Bogunia-Borowska, Reklama jako tworzenie rzeczywistości społecznej, WUJ, Kraków 2004, s. 61.
• Pierre Bourdieu i Hans Haacke, Free Exchange, Stanford University Press, Stanford 1995.
• Pierre Bourdieu, Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia, tłum. Piotr Biłos, WN Scholar, Warszawa 2005.
• Bejal Chawda, Brock Craft, Paul Cairns, Daniel Heesch i Stefan Rüger, Do Attractive Things Work Better? An Exploration of Search Tool Visualisations, „Proceedings of 19th British HCI Group Annual Conference: The Bigger Picture” 2005, s. 46-51, http://oro.open.ac.uk/29873/1/chawda-etal-2005- bcshci.pdf [data dostępu: 28.11.15].
• Bob Cutler, Rajshekhar G. Javalgi i M. Krishna Erramilli, The Visual Components of Print Advertising: A Five-Country Cross-Cultural Analysis, „European Journal of Marketing” 1992, nr 26, s. 7-20.
• G. Ganesh Das i Rajat Kanti Baisya, Aesthetics in Marketing, New Delhi 2008.
• John Dewey, Art as Experience, [w:] Art and Its Significance, red. Stephen David Ross, SUNY Press, Albany 1994.
• Stuart Ewen, Marketing Dreams: The Political Elements of Style, [w:] Consumption, Identity, and Style, red. Alan Tomlinson, Routledge, Londyn 1990.
• Mike Featherstone, Consumer Culture and Postmodernism, SAGE, Londyn 1991.
• Sally Ford-Hutchinson i Annie Rothwell, The Public’s Perception of Advertising in Today’s Society. Report on the Findings from a Research Study, The Thinking Shop, Londyn 2002, http://www.asa.org.uk/Regulation- Explained/~/media/Files/ASA/Reports/ASA_Public_Perception_of_ Advertising_Feb_2002.ashx [data dostępu: 22.10.2012].
• Walter Gallie, Essentially Contested Concepts, „Proceedings of the Aristotelian Society. New Series” 1956, nr 56, s. 167-198.
• Malcolm Gee, Art and Advertising − circa 1880 to the Present, [w:] Advertising as Culture, red. Chris Wharton, Intellect Ltd, Bristol/Chicago 2013, s. 127-142.
• Joan Gibbons, Art and Advertising, I. B. Tauris, Londyn 2005.
• Maria Gołębiewska, Demontaż atrakcji. O estetyce audiowizualności, Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk 2003.
• Gernot Grabher, The project ecology of advertising: tasks, talents and teams, „Regional Studies” 2002, nr 36, s. 245-262.
• Ian Grant, Communicating with Young People Through the Eyes of Marketing Practitioners, „Journal of Marketing Management” 2004, nr 20, s. 591-606.
• Charles S. Gulas and Marc G. Weinberger, Humor in Advertising: A Comprehensive Analysis, M.E.Sharpe, Armonk 2006.
• Stuart Hall, Kodowanie i dekodowanie, „Przekazy i Opinie” 1987, nr 1–2, s. 58-71.
• Morris Holbrook, Introduction: The Aesthetic Imperative in Consumer Research, [w:] Symbolic Consumer Behavior, red. Elizabeth Hirschman i Morris Holbrook, Association for Consumer Research, Ann Arbor 1980.
• Max Horkheimer i Theodor Adorno, Przemysł kulturalny. Oświecenie jako masowe oszustwo, [w:] tychże, Dialektyka oświecenia, tłum. Małgorzata Łukasiewicz, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2010.
• Małgorzata Jacyno, Konsument jako romantyczny przedsiębiorca. Etos »nowej klasy średniej« w przekazie reklamowym w polskich mediach, [w:] Niepokoje polskie, red. Henryk Domański, Antonina Ostrowska i Andrzej Rychard, IFiS PAN, Warszawa 2004.
• Jeffrey Johnson, American Advertising in Poland. A Study of Cultural Interactions since 1990, McFarland, Jefferson/Londyn 2009.
• Vytautas Kavolis, Artistic Expression – A Sociological Analysis, Cornell Univeristy Press, Ithaca 1986.
• Rolf Kloepfer, SYMPRAXIS – Semiotics, Aesthetics, and Consumer Participation, [w:] Marketing and Semiotic. New Directions in the Study of Signs for Sale, red. Jean Umiker-Sebeok, Mouton de Gruyter, Berlin/Nowy Jork/Amsterdam 1987.
• Anna Kowal-Orczykowska, W niewoli reklamy? Percepcja ukrytych prze- słań reklamy prasowej, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków 2007.
• Emanuel Kulczycki, MacBookAir – świetny sprzęt dla naukowca, http:// ekulczycki.pl/warsztat_badacza/macbook-air-swietny-sprzet-dla-naukowca/ [data dostępu: 5.11.14].
• Scott Lash i John Urry, Economies of Signs & Space, SAGE, Londyn/ Thousand Oaks/New Dehli 1994.
• Richard Leppert, Art and the Committed Eye: The Cultural Functions of Imagery, Westview Press, Boulder 1996.
• Frederic Martel, Mainstream. Co podoba się wszędzie na świecie, tłum. Karolina Sikorska, Wydawnictwo Czarna Owca, Warszawa 2011.
• Nicholas Mirzoeff, Czym jest kultura wizualna?, [w:] Fotospołeczeństwo. Antologia tekstów z socjologii wizualnej, red. Małgorzata Bogunia-Borowska i Piotr Sztompka, Znak, Kraków 2012.
• Marieke de Mooij, Global Marketing and Advertising. Understanding Cultural Paradoxes, Sage, Thousand Oaks/Londyn/New Dehli 2005.
• Janusz Mucha, Mniejszości kulturowe w Polsce i ich wizje kultury do- minującej. Stan badań nad wybranymi mniejszościami i nowy projekt ba- dawczy, [w:] Polskie badania nad mniejszościami kulturowymi. Wybrane zagadnienia, red. Grzegorz Babiński, Janusz Mucha i Andrzej Sadowski, Wydawnictwo Filii Uniwersytetu Warszawskiego, Białystok 1997.
• Mica Nava i Orson Nava, Discriminating or Duped? Young People as Consumers of Advertising/Art, [w:] Mica Nava, Changing cultures. Feminism, Youth and Consumerism, Sage, Londyn/Newbury Park/New Delhi 1992, s. 171-182.
• Donald Norman, Emotional Design, Basic Books, Nowy Jork 2005.
• O’Donohoe Stephanie, Aidan Kelly i Katrina Lawlor, Encoding Advertisements: the creative perspective, „Journal of Marketing Management” 2005, nr 21, s. 505-528.
• Tom Purvis, Advertising – a Way of Life, [w:] Advertising as Culture, red. Chris Wharton, Intellect Ltd, Bristol/Chicago 2013.
• Jonathan Schroeder, Visual Consumption, Routledge, Londyn/Nowy Jork 2002.
• Matthew Soar, Encoding Advertisements: Ideology and Meaning in Advertising Production, „Mass Communication and Society” 2000, nr 3, s. 415-437.
• Andrzej Szahaj, Co to jest postmodernizm?, „Ethos” 1996, nr 1/2, s. 63-78.
• Joanna Szymkowska-Bartyzel, Amerykański mit, polski konsument, czyli reklamowe oblicze Ameryki, WUJ, Kraków 2006.
• Stefan Timmermans i Steven Epstein, A World of Standards but not a Standard World: Toward a Sociology of Standards and Standardization, „Annual Review of Sociology” 2010, nr 36, s. 69–89.
• Andrew Tudor, Decoding Culture. Theory and Method in Cultural Studies, SAGE, Londyn/Thousand Oaks/New Delhi 1999.
• Alladi Venkatesh i Laurie Meamber, Arts and Aesthetics: Marketing and Cultural Production, „Marketing Theory” 2006, nr 6, s. 11-39.
• Chris Wharton, Introduction − Advertising and Culture, [w:] Advertising as Culture, red. Chris Wharton, Intellect Ltd, Bristol/Chicago 2013.
• Chris Wharton, Spreads Like Butter − Culture and Advertising, [w:] Advertising as Culture, red. Chris Wharton, Intellect Ltd, Bristol/Chicago 2013.
• Raymond Williams, Advertising: the magic system, red. Simon During, The Cultural Studies Reader, Routledge, Londyn 1993.
• Judith Williamson, Decoding Advertisements. Ideology and Meaning in Advertising, Marion Boyars, Londyn/Nowy Jork 1994.
• Paul Willis, Common Culture. Symbolic Work at Play in the Everyday Cultures of the Young, Westview Press, Boulder/San Francisco 1990.