Rola seniorów w rodzinie

• Authors: Kempińska Urszula

Title variants

EN

The role of seniors in the family

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W wielopokoleniowych rodzinach, seniorzy często do końca życia służyli swoją pracą, a dla młodego pokolenia byli skarbnicą wiedzy. Współczesność mocno ograniczyła te role. Jednocześnie jednak, wobec nacisku na rozwój kariery zawodowej młodego pokolenia dziadkowie stają się niezbędnym filarem rodziny, pełniącym funkcje opiekuńczo-wychowawcze nad wnukami. Dziadkowie często przejmują na siebie rolę organizatora rodzinnych spotkań przy wspólnym stole, stwarzania wnukom domowego ogniska, poczucia bezpieczeństwa. Wyniki badań wskazują na różnice w postrzeganiu potrzeb ze względu na płeć, miejsce zamieszkania, stan cywilny lub poziom wykształcenia. Wielu badanych, pomimo wspólnego zamieszkania z dziećmi lub wnukami czuje się wśród nich samotnie. Skuteczną formą profilaktyki osamotnienia i izolacji w zaawansowanym wieku jest przygotowanie do starości dzięki edukacji oraz promocji zasad aktywnego starzenia się. Potrzebne są szerokie programy aktywizujące osoby starsze, dostosowane do ich zróżnicowanych potrzeb, warunków, ambicji i aspiracji. Celem artykułu jest próba zwrócenia uwagi na problemy i potrzeby seniorów oraz ich rolę we współczesnych rodzinach.

EN

In the past, in multigenerational families, senior members often worked lifelong for the good of their nearest whereas for the young generation, they were the treasure trove of knowledge. The present time strongly has reduced these roles. It needs to be stated quite clearly that nowadays, in the light of the career development of the young generation, grandparents become an essential pillar of the family, caring for and bringing up grandchildren. It’s often grandparents assume the role of organizers of family gatherings at the table, creating homely atmosphere and giving their grandchildren a sense of security. The results of research show the differences in the perception of needs based on the gender, place of residence, marital status or standard of education. Many respondents, despite cohabitation with children or grandchildren under one roof, feel lonely among them. An effective form of prevention of loneliness and isolation in old age is to prepare for this stage of life through education and the promotion of active aging policies. Needed are broad programs aiming at activating elderly people, which would be tailored to their different needs, circumstances, ambitions and aspirations. The purpose of this article is an attempt to draw attention to the problems and needs of seniors and their role in modern families.

Keywords

PL

senior; role społeczne; babcia; dziadek; rodzina; potrzeby seniorów

EN

senior; social roles; grandmother; grandfather; family; seniors Leeds

• Publisher: Pedagogium Wyższa Szkoła Nauk Społecznych w Warszawie
• Journal: Pedagogika Społeczna
• Year: 2015 (R. XIV)
• Issue: 4(58)
• Pages: 81-96

Dates

published

2015-12-30

Contributors

author

Kempińska Urszula

• Kujawska Szkoła Wyższa we Włocławku

References

• Adamski F. (2002), Rodzina. Wymiar społeczno-kulturowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Bronowski P., Kluczyńska S., Sawicka M. (2008), Problemy alkoholowe u osób starszych, „Niebieska Linia” nr 4.
• Chmielewska M. (2002), Rola dziadków w procesie socjalizacji, „Wychowanie, na co Dzień” nr 7–8.
• Durda R. (2006), Krzywdzeni na starość. Analiza danych telefonu „Niebieskiej Linii”, „Niebieska Linia” nr 6.
• Dyczewski L. (2012), Więź między pokoleniami w rodzinie, Wydawnictwo KUL, Lublin.
• Dzięgielewska M. (2006), Fazy starości w cyklu życia człowieka starego – ogólna charakterystyka, [w:] Podstawy gerontologii społecznej, Szatur-Jaworska B., Błędowski P., Dzięgielewska M., Wydawnictwo ASPRA-Jr, Warszawa.
• Falkowska J. (2002), Do czego są potrzebni dziadkowie?, „Edukacja i Dialog” nr 5.
• Halicka M., Halicki J. (red.) (2010), Przemoc wobec ludzi starych. Na przykładzie badań środowiskowych w województwie podlaskim, Wydawnictwo Temida 2, Białystok.
• Kamińska D., Kosakowski C. (2001), Człowiek stary w obliczu starości, [w:] Problemy opieki i środowisko życia osób niepełnosprawnych, Kawczyńska-Butrym Z. (red.), Olsztyńska Szkoła Wyższa im. Józefa Rusieckiego, Olsztyn.
• Kawula S., Brągiel J., Janke A.W. (2006), Pedagogika rodziny. Obszary i panorama problematyki, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń.
• Łukaszewski W. (1984), Szanse rozwoju osobowości, Książka i Wiedza, Warszawa.
• Małecka B. (1997), Dziadkowie w rodzinie, „Edukacja i Dialog” nr 10.
• Namysłowska I. (2000), Terapia rodzin, PWN, Warszawa.
• Skura J. (2009), Dialog pokoleń, „Wychowawca” nr 12.
• Szatur-Jaworska B. (2012), Sytuacja rodzinna i potrzeby opiekuńcze ludzi starych w Polsce, [w:] Raport na temat sytuacji osób starszych w Polsce, Błędowski P., Szatur-Jaworska B., Szweda-Lewandowska Z., Kubicki P. (red.), Instytut Pracy i Spraw Socjalnych, Warszawa.
• Szczepański J. (1970), Podstawowe pojęcia socjologii, PWN, Warszawa.
• Szukalski P. (2004), Demograficzne przemiany rodziny – wyzwania dla współczesnych społeczeństw, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny” LXVI, z. 4.
• Tomaszewski T. (red.) (1982), Człowiek i otoczenie, [w:] Psychologia, PWN, Warszawa.
• Tyszkowa M. (1991), Relacje dorastających wnuków z dziadkami i babciami, „Problemy Rodziny” nr 1.
• Vasta R., Haith M.M., Miller S.A. (2004), Psychologia dziecka, WSiP, Warszawa.
• Gospodarstwa domowe i rodziny. Charakterystyka demograficzna. Narodowy spis powszechny Ludności i Mieszkań 2011, GUS, Warszawa 2014, http://stat.gov.pl/spisy-powszechne/nsp-2011/nsp-2011-wyniki/gospodarstwa-domowe-i-rodziny-charakterystyka-demograficznansp-2011,5,1.html [data pobrania: 15.09.2015].
• Jan Paweł II, Do moich Braci i Sióstr – ludzi w podeszłym wieku, www.opoka.org [data pobrania: 8.07.2014].
• Kowalczuk K. (2012), Rola dziadków w naszym życiu, komunikat CBOS, styczeń 2012, BS/8/2012, www.cbos.pl
• Mazanec M. (2013), Dlaczego nie lubimy starych ludzi?, „Gazeta Prawna” 31.10.2013, wydanie internetowe, http://www.gazetaprawna.pl/artykuly/743029,dlaczego-nie-lubimy-starychludzi-zycie-emeryta-w-polsce.html [data pobrania: 1.10.2015].
• Rośnie liczba wyłudzeń metodą „na wnuczka”, internetowe wydanie „Gazety Wyborczej” 21.01.2013, http://wyborcza.biz/biznes/1,101562,13272359,Rosnie_liczba_wyludzen_metoda__ na_wnuczka_.html#ixzz3mwZNyCAK [data pobrania: 1.10.2015].
• Wądołowska K. (2010), Obraz typowego Polaka w starszym wieku, komunikat CBOS, styczeń 2010, nr BS/2/2010, www.cbos.pl
• Wciórka B. (2007), Czy zmienia się stosunek Polaków do starości?, komunikat CBOS, luty 2007, nr BS/33/07, www.cbos.pl
• Założenia polityki ludnościowej Polski – projekt, Warszawa, luty 2013, http://stat.gov.pl/cps/rde/xbcr/bip/BIP_zalozenia_polityki_ludnosciowej_Polski_2013_projekt_luty_2013.pdf [data pobrania: 16.09.2015].
• Strona internetowa Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej http://www.mpips.gov.pl/spoleczne-
• prawa-czlowieka/organizacja-narodow zjednoczonych/ madryckiplandziaaniawkwestiistarzeniasispoeczestw/. [data pobrania: 16.09.2015].

Identifiers

ISSN

1642-672X