O pierwszeństwie faktów z przeszłości w ujęciu Hannah Arendt. Kilka uwag

• Authors: Polaczuk Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Polska Paweł
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Sposób, w jaki Arendt wplata wydarzenia historyczne w filozofię polityczną, jest bodaj najbardziej oczywistym dowodem oryginalności jej myślenia. Autor dowodzi związku, jaki Arendt ustanawia w swej refleksji pomiędzy faktami a uwarunkowaniami ludzkiej egzystencji. Jego przejawem jest z jednej strony modelowanie rozumienia wspomnianych uwarunkowań poprzez fakty, z drugiej interpretowanie faktów w świetle uwarunkowań ludzkiej egzystencji. Wspomniana relacja kształtuje się od rozprawy doktorskiej pt. Pojęcie miłości u Augustyna. Arendt przeciwstawia sobie uwarunkowania życia i spekulatywne idee, których znaczenie redukuje, uznając za źródło nieprawomocnych twierdzeń dotyczących natury ludzkiej. W ten sposób waloryzuje fakty w analizach uwarunkowań ludzkiego życia. Wydźwięk tej argumentacji pogłębia charakterystyczna dla późniejszego okresu opozycja filozofii i nauki. Wydarzeniom powoływanym do życia logiką totalitarnego panowania Arendt przeciwstawia detaliczne fakty zaczerpnięte z jednostkowego życia uczestników bądź świadków wydarzeń. Wymykają się one wyjaśnieniu w ramach jednej logiki wyda rzeń (absolutnej logiki wydarzeń), mimo że miały miejsce w rzeczywistości, która jest na niej oparta. Arendt dystansuje od siebie odmienne formy spojrzenia na fakty: własne spojrzenie, którego nici zmierzają do uwarunkowań życia, oraz fakty powoływane do życia logiką totalitaryzmu, który pochłania jednostkowe losy.

Keywords

PL

akt; historia; przeszłość; filozofia; idee; totalitaryzm

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Humanistyka i Przyrodoznawstwo
• Year: 2016
• Issue: 22
• Pages: 239-251

Contributors

author

Polaczuk Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Polska Paweł

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie Polska

References

• Arendt H., Co to jest autorytet?, (w:) Między czasem minionym a przyszłym. Osiem ćwiczeń z myśli politycznej, tłum. M. Godynia i W. Madeja, Aletheia, Warszawa 1994.
• Arendt H., Ich will verstehen. Selbstauskiinfte zu Leben und Werk. Mit vollstandiger Biographie, Herausgegeben von U. Ludz, Piper Verlag, Erich, Munchen 1996.
• Arendt H., Kondycja ludzka, tłum. A. Łagodzka, Aletheia, Warszawa 2000. Arendt H., Korzenie totalitaryzmu, tłum. D. Griberg i M. Schawiel, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
• Arendt H., Myślenie, tłum. H. Buczyńska-Garewicz, Czytelnik, Warszawa 1991.
• Arendt H., Tradycja a epoka nowożytna, (w:) Między czasem minionym a przyszłym. Osiem ćwiczeń z myśli politycznej, tłum. M. Godynia i W. Madeja, Aletheia, Warszawa 1994.
• Arendt H., Wola, tłum. R. Piłat, Czytelnik, Warszawa 2002.
• Kristeva J., Das weibliche Genie. I. Hannah Arendt. Aus dem franzosischen von Vincent von Wroblewsky, Philo Verlagsgesellschaft, Berlin - Wien 2001.
• Schnabl Ch., Das Moralische im Politischen. Hannah Arendt Theorie des Handelns im Horizont der theologischen Ethik, Peter Lang Verlag, Frankfurt am Main - Berlin - Bern - Bruxells - New York - Wien 1999.

Identifiers

ISSN

1234-4087

DOI

10.31648/hip.391