Nicolaus Copernicus — Scholar, Citizen of Toruń and Man of the Renaissance

• Authors: Małłek Janusz

Title variants

EN

Mikołaj Kopernik — naukowiec, obywatel Torunia i człowiek renesansu

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

The article consists of two parts, the first of which is devoted to the life of the Great Astronomer in the light of the most recent research, while the second part is devoted to his creative work. The bibliography of works about Copernicus for the period 1509-2001 contains 8246 bibliographical items, with the last ten years bringing further articles and books about the scholar from Toruń. Thus, it is not easy to write something new. In dealing with the life of Copernicus, the author concentrates on matters that have been controversial or barely documented in the literature hitherto. He is inclined to accept—on the basis of the new book by Jeremi Wasiutyński The Solar Mystery (Oslo 2003)—Ludwik Birkenmajer s thesis that after finishing the parish school in Toruń, Copernicus attended the cathedral school in Włocławek (Vladislavia/ Leslau). In agreement with Karol Górski, he explains the fact that Copernicus did not take holy orders because he did not have a vocation for pastoral work and treated the dignity of the clerical office with honesty. The author explains that the lack of letters from Copernicus written in Polish stems from the fact that Latin was the language of scholars at that time and was also used by the Astronomer. Copernicus died in 1543, the year in which Mikołaj Rej in his Krótka rozprawa [“A Short Treatise”] marked the beginning of the use of Polish in literature and in chanceleries. The argument over Copernicus’ nationality is, according to the author, gradually becoming anachronistic and today Copernicus unites rather than divides Poles and Germans. In analysing the scholar s works, the author highlights his wide-ranging interests. Similarly to Leonardo da Vinci, he made a long-lasting contribution not only to astronomy, but also to mathematics and physics. In economics, he was the author of a monetary reform. The law whereby bad money drives out good is called Copernicus-Gresham’s law. He was a lawyer by training, obtaining a doctorate in canon law in Ferrara in 1503. He was involved in cartography and was a respected medical doctor. Copernicus was fascinated by the work of the ancients, so characteristic for the humanists of the time. He even translated from Greek into Latin Simocattas Epistles (1509), published in Cracow. That was the only book which we know with certainty was published in his lifetime. His Opus Vitae or Opus Magnum was De revolutionibus (Nuremberg 1543), in which he refuted the geocentric theory of the planetary system, replacing it with the heliocentric theory. This discovery initiated a new era in the history of science, which is called the “Copernican Revolution”. He wrote that the profession of a scientist, in this case an astronomer, is “worthy of a free man”. He was truly a Renaissance Man.

PL

Artykuł składa się z dwóch części. Część pierwsza to życiorys Wielkiego Astronoma w świetle najnowszych badań, natomiast część druga poświęcona jest jego działalności twórczej. Bibliografia prac o Koperniku za lata 1509-2001 obejmuje liczbę 8246 pozycji. Ostatnie 10 lat przyniosło kolejne artykuły i książki o toruńskim uczonym. Napisanie czegoś nowego jest więc sprawą niełatwą. Autor przy redagowaniu życiorysu Kopernika zwraca uwagę na kwestie w dotychczasowej literaturze kontrowersyjne lub mało udokumentowane. I tak skłonny jest przyjąć, na podstawie nowej książki Jeremiego Wasiutyńskiego The Solar Mystery (Oslo 2003), tezę Ludwika Birkenmajera, że Kopernik po ukończeniu szkoły parafialnej w Toruniu uczęszczał do szkoły katedralnej we Włocławku. Fakt nieprzyjęcia święceń wyższych przez Kopernika tłumaczy za Karolem Górskim brakiem powołania do pracy duszpasterskiej i jego uczciwym stosunkiem do godności duchownej. Wreszcie fakt braku listów Kopernika w języku polskim wyjaśnia, iż językiem uczonych była wówczas łacina, którą głównie posługiwał się Astronom. Kopernik zmarł w 1543 r., to jest w tym samym roku, kiedy Mikołaj Rej utworem Krótka rozprawa zapoczątkował używanie języka polskiego w literaturze i kancelariach. Spór o narodowość Kopernika — jak twierdzi autor — staje się anachroniczny; Kopernik dzisiaj bardziej łączy niż dzieli Polaków i Niemców. Charakteryzując twórczość Uczonego, autor wskazuje na wszechstronność jego zainteresowań. Podobnie jak Leonardo da Vinci Kopernik wniósł trwały wkład nie tylko do astronomii, ale także do matematyki i fizyki. W zakresie ekonomii był projektodawcą reformy monetarnej. Prawo o wypieraniu dobrego pieniądza przez zły pieniądz nosi nazwę prawa Kopernika-Greshama. Był wyuczonym prawnikiem, doktorat z prawa kanonicznego uzyskał w Ferrarze w r. 1503. Parał się kartografią, był uznanym lekarzem. Zafascynowany dorobkiem starożytnych, co charakterystyczne dla humanistów tamtych czasów, dokonał nawet tłumaczenia Listów Symokatty (1509) z języka greckiego na łacinę opublikowanego w Krakowie. Była to jedyna książka, która na pewno ukazała się za jego życia. Opus Vitae czy Opus Magnum Kopernika było De revolutionibus (Norymberga 1543), w którym obalił teorię geocentryczną układu planetarnego, zastępując ją teorią heliocentryczną. To odkrycie zapoczątkowało nową epokę w dziejach nauki zwaną „Rewolucją kopernikańską”. Kopernik pisał, że uprawianie nauki, w tym wypadku astronomii, jest „godne człowieka wolnego”. Był w pełni człowiekiem epoki Renesansu.

Keywords

EN

Nicolaus Copernicus; astronomy; De revolutionibus; Toruń; Renaissance

PL

Mikołaj Kopernik; astronomia; De revolutionibus; Toruń; Renesans

• Publisher: Wydawnictwo Polihymnia
• Journal: Archiwum Historii i Filozofii Medycyny
• Year: 2011
• Volume: 74
• Pages: 73-78

Contributors

author

Małłek Janusz

• Instytutu Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika