Bibliografia lokalna w Polsce – wokół terminu i pojęcia

• Authors: Alicja Matczuk , Artur Znajomski

Title variants

EN

Regional Bibliography in Poland – the Definition and the Concept

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Tezy/cel artykułu – Głównym celem artykułu jest przedstawienie problemu kształtowania się i rozwoju pojęcia i terminu bibliografia lokalna na gruncie polskim. Zaprezentowano fazy rozwojowe pojęcia bibliografii lokalnej do 1989 r. oraz zmianę podejścia do terminu bibliografia lokalna po tym roku. Metody badań – Zastosowano metodę krytyki i analizy polskiego i obcego piśmiennictwa bibliologicznego. Wyniki i wnioski – Termin „bibliografia lokalna” pojawił się na gruncie polskim przed I wojną światową. Upowszechnił się w dwudziestoleciu międzywojennym. Został sprecyzowany w okresie powojennym. Po 1989 r. zniknął z polskiej terminologii bibliograficznej, ponieważ został zastąpiony terminem „bibliografia terytorialna”. Nowe pojęcie nie zostało zaakceptowane przez większość bibliografów-praktyków i środowisko polskich bibliologów. Trzeba przywrócić termin „bibliografia lokalna” w jego tradycyjnym rozumieniu.

EN

Objective – The authors discuss the development of the definition and the concept of regional bibliography in Poland. Subsequent stages of the concept development until 1989 are presented followed by the description of the change in approach after that year.Research method – The critical analysis of Polish and foreign literature in the field is used. Results and conclusions – The concept of „regional bibliography” appeared in Poland before World War I, became popular in the interwar period and was clearly defined after World War II. After 1989 it disappeared from Polish bibliography terminology replaced with “territorial bibliography”. The new concept has not been approved by most bibliography professionals and book studies specialists. The concept of “regional bibliography” should be revived in its traditional understanding.

Keywords

PL

Bibliografia lokalna – terminologia, teoria

EN

Regional bibliography - terminology, theory

• Publisher: Polish Librarians Association, Warsaw, http://www.sbp.pl/en
• Journal: Przegląd Biblioteczny
• Year: 2015
• Volume: 83
• Issue: 3
• Pages: 349-364

Contributors

author

Alicja Matczuk

• Institute of Library and Information Science, Maria Curie-Skłodowska University in Lublin

author

Artur Znajomski

• Institute of Library and Information Science, Maria Curie-Skłodowska University in Lublin

References

• Bagłajewska-Miglus, Ewa; Berg, Rainer (2006). Polnisch Wörterbuch für Bibliotheken Deutsch-Polnisch. Polnisch-Deutsch. Wiesbaden: O. Harrassowitz.
• Balsamo, Luigi (1990). Bibliography. History of tradition. Berkeley: Bernard M. Rosenthal, Inc.
• Besterman, Theodore (1950). Le dèbuts de la bibliographie méthodique. Ed. 3. Paris.
• Biernacka, Maria, Magdalena (1989). Wykłady Karola Estreichera w Szkole Głównej w Warszawie 1865-1868. Studium bibliologiczne. Warszawa: Biblioteka Narodowa.
• Bojar, Bożenna oprac. (2002). Słownik encyklopedyczny informacji, języków i systemów informacyjno-wyszukiwawczych. Warszawa: Wydaw. SBP.
• Brensztejn, Michał (1930). Adam-Honory Kirkor. Wydawca, redaktor i właściciel drukarni w Wilnie od roku 1834 do 1867. Wilno: Druk. „Lux”.
• Burchardt, Stefan (1936). Bibliografia regionalna. W: IV Zjazd Bibliotekarzy Polskich w Warszawie dnia 31 maja – 2 czerwca 1936 roku. Referaty. Kraków: Nakł. „Przeglądu Bibliotecznego”, s. 285-299.
• Danysz-Fleszarowa, Regina (1936). [Głos w dyskusji]. W: IV Zjazd Bibliotekarzy Polskich w Warszawie dnia 31 maja – 2 czerwca 1936 roku Protokoły. Kraków: Nakł. „Przeglądu Bibliotecznego”, s. 39.
• Dembowska, Maria (1954). Terminologia bibliograficzna. Biuletyn Instytutu Bibliograficznego T. 4, nr 5, s. 161-172.
• Dembowska, Maria (1956). Bibliografia. W: Bibliotekarstwo naukowe z uwzględnieniem dokumentacji naukowo-technicznej. Praca zbior. zapoczątkowana pod red. A. Łysakowskiego. Warszawa: PWN, s. 58-86.
• Dembowska, Maria (1957). Z myślą o nowym wydaniu słownika bibliotekarza. "Przegląd Biblioteczny" R. 25, z. 1, s. 24-42.
• Eychler, Barbara (1963). Bibliografia regionalna i lokalna. W: Metodyka bibliograficzna. Poradnik dla autorów bibliografii specjalnych. Praca zbior. pod red. H. Hleb-Koszańskiej, M. Dembowskiej i H. Sawoniaka. Warszawa: Wydaw. SBP, s. 291-312.
• Gałczyńska, Cecylia, Zofia (1980). O nową koncepcję bibliografii regionalnej w Polsce. W: Trzecia Ogólnokrajowa Narada Bibliografów. Warszawa 5-7 VI 1978 r. Referaty i dyskusja. Warszawa 1980, s. 148-182; 231-236.
• Gałczyńska, Cecylia, Zofia (1984). Bibliografia terytoriów mniejszych niż państwo w Niemieckiej Republice Demokratycznej. (Zagadnienia teoretyczne i organizacyjne). "Bibliotekarz Zachodniopomorski" R. 25, nr 1, s. 22-27.
• Gałczyńska, Cecylia, Zofia (1991). Polska bibliografia terytorialna. Zarys dziejów, teoria i organizacja. Zeszyty Uniwersytetu Szczecińskiego Nr 67. Szczecińskie Prace Polonistyczne Nr 3, s. 169-183.
• Głowińska, Maria (1930). O bibliografii regionalnej. Przegląd Biblioteczny R. 4, s. 405-411.
• Grochowska, Alina (1991). Normalizacja terminologii z zakresu bibliotekarstwa i bibliografii. "Przegląd Biblioteczny" z. 2, s. 147-155.
• Grycz, Józef (1947). Bibliografia, jej znaczenie i zadania. W: Wskazówki dla prowadzących biblioteki sądowe i prokuratorskie. Pod red. H. Handelsmanówny. Warszawa [maszynopis powielany].
• Gutry, Czesław (1929). Projekt wydawnictwa bibliografii regionalnej. Warszawa: [s.n].
• Hahn, Wiktor (1946). O potrzebach bibliografii polskiej. Życie Nauki T. 1, s. 431-438.
• Herden, Elżbieta (1997). Gelehrtes Sibirien, czyli o drukowanych XVIII-wiecznych bibliografiach śląskich. Roczniki Biblioteczne R. 41, z. 1-2, s. 43-72.
• Hleb-Koszańska, Helena (1949). Kompozycja bibliografii specjalnej. Biuletyn Państwowego Instytutu Książki T. 2, nr 3, s. 23-82.
• Kaczmarczyk, Kazimierz (1913). Bibliografia Krakowa za rok 1912. Rocznik Krakowski T. 15, s. 205-233 i odb. Kraków 1913.
• Korpała, Józef (1969). Dzieje bibliografii w Polsce. Warszawa: Wydaw. SBP.
• Kotula, Rudolf (1928). Wstęp. W: Bibliografia polskich druków lwowskich XVI-XVIII w. Lwów, s. V-VI.
• Kraszewski, Józef, Ignacy (1842). Bibliografia [druków wileńskich]. W: Wilno od początków jego do roku 1750. T. 4. Wilno: Druk A. Zawadzkiego, s. 315-365.
• Łysakowski, Adam (1950). Określenie bibliografii. Biuletyn Instytutu Bibliograficznego T. 3, nr 2, s. 15-43.
• Olszewicz, Wacław (1936). Bibliografia regionalna. Zaranie Śląskie R. 12, z. 2, s. 73-76.
• Podręczny słownik bibliotekarza (2011). Oprac. Grzegorz Czapnik, Zbigniew Gruszka przy współpr. Hanny Tadeusiewicz. Warszawa: Wydaw. SBP.
• S. Orgelbranda encyklopedia powszechna (1898). T. 2, Warszawa.
• Sadowska, Jadwiga (2006). Bibliografia regionalna wobec zmian organizacyjno-technologicznych ostatniego piętnastolecia. "Notes Biblioteczny", nr 2, s. 39-46.
• Sadowska, Jadwiga (2011). Polska bibliografia regionalna z perspektywy półwiecza. Koncepcje i realia. "Przegląd Biblioteczny" R. 79, z. 4, s. 449-466.
• Šamurin, Evgenij, I. (1958). Słovar’ knigovedčeskih terminov. Moskva: Sovetskaâ Rossiâ.
• Sawoniak, Henryk (1971). Rozwój i metodyka powszechnych narodowych bibliografii. Warszawa: Biblioteka Narodowa.
• Semenova, Galina, G. (1993). Problemy teorii specjal’noj bibliografii. Monografiâ. Moskva: Kosmos.
• Simon, Konstatin, (1968). Bibliografiâ. Osnovnye ponjatiâ i terminy. Moskva.
• Słodkowska, Elżbieta (1965). Dwie bibliograficzne prace Mieczysława Bartniczaka. [Pięć] 5 Rzek R. 9, nr 1, s. 12, 16.
• Syré, Ludger (2000). Regionalbibliographie. W: Lexikon des gesamten Buchwesens. Bd. 6, Lfy H. 3: Rändeln – Reichsschrittunskammer. Stuttgart, s. 224-225.
• Syré, Ludger; Wiesenmüller, Heidrun, hrsg. (2006). Die Regionalbibliographie im digitalen Zeitalter: Deutschland und seine Nachbarländer. Frankfurt am Main: Klostermann.
• Vrtel-Wierczyński, Stefan (1951).Teoria bibliografii w zarysie. Wrocław: Wydaw. Zakładu Nar. Ossolińskich.
• Wielka encyklopedia powszechna ilustrowana (1904). T. 35. Warszawa.
• Więckowska, Helena, Pliszczyńska, Halina (1955). Podręczny słownik bibliotekarza. Warszawa: PWN.
• Zajewska, Anna (1960). Bibliografia regionalna i lokalna. W: Bibliografia. Poradnik metodyki bibliograficznej dla autorów bibliografii specjalnych. Praca zbior. pod red. H. Hleb-Koszańskiej, M. Dembowskiej i H. Sawoniaka. Warszawa: Wydaw. SBP, s. 244-249.
• Znajomski, Artur (2004). Wiktor Hahn jako bibliograf lubelski. W: Lublin a książka. Pod red. A. Krawczyka, E. Józefowicz-Wisińskiej. Lublin: Wydaw. UMCS, s. 609-623.
• Znajomski, Artur (2014). The state of local bibliographies in Poland after World War II. W: Around the Book the Library and Information. The present state-challengers-prospects. Studies and Essays. Ed. M. Juda, A. Has- Tokarz, R. Malesa. Lublin: Wydaw. UMCS,s. 283-304
• Żbikowska-Migoń, Anna (1995/1996). Gdańscy bibliografowie doby Oświecenia. "Libri Gedanenses" T. 13/14, s. 33-49.
• Żbikowska-Migoń, Anna (1999). Bibliografia regionalna – tradycje i perspektywy. W: Narodowe i regionalne serwisy bibliograficzne. Materiały z ogólnopolskiej konferencji nt. „Automatyzacja serwisów bibliograficznych. Bibliografie regionalne, bibliografia narodowa. Stan prac i zamierzenia”. Warszawa, 2-4 grudnia 1998. Red. J. Wołoszyn. Warszawa: Wydaw.SBP, s. 7-17.
• Żmigrodzki, Zbigniew red. (2000). Bibliografia. Metodyka i organizacja. Warszawa: Wydaw. SBP.