Wykorzystanie metody akredytacji do kształtowania jakości i bezpieczeństwa usług medycznych

• Authors: Teresa Szczurek

Title variants

EN

Using Accreditation to Ensure the Quality and Safety of Medical Services

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawiono akredytację szpitali jako uznaną metodę poprawy bezpieczeństwa i jakości świadczeń. Wyrazem dążenia do upowszechnienia idei akredytacji w Polsce był projekt współfinansowany ze środków UE pn. „Wsparcie procesu akredytacji zakładów opieki zdrowotnej” realizowany w latach 2008–2014. Głównym celem projektu było podniesienie jakości w ochronie zdrowia przez finansowe i merytoryczne wsparcie szpitali w procesie akredytacji. Uczestnikami projektu były podmioty realizujące świadczenia na podstawie umowy z płatnikiem publicznym. Ocenie poddano 243 szpitale, z czego 78,6% (191) uzyskało rekomendację Rady Akredytacyjnej, a 21,4% (52) jej nie uzyskało. Widoczne efekty organizacyjne w szpitalach to m.in.: standaryzacja działań i zachowań personelu, budowa sytemu monitorowania jakości poprzez ustalenie mierzalnych wskaźników, uporządkowanie i reorganizacja działalności szpitala w zakresie przestrzegania praw pacjenta, poprawa zarządzania zasobami ludzkimi, uregulowanie kompetencji i odpowiedzialności, orientacja na pacjenta jako głównego podmiotu działań. Na tej podstawie można uznać, że sformułowana hipoteza robocza: narzędzie akredytacji w postaci aplikacyjnej jako projekt pn. „Wsparcie procesu akredytacji zakładów opieki zdrowotnej” stanowi skuteczny sposób weryfikacji i kształtowania jakości oraz bezpieczeństwa usług medycznych świadczonych w szpitalach, została pozytywnie zweryfikowana. Narzędzie akredytacji, które przybrało postać projektu, należy więc uznać za skuteczną metodę weryfikacji i kształtowania jakości oraz bezpieczeństwa usług medycznych.

EN

The article presents the accreditation of hospitals as a recognised method of improving the safety and quality of the services provided. The attempt to endeavour the idea of accreditation in Poland was originated by the project, co-funded by the European Union, called “Supporting the process of accreditation health service institutions”, which was implemented from 2008 to 2014. The main purpose of the project was to improve the quality of healthcare by providing financial and substantive support for hospitals during the process of accreditation. The project’s participants were entities that carried out the provision based on contract with a public payer. 243 hospitals were evaluated, of which 78.6% (191) received positive recommendations from the Accreditation Council, while 21.4% (52) received negative recommendations. The visible results of systematisation in hospitals are that: hospital operations and staff conduct are standardised, a quality monitoring system is constructed by establishing measurable indicators, hospital activities with regards to respecting patients’ rights are streamlined and reorganised, human resource management is created, competence and responsibility are regulated, and the patient is made the priority in all activities. Based on these results, this hypothesis was established: Accreditation in the project „Supporting the process of accreditation of health care institutions” is an effective means of verifying and developing the quality and safety of medical services provided in hospitals. Consequently, accreditation should be considered an effective means of verifying and developing the quality and safety of medical services.

Keywords

PL

akredytacja; system zapewnienia jakości; bezpieczeństwo usług medycznych; zdarzenia niepożądane

EN

accreditation; the system of providing quality; safety of medical services; adverse events

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Journal: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie
• Year: 2015
• Issue: 12(948)
• Pages: 65-80

Contributors

author

Teresa Szczurek

References

• Akredytacja szpitali [2014], Zespół Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia, Kraków, http://www.wsparcieakredytacji.cmj.org.pl/images/docs/akredytacja-szpitali.pdf (dostęp: 25.10.2014).
• Akredytacja – wyzwanie dla ambitnych [1999], Czwarta Ogólnopolska Konferencja „Jakość w Opiece Zdrowotnej”, Zespół Akredytacji, Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia, Kraków.
• Bedlicki M. [1997], Akredytacja szpitali w Polsce – pierwsze doświadczenia [w:] Druga Ogólnopolska Konferencja „Jakość w Opiece Zdrowotnej”, 13–14 marca 1997 r., Komitet Organizacyjny Pierwszej Ogólnopolskiej Konferencji Jakość w Opiece Zdrowotnej, Kraków.
• Biuletyn Statystyczny Ministerstwa Zdrowia [2014], Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia, Warszawa, http://www.csioz.gov.pl (dostęp: 29.03.2015).
• Chojnowska A. [2013], Akredytacja szpitali. Bezpieczny pacjent, dodatek do „Gazety Wyborczej”, http://www.wsparcieakredytacji.cmj.org.pl/images/docs/2013-10-30-%20wkladka-gw.pdf (dostęp: 3.11.2014).
• Dercz M., Rek T. [2012], Ustawa o działalności leczniczej. Komentarz, Wolters Kluwer Polska, Warszawa.
• Europejski Fundusz Społeczny na rzecz ochrony zdrowia. Ddotychczasowe efekty oraz działania planowane w nowej perspektywie [2014], Ministerstwo Zdrowia, Warszawa, http://www.zzp.wum.edu.pl/system/files/2._k.gorski (dostęp: 24.01.2015).
• Klich J. [2013], Restrukturyzacja samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej. Współczesne wyzwania, procedury i narzędzia, Wolters Kluwer Polska SA, Warszawa.
• Kulikowski J. [2011], Po co nam ta akredytacja?, „Rynek Zdrowia”, http://www.wsparcieakredytacji.cmj.org.pl/images/docs/artykul_rynek_zdrowia_2011 (dostęp: 10.10.2014).
• Kulikowski J., Wójcik B. [2003], Który system oceny zewnętrznej wybrać: akredytację czy ISO?, „Zdrowie i Zarządzanie”, t. V, nr 6.
• Kutaj-Wąsikowska H. [2009], Rozwój systemu akredytacji w Polsce, konferencja „Akredytacja – jakość i bezpieczeństwo opieki”, Kraków, 21 maja 2009 r.
• Kutaj-Wąsikowska H., Kutryba B. [2010], Jak zwiększyć bezpieczeństwo w chirurgii? [w:] Błąd medyczny. Uwarunkowania ergonomiczne, red. J. Pokorski, J. Pokorska, M. Złowodzki, Komitet Ergonomii przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, Kraków.
• Kutryba B. [2010], Bezpieczeństwo pacjenta w Unii Europejskiej [w:] Błąd medyczny. Uwarunkowania ergonomiczne, red. J. Pokorski, J. Pokorska, M. Złowodzki, Komitet Ergonomii przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, Kraków.
• Kutryba B., Kutaj-Wąsikowska H. [2012], Jakość i bezpieczeństwo opieki zdrowotnej w systemie akredytacji szpitali, „Medycyna Praktyczna”, nr 10, http://www.mp.pl/artykul/75282 (dostęp: 20.08.2014).
• Labon M. [2014], Opinie o akredytacji, Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia, http://www.wsparcieakredytacji.cmj.org.pl (dostęp: 2.12.2015).
• Liczba szpitali z akredytacją [2015], Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia, stan na 7 kwietnia 2015 r., http://www.cmj.org.pl/akredytacja/certyfikaty.php (dostęp: 7.04.2015).
• Liczba szpitali z akredytacją w ramach projektu „Wsparcie procesu akredytacji zakładów opieki zdrowotnej” [2014], http://www.wsparcieakredytacji.cmj.org.pl (dostęp: 1.11.2014).
• Narodowy program zdrowia na lata 2007–2014 [2015], Załącznik do Uchwały Nr 90/2007 Rady Ministrów z dnia 15 maja 2007, http://www2.mz.gov.pl/wwwfiles/ma_struktura/docs/zal_urm_npz_90_ 15052007p.pdf (dostęp: 30.01.2015).
• Niżankowski R. [2011], Zarządzanie jakością w placówkach służby zdrowia. Rola motywacji w zarządzaniu pracownikami służby zdrowia, Opinie i Ekspertyzy, OE-166, Kancelaria Senatu, Warszawa.
• Ocena działań informacyjno-promocyjnych realizowanych w ramach Działania 2.3 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Raport końcowy [2009], Katowice, http://zdrowie.gov.pl/aktualnosci/download/file_id/2847/aid/1079.html (dostęp: 30.01.2015).
• Opolski K., Waśniewski K. [2011], Zarządzanie jakością i ryzykiem w usługach zdrowotnych, Wydawnictwa Fachowe CeDeWu, Warszawa.
• Pittet D., Boyce J.M. [2001], Hand Hygiene and Patient Care: Pursuing the Semmelweis Legacy, „The Lancet Infecctious Diseases”, vol. 1, supplement 1, http://dx.doi.org/10.1016/S1473-3099(09)70295-6.
• Pokorski J. [2008], Ergonomiczne uwarunkowania błędów medycznych, ekspertyza przygotowana w ramach działalności Komitetu Ergonomii przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, Kraków, http://www.kergon.pan.pl/index.php?option= com_content&view=article&id=69&Itemid=58 (dostęp: 1.11.2014).
• Polskie szpitale z certyfikatem [2011], „Unijne Zdrowie”, wkładka Ministerstwa Zdrowia, http://www.wsparcieakredytacji.cmj.org.pl/images/docs/magazyn_unijne_zdrowie.pdf (dostęp: 15.12.2014).
• Program akredytacji szpitali. Zestaw standardów akredytacyjnych [2009], red. E. Dudzik-Urbaniak, H. Kutaj-Wąsikowska, B. Kutryba, M. Piotrowski, Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia, Kraków.
• Program akredytacji szpitali. Zestaw standardów, przewodnik po procesie [1998], red. M. Bedlicki, H. Kutaj-Wąsikowska, J. Surowiec, wyd. 2 uzup., Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia, Kraków.
• Raport z badań na temat szkodliwych skutków ubocznych świadczeń opieki zdrowotnej w szpitalach UE [2004], HOPE (European Hospital and Healthcare Federation), Bruksela, http://www.hope.be/05eventsandpublications/docpublications/43_quality/43_quality_1996.pdf (dostęp: 16.01.2015).
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 31 sierpnia 2009 r. w sprawie procedury oceniającej spełnienie przez podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych standardów akredytacyjnych oraz wysokości opłat za jej przeprowadzenie, Dz.U. z 2009 r., nr 150, poz. 1216.
• Rzemek C. [2011], Odpowiedź podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia – z upoważnienia ministra – na interpelację nr 20812 w sprawie efektów działalności Rady Akredytacyjnej i CMJ w Ochronie Zdrowia, http://orka2.sejm.gov.pl/IZ6.nsf/main/717AB536 (dostęp: 6.12.2014).
• Sierocka A., Cianciara M. [2011], Monitorowanie zakażeń szpitalnych jako element procesu zarządzania ryzykiem, „Zakażenia”, nr 1, http://www.zakazenia.org.pl (dostęp: 28.01.2015).
• Strategia rozwoju ochrony zdrowia w Polsce na lata 2007–2013 [2005], Ministerstwo Zdrowia, Warszawa, http://www.zdrowie.lodzkie.pl/sites/default/files/story/attachments/strategia_rozwoju_ochrony_zdrowia_w_polsce_na_lata_2007-2013.pdf (dostęp: 15.09.2014).
• Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia na wykonanie badania ewaluacyjnego, „Ocena możliwości osiągnięcia wskaźnika rezultatu w projekcie pn. Wsparcie procesu akredytacji zakładów opieki zdrowotnej, realizowanego w ramach Działania 2.3 PO KL” [2005], http://www2.mz.gov.pl/wwwfiles/ma_struktura/docs/zal1_badanie_21012011.pdf (dostęp: 30.11.2014).
• Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o akredytacji w ochronie zdrowia, Dz.U. 2009, nr 52, poz. 418.
• Wizyty akredytacyjne przeprowadzone w ramach projektu „Wsparcie procesu akredytacji zakładów opieki zdrowotnej” [2008–2014], Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia, Kraków, http://www.wsparcieakredytacji.cmj.org.pl/index.php?option=com_content&view=section&layout=blog&id=2&Itemid=3&limitstart=45 (dostęp: 8.11.2014).
• Wojtasiński Z. [2005], Plaga błędów medycznych, „Tygodnik Wprost”, nr 1176.
• World Alliance for Patient Safety [2005], World Health Organization, Geneva, http://www.who.int/patientsafety/en/brochure_final.pdf (dostęp: 7.04.2015).
• Zalecenia Rady z dnia 9 czerwca 2009 r. w sprawie bezpieczeństwa pacjentów, w tym profilaktyki i kontroli zakażeń związanych z opieką zdrowotną [2009], Dz.Urz. UE, C151/1, http://ec.europa.eu/health/patient_safety/docs/council_2009_pl.pdf (dostęp: 26.01.2015).
• Zdrowie i ochrona zdrowia w 2012 roku [2013], Główny Urząd Statystyczny, Departament Badań Społecznych i Warunków Życia, Warszawa, http://www.stat.gov.pl (dostęp: 12.04.2015).

Identifiers

DOI

10.15678/ZNUEK.2015.0948.1205