Raccontare la Polonia del secondo dopoguerra ai ragazzi. Le traduzioni italiane dei romanzi di Janusz Domagalik, Irena Jurgielewicz e Hanna Ożogowska

• Authors: Woźniak Monika

Title variants

EN

Explaining communist Poland to young readers. Italian translations of the novels by Janusz Domagalik, Irena Jurgielewicz and Janusz Domagalik

• Languages of publication: IT

Abstracts

EN

This essay examines Italian translations of three Polish novels for young adults, written and set in communist Poland of the 1960s. The analysis focuses on the problems related to the translation of the culture-specific elements of Polish reality in that historical period, almost completely unknown to the young readers in Italy. An in-depth contrastive study of the strategies applied by the translators takes into consideration different channels of the transfer from the source text to the target text. Ożogowska’s translation has been made directly from Polish by an Italian native speaker, Domagalik’s novel is a secondhand translation from German, and Jurgielewicz’s book has been translated into Italian twice: firstly by a tandem of a native Polish speaker and an Italian author of children’s books and later by a native Polish speaker without extensive translational practice. The comparison between the texts brings forward the importance of extratextual factors in the process of translation.

Keywords

EN

Polish Literature for Young Readers; Literary Translation; Italian Translations of Polish Literature

• Publisher: Associazione Italiana Polonisti (AIP)
• Journal: pl.it / rassegna italiana di argomenti polacchi
• Year: 2020
• Issue: 11
• Pages: 4-27

Contributors

author

Woźniak Monika

• Sapienza University of Rome

References

• Domagalik J. (1971), Ich habe mich entschieden, trad. di O.J. Tauschinski, Jugend um Volk, Wien-München.
• Domagalik J. (1976), L’estate dei colombi, trad. di L. Draghi, Giunti Marzocco, Firenze.
• Domagalik J. (1997, prima ed. 1966), Koniec wakacji, Nasza Księgarnia, Warszawa.
• Jurgielewicz I. (1975, prima ed. 1965), Lo straniero, trad. di E. Zawarska, R. Caporali, Bemporad Marzocco, Firenze.
• Jurgielewiczowa I. (1996, prima ed. 1961), Ten obcy, Nasza Księgarnia, Warszawa.
• Jurgielewiczowa I. (2004), Lo straniero, trad. di G. Skibińska, Giunti Editore, Firenze-Milano.
• Ożogowska H. (1971), Un orecchio d’aringa, trad. di P. F. Poli, Sandron, Firenze.
• Ożogowska H. (1996, prima ed. 1964), Ucho od śledzia, Świat Książki, Warszawa.
• Aixelà J.F. (1996), Culture-specific Items in Translation, in: Álvarez R., Vidal C.A. (a cura di), Translation, Power, Subversion, Multilingual Matters, Clevendon, Philadelphia: 52-78.
• Bartmiński J. (2009), Aspects of Cognitive Ethnolinguistics, Equinox, London.
• Bernardini L. (2014), “W pustyni i w puszczy” (1911) di Henryk Sienkiewicz e le sue traduzioni italiane nel contesto postcoloniale, “Kwartalnik Neofilologiczny”, LXI, 2: 333-355.
• Boero P., De Luca C. (1995), La letteratura per l’infanzia, Laterza, Roma-Bari.
• Ceccherelli A. (2012), O tym, jak Zamoyski stał się Bourdellem: Witkacy "przetłumaczony” przez Dacię Maraini, "Roczniki Humanistyczne”, 60 (1): 31-52.
• Dìaz Cintas J., Raemel A. (2007), Audiovisual Translation: Subtitling, St. Jerome Publishing, Manchester.
• Frycie S. (1983), Literatura dla dzieci i młodzieży w latach 1945-1970, vol. I: Proza, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa.
• Guerrini G. (2006), Donatella Ziliotto: cinquant’anni di scrittura dalla parte dei bambini, in: Catarsi E., Bacchetti F. (a cura di), I «Tusitala». Scrittori italiani contemporanei di letteratura giovanile, Edizioni del Cerro, Tirrenia: 114.
• Hadley J. (2017), Indirect Translation and Discursive Identity: Proposing the Concatenation Effect Hypothesis, “Translation Studies”, 10 (2): 183-197.
• Hamelin (2011), I libri per ragazzi che hanno fatto l’Italia, Hamelin Associazione Culturale, Bologna.
• Ivaska L., Paloposki O. (2018), Attitudes towards Indirect Translation in Finland and Translators’ Strategies: Compilative and Collaborative Translation, “Translation Studies”, 11 (1): 33-46.
• Katan D. (1999), Translating Cultures. An Introduction for Translators, Interpreters and Mediators, St. Jerome Publishing, Manchester-Northampton.
• Kochanowski J., Majewski P., Markiewicz T. (2003), Zbudować Warszawę piękną. O nowy krajobraz stolicy (1944-1956), TRIO, Warszawa.
• Kłos A. (2015), La casa delle donne. Sulla storia della traduzione italiana di “Dom kobiet” di Zofia Nałkowska, “pl.it. / rassegna italiana di argomenti polacchi”, 6: 107-123.
• Kłos A. (2018), Przekłady niebezpośrednie w polsko-włoskich relacjach literackich w dwudziestym wieku. Rekonesans, “Przekładaniec”, 37: 64-86.
• Kuliczkowska K. (1968), Drogi tematu współczesnego w prozie dla młodzieży (1945-1965), in: Aleksandrzak S. (a cura di), Kim jesteś Kopciuszku, czyli o problemach współczesnej literatury dla dzieci i młodzieży, Nasza Księgarnia, Warszawa.
• Marchesani P. (1992), D’una edizione “critica” di Gombrowicz (e d’altro), “Europa Orientalis”, 11 (2): 233-294.
• Marchesani P. (1994a), Cinquant’anni di studi polonistici in Italia (1940-1990), in: Brogi Bercoff G. et al. (a cura di), La slavistica in Italia. Cinquant’anni di studi (1940-1990), Ministero dei Beni Culturali, Roma: 271-338.
• Marchesani P. (1994b), La narrativa polacca in Italia negli anni 1945-1990, in: Id. (a cura di), La letteratura polacca contemporanea in Italia. Itinerari di una presenza, La Fenice Edizioni, Roma: 15-34.
• Marinelli L. (2002), Sulla letteratura polacca in Italia negli ultimi dieci anni: canone, anticanone, “bigos”, in: Cosentino A. (a cura di), Cinque letterature oggi. Russa, polacca, serba, ceca, ungherese, Forum, Udine: 133-145.
• Newmark P. (1988), A Textbook on Translation, Prentice Hall, London.
• Piacentini M. (2011), Per conoscere la Polonia in Italia: rassegna bibliografica minima, “Quaderni del Premio Letterario Giuseppe Acerbi”, 12: 147-151.
• Poesio C. (1971), Introduzione a Ożogowska H., Un orecchio d’aringa, Sandron, Firenze: 5-13.
• Rantanen A. (1990), Culturally-bound Material and its Treatment in Literary Translation, “International Journal of Translation”, 2 (2): 49-59.
• Skrobiszewska H. (1971), Książki naszych dzieci, czyli o literaturze dla dzieci i młodzieży, Wiedza Powszechna, Warszawa.
• Staniów B. (2006), Z uśmiechem przez wszystkie granice. Recepcja wydawnicza przekładów polskiej książki dla dzieci i młodzieży w latach 1945-1989, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
• Tabakowska E. (2015), Myśl językoznawcza z myślą o przekładzie. Wybór prac, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Washbourne K. (2013), Nonlinear Narratives: Paths of Indirect and Relay Translation, “Meta”, 58 (3): 607-625.
• Woźniak M. (2010), Spaghetti z sepulkami. Stanisław Lem we Włoszech, in: Skibińska E., Rzeszotnik J. (a cura di), Lem i tłumacze, Księgarnia Akademicka, Kraków, 209-224.
• Woźniak M., Biernacka-Licznar K., Staniów B. (2014), Przekłady w systemie małych literatur. O włosko-polskich i polsko-włoskich tłumaczeniach dla dzieci i młodzieży, Adam Marszałek, Toruń.