Unia Europejska w świecie: soft power, hard power, czy może smart power?

• Authors: Niedźwiecki Sławomir

Title variants

EN

The European Union in the world: soft power, hard power or smart power?

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Głównym celem artykułu jest zbadanie czy Unia Europejska jest aktorem typu smart power. Większość dotychczasowych badań traktowało UE jako podmiot typu soft power. Niniejsze opracowanie jest analizą narzędzi, jakimi posługuje się Unia Europejska w swojej polityce zagranicznej. Badania zostały przeprowadzone w kontekście typów mocarstw (potęg), jakie sformułował Joseph Nye. Mowa tutaj o hard power, soft power i smart power. W pierwszej kolejności należy zbadać jakim instrumentarium posługuje się Unia Europejska, by wywierać wpływ na innych uczestników stosunków międzynarodowych. Obecnie wachlarz tych narzędzi jest dość rozbudowany, biorąc pod uwagę, że UE jest organizacją międzynarodową. We wnioskach stwierdzono, że współczesną Unię Europejską traktować należy jako soft power, aczkolwiek jest ona podmiotem dążącym do stania się smart power, który ma ku temu odpowiednie instrumenty.

EN

The main purpose of the article is to ask whether the European Union is a smart power actor. Most of the previous research has treated the EU as a soft power. This work is an analysis of the tools which the European Union uses in its foreign policy. Research has been conducted in the context of types of powers, which have been formulated by Joseph Nye: hard power, soft power and smart power. It was necessary to survey what instruments does the European Union use to have impact on other participants of international relations. Nowadays, a range of these tools is relatively developed, taking into account that the EU is an international organisation. In the conclusion, it is stated that the contemporary European Union should be treated as a soft power, but simultaneously it is an actor which attempts to become a smart power, and has relevant predispositions to it.

Keywords

PL

Unia Europejska; dyplomacja; polityka zagraniczna; smart power

EN

European Union; diplomacy; foreign policy; smart power

• Publisher: Wydział Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych, Uniwersytet Warszawski
• Journal: Przegląd Europejski
• Year: 2017
• Issue: 3(45)
• Pages: 78-94

Dates

published

2017

Contributors

author

Niedźwiecki Sławomir

References

• ARMIA EUROPEJSKA – jak dać Unii siłę wojskową (2008), http://www.euractiv.pl/section/polityka-zagraniczna/news/armia-europejska-jak-dac-unii-sile-wojskowa/ (22.09.2016).
• BARCELONA DECLARATION (1995), http://ufmsecretariat.org/wp-content/uploads/2015/10/Declaraci%C3%B3n-de-Barcelona-1995.pdf (02.06.2017).
• BOROWSKA Katarzyna (2016a), UE i NATO wzmacniają współpracę transatlantycką, http://uniaeuropejska.org/ue-i-nato-wzmacniaja-wspolprace-transatlantycka/ (03.12.2016).
• BOROWSKA Katarzyna (2016b), Grupa Wyszehradzka o przyszłości UE, http://uniaeuropejska.org/grupa-wyszehradzka-o-przyszlosci-ue/ (22.09.2016).
• CIUPIŃSKI Andrzej (2013), Wspólna Polityka Bezpieczeństwa i Obrony Unii Europejskiej. Geneza – rozwój – funkcjonowanie, Warszawa.
• CZAPUTOWICZ Jacek (2007), Teorie stosunków międzynarodowych. Krytyka i systematyzacja. Warszawa.
• CZECHY CHCĄ utworzenia wspólnej armii UE (2016), http://www.polskieradio.pl/115/1999/Artykul/1665009,Czechy-chca-utworzenia-wspolnej-armii-UE (22.09.2016).
• GEOGRAFICZNIE I POLITYCZNIE są w zachodniej Europie, ale stosunki z Rosją też ważne, (2016), http://www.tvn24.pl/wiadomosci-ze-swiata,2/serbia-chce-dobrych-stosunkow-z-rosja,632162.html (03.12.2016).
• KAGAN Robert (2003), Potęga i raj. Ameryka i Europa w nowym porządku świata, Warszawa.
• KOMISJA EUROPEJSKA (2016), Komunikat prasowy: Na oficjalną pomoc rozwojową UE przeznacza się najwyższy jak dotąd odsetek dochodu narodowego brutto, IP/16/1362, Bruksela.
• KONDRAKIEWICZ Dariusz (1999), Systemy równowagi sił w stosunkach międzynarodowych, Lublin.
• KULESA Łukasz (2004), Operacje Unii Europejskiej w ramach europejskiej polityki bezpieczeństwa i obrony, PISM, „Biuletyn”, nr 42 (230).
• LECH KACZYŃSKI: UE potrzebuje własnej armii (2006), http://wiadomosci.wp.pl/kat,1356,title,Lech-Kaczynski-UE-potrzebuje-wlasnej-armii,wid,8586447,wiadomosc.html?ticaid=117cc5&_ticrsn=3 (22.09.2016).
• MAGIERA Maciej (2009), Stosunek Unii Europejskiej do użycia siły w polityce zagranicznej George’a W. Busha – przyczyny transatlantyckiego sporu, w: Cezary Trosiak (red.), Perspektywy rozwoju Unii Europejskiej po rozszerzeniu z 2007 – przegląd zagadnień, Poznań.
• MILCZAREK Dariusz (2003), Rola międzynarodowa Unii Europejskiej jako „mocarstwa niewojskowego”, „Studia Europejskie”, nr 1.
• MIŁOSZEWSKA Dorota (2009), Europejska soft power w kontekście rozważań Josepha Nye’a, w: Cezary Trosiak (red.), Perspektywy rozwoju Unii Europejskiej po rozszerzeniu z 2007 – przegląd zagadnień, Poznań.
• MOJSIEWICZ Czesław (2007), Mocarstwo, w: Czesław Mojsiewicz (red.), Leksykon współczesnych międzynarodowych stosunków politycznych, Wrocław.
• NOWA EUROPA według Jarosława Kaczyńskiego (2016), http://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/524798,nowa-europa-wedlug-jaroslawa-kaczynskiego.html (22.09.2016).
• NYE Joseph S. jr. (2007), Soft Power. Jak osiągnąć sukces w polityce światowej, przeł. J. Zaborowski, Warszawa.
• NYE Joseph S. jr. (2012), Przyszłość siły, Warszawa.
• OCIEPKA Beata (2012), Nowa dyplomacja publiczna – perspektywa teorii stosunków międzynarodowych i komunikowania publicznego, „Przegląd Strategiczny”, nr 1.
• OLSZEWSKI Paweł (2013), Strategia „soft power” Unii Europejskiej a euroatlantycka współpraca w wielobiegunowym świecie, w: Józef M. Fischer, Paweł Olszewski (red.), System euroatlantycki w wielobiegunowym ładzie międzynarodowym, Warszawa.
• OTŁOWSKI Tomasz (2016), Polityka nowej administracji USA wobec Bliskiego Wschodu i zagrożeń ze strony islamskiego ekstremizmu – próba prognozy, „Komentarz Międzynarodowy Pułaskiego”, http://pulaski.pl/analiza-polityka-nowej-administracji-usa-wobec-bliskiego-wschodu-i-zagrozen-ze-strony-islamskiego-ekstremizmu-proba-prognozy/ (03.12.2016).
• POMOC HUMANITARNA i ochrona ludności (WWW), https://ec.europa.eu/info/strategy/humanitarian-aid-and-civil-protection_pl (02.06.2017).
• POTOCKI Robert, MIŁOSZEWSKA Dorota (2010), Rola soft power w środowisku międzynarodowym, w: Agnieszka Zaremba, Bartłomiej Zapała (red.), Wymiary bezpieczeństwa na progu XXI wieku. Między teorią a praktyką, Toruń.
• PREMIER CZECH Bohuslav Sobotka: Unia Europejska potrzebuje wspólnej armii (2016), http://www.rp.pl/Unia-Europejska/160829841-Premier-Czech-Bohuslav-Sobotka-Unia-Europejska-potrzebuje-wspolnej-armii.html#ap-1 (22.09.2016).
• SADŁOCHA Jarosław (2012), Pomiędzy miękką a twardą siłą: soft power, „Wrocławskie Studia Politologiczne”, nr 13.
• SŁOWIAŃSKIE BRATERSTWO. Serbia rozpoczęła wspólne ćwiczenia z Rosją (2016), http://www.polskieradio.pl/5/3/Artykul/1688268,Slowianskie-Braterstwo-Serbia-rozpoczela-wspolne-cwiczenia-z-Rosja (03.12.2016).
• SZOSZYN Rusłan (2017), Prezydent Mołdawii wybrał kierunek moskiewski, http://www.rp.pl/Swiat/301179888-Prezydent-Moldawii-wybral-kierunek-moskiewski.html#ap-1 (20.01.2017).
• TARABA Katarzyna (2014), Ogólnoświatowa rola Unii Europejskiej – próba wyjaśnienia jej znaczenia, „Przegląd Prawniczy Ekonomiczny i Społeczny”, nr 3.
• TRZCIŃSKI Krzysztof (2002), Problemy stabilizacji w Afryce Zachodniej, w: Jan Milewski, Wiesław Lizak (red.), Stosunki międzynarodowe w Afryce, Warszawa.
• TUE (1992), Traktat o Unii Europejskiej, Dz. Urz. UE C 191 z 29.07.1992.
• TUE, Traktat o Unii Europejskiej, Dz. Urz. UE C 202 z 07.06.2016.
• UNIJNE PIENIĄDZE trafiają wyłącznie do skorumpowanych, (2012), http://www.voxeurop.eu/pl/content/article/3194041-unijne-pieniadze-trafiaja-wylacznie-do-skorumpowanych (12.11.2016).
• WIELKI SŁOWNIK angielsko-polski PWN Oxford (2002), Warszawa.
• WITOLD WASZCZYKOWSKI: Nie czas na europejską armię. Być może w przyszłości (2016), http://www.rp.pl/Polityka/161129855-Witold-Waszczykowski-Nie-czas-na-europejska-armie-Byc-moze-w-przyszlosci.html#ap-1 (22.11.2016).
• WŁADIMIR PUTIN i Recep Erdogan: proces unormowania stosunków Rosji i Turcji zakończony (2017), http://wiadomosci.onet.pl/swiat/wladimir-putin-i-recep-erdogan-proces-unormowania-stosunkow-rosji-i-turcji-zakonczony/dvkf0wt, (08.06.2017).
• WOJCIUK Anna (2009), Rozumienie kategorii 'power' (potęgi, siły, władzy) w myśli ponowoczesnej, „Stosunki Międzynarodowe – International Relations”, nr 1–2, (t. 39).
• WOJCIUK Anna (2010), Dylemat potęgi. Praktyczna teoria stosunków międzynarodowych¸ Warszawa.
• WÓJCIK Łukasz (2015), Czy powstanie wspólna armia Unii Europejskiej, http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/swiat/1612449,1,czy-powstanie-wspolna-armia-unii-europejskiej.read (22.09.2016).
• ZAJĄCZKOWSKI Kamil (2009), Unia Europejska jako aktor globalny – aspekty polityczno-obronne, „Studia Europejskie”, nr 1.
• ZIELONKA Jan (2007), Europa jako imperium. Nowe spojrzenie na Unię Europejską, Warszawa.