Wyłaniający się w Polsce model kapitalizmu w świetle typologii odmian kapitalizmu Bruna Amable’a

• Authors: Romanowska Ewa

Title variants

EN

The Emerging Model of Capitalism in Poland in the Light of Bruno Amable’s Typology

RU

Возникающая в Польше модель капитализма в свете типологии видов капитализма Бруно Амабля

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest próba określenia wyłaniającego się w Polsce modelu kapitalizmu według opracowanej przez Bruna Amable’a typologii gospodarek kapitalistycznych. Pierwsza część zawiera przegląd literatury przedmiotu związanej z ekonomią instytucjonalną i zróżnicowaniem kapitalizmu. Kluczowym aspektem rozważań teoretycznych jest typologia kapitalizmu zaproponowana przez B. Amable’a. W drugiej części artykułu została scharakteryzowana polska odmiana kapitalizmu, kształtująca się w oparciu o wpływy modelu wolnorynkowego, śródziemnomorskiego i kontynentalnego oraz w ramach modelu rozwoju egzogenicznego.

EN

The aim of the paper is to define the model of capitalism emerging in Poland in the light of the typology of capitalist economies elaborated by Bruno Amable. The first part includes a review of the literature on institutional economics and the diversity of capitalism. The key aspect of theoretical reasoning is the typology of the varieties of capitalism proposed by B. Amable. The second part describes the Polish type of capitalism, which develops under the impact of free market model, Mediterrean and continental type of capitalism and exogenic development model.

RU

Целью статьи является попытка определения возникающей в Польше модели капитализма согласно разработанной Бруно Амаблем типологии капиталистических экономик. Первая часть содержит обзор литературы предмета, связанной с институциональной экономикой и дифференциацией капитализма. Ключевым аспектом теоретических размышлений является типология капитализма, предложенная Б. Амблом. Во второй части статьи характеризуется польская разновидность капитализма, складывающаяся под влиянием модели свободного рынка, средиземноморской и континентальной модели, а также в рамках модели экзогенного развития.

Keywords

EN

capitalism; diversity of capitalism; Poland

• Publisher: Komitet Nauk Ekonomicznych PAN, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne
• Journal: Ekonomista
• Year: 2016
• Issue: 3
• Pages: 338-363

Contributors

author

Romanowska Ewa

• Mgr Ewa Romanowska – Zakład Polityki Regionalnej i Zarządzania Projektami, Wydział Ekonomii i Zarządzania, Uniwersytet w Białymstoku

References

• Albert M., Capitalism Vs. Capitalism, Four Wall Eight Windows, New York 1993.
• Amable B., The Diversity of Modern Capitalism, Oxford University Press, New York 2003.
• An Introduction to Varieties of Capitalism. Varieties of Capitalism: The Institutional Foundations of Comparative Advantage, red. P.A. Hall, D. Soskice, Oxford University Press, Oxford 2001.
• Aoki M., Towards a Comparative Institutional Analysis, MIT Press, Cambridge 2001.
• Arthur B., Increasing Returns and Path-Dependence in Economy, University of Michigan Press, Michigan 1994.
• Bardhan P., Institutions Matter, but Which Ones?, „Economics of Tradition” 2005, nr 13(3).
• Becker U., Open Systemness and Contested Reference Frames and Change. A Reformulation of the Varieties of Capitalism Theory, „Socio-Economic Review” 2007, nr 5(2).
• Beyond Varieties of Capitalism: Conflict, Contradictions, and Complementarities in the European Economy, red. B. Hancke i in., Oxford University Press, New York 2007.
• Bohle D., Greskovits B., Neoliberalism, Embedded Neoliberalism and Neocorporatism, 2007.
• Brzeziński Z., Wielka szachownica. Główne cele polityki amerykańskiej, Świat Książki, Warszawa 1998.
• Casey T., Comparative Capitalism and Economic Performance in the New Global Era, Political Studies, Political Studies Conference, 2007.
• Chang H.J., 23 Things They Don’t Tell You about Capitalism, Bloomsbury Press, New York 2010.
• CE TOP Index of Success, „Rzeczpospolita”, 8.09.2011.
• Cerami A., Vanhuysse P., Post-communist Welfare Pathways: Theorizing Social Policy Transformations in Central and Eastern Europe, Palgrave Macmillan, Basingstoke 2009.
• Coates D., Models of Capitalism. Growth and Stagnation in the Modern Era, Polity Press, Cambridge 2000.
• Commons J.R., Institutional Economics, Macmillian, New York 1934.
• Crowley S., East European Labor, the Varieties of Capitalism, and the Expansion of the EU, Council for European Studies Workintg Paper, Columbia University, 2005, http://councilforeuropeanstudies.org/files/Papers/Crowley.pdf (data dostępu: 08.03.2016).
• Dogan M., Pelassy D., How to Compare Nations. Strategies in Comparative Politics, Chatham, Chatham House, New Jersey 1990.
• Economic Policy Reform. Going for Growth, Interim Report, OECD Publishing, Paris 2014.
• Eyal G., Szelenyi I., Townsley E., Making Capitalism Without Capitalists, Verso, London 2000.
• Farkas B., Changing Development Prospects for the Central and Eastern European EU Member States, University of Sheffield, Sheffield 2013, http://speri.dept.shef.ac.uk/
• wp-content/uploads/2013/06/Changing-development-prospects-for-the-Central-and-Eastern-European-EU-member-states-PDF-262KB.pdf (data dostępu: 13.03.2016).
• Flint C., Introduction to Geopolitics, Routledge Taylor & Francis Group, London and New York 2006.
• Gilpin R., The Political Economy of International Relations, Princeton University Press, Princeton 1987.
• Gołębiowski G., Szczepankowski P., Czynniki atrakcyjności północnoeuropejskiego modelu kapitalizmu. Implikacje dla Polski, w: Polityka wzrostu gospodarczego w Polsce i Unii Europejskiej, red. J.L. Bednarczyk i in., CeDeWu, Warszawa 2008.
• Goody J., Capitalism and Modernity: The Great Debate, Polity Press Ltd., Cambridge 2004.
• Greif A., Institutions and the Path to the Modern Economy, Cambridge University Press, Cambridge 2006.
• Hampden-Turner Ch., Trompenaars A., Siedem kultur kapitalizmu, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 1998.
• Hacker B., Hybridization instead of Clustering: Transformation Processes of Welfare Policies in Central and Eastern Europe, „Social Policy & Administration” 2009, nr 43(2).
• Haremska K., Kapitalizm – narodziny idei, „Argument Biannual Philosophical Journal” 2013, nr 3(1).
• Heiduk G., Rapacki R., The Road from Plan to Market: Comparing Poland and China, w: Driving Forces of Socialist Transformation: North Korea and the Experience of Europe and East Asia, red. R. Frank, S. Burghart, Praesens Verlag, Vienna 2009.
• Heilbroner R.I., Capitalism, w: The New Palgrave Dictionary of Economic, Macmillan, London 1987.
• Hilton R., Capitalism – What’s in a Name?, w: The Transition from Feudalism to Capitalism, red. J. Eatwell i in., NLB, London 1976.
• Howell Ch., Varieties of Capitalism: And Then There Was One?, JSTOR, New York 2003.
• Iwanek M., Wilkin J., Instytucje i instytucjonalizm w ekonomii, Uniwersytet Warszawski, Warszawa 1998.
• Jakość naszej demokracji, Społeczno-kulturowe podstawy polskiego życia publicznego, red. B. Mach, ISP PAN, Warszawa 2012.
• Jasiecki K., Kapitalizm po polsku. Między modernizacją a peryferiami Unii Europejskiej, Wydawnictwo IFiS PAN, Warszawa 2013.
• King L., Szelenyi I., Post-Communist Economic Systems, w: The Handbook of Economic Sociology, red. N.J. Smelse, R. Swedberg, Princeton University Press, Princeton 2005.
• Kingston C., Caballero G., Comparing Theories of Institutional Change, „Journal of Institutional Economics” 2009, nr 5, Cambridge.
• Kitschelt H., Accounting for Post-Communist Regime Diversity, What Counts as a Good Cause?, w: Transformative Path in Central and Eastern Europe, red. R. Markowski, E. Wnuk-Lipiński, Institute of Political Studies PAS, Friedrich Ebert Foundation, Warsaw 2001.
• Klimczak B., Wybrane problemy i zastosowania ekonomii instytucjonalnej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław 2006.
• Kowalik T., Systemy gospodarcze, Fundacja Innowacja, Warszawa 2005.
• Kozłowski S.G., Różnorodność i bieguny współczesnego kapitalizmu, Annales, Lublin 2010.
• Krauthammer Ch., The Unipolar Moment, „Foreign Affairs” 1990/1991, nr 1, Council on Foreign Relations.
• Kuder D., Pojęcie instytucji w teorii ekonomii, w: Nierówności społeczne a wzrost gospodarczy, Rzeszów 2011.
• Lendvai N., Variety of Post-Communist Welfare: Europeanisation and Emerging Welfare Regimes in the New EU Member States, paper presented at the „Annual Meeting of the Research Committee 19 of the International Sociological Association”, Montreal 2009, August 20–22.
• Mahoney J., Thelen K., A Theory of Gradual Institutional Change, w: Explaining Institutional Change. Ambiguity, Agency, and Power, red. J. Mahoney, K. Thelen, Cambridge University Press, Cambridge 2010.
• Maszczyk P., Polski model kapitalizmu, Próba klasyfikacji i oceny, w: Ekonomia. Teoria, historia, praktyka, red. I. Bludnik i in., Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań 2013.
• Mc Menamin I., Varieties of Capitalism Democracy: What Difference Does East-Central Europe Make?, „Journal of Public Policy” 2004, nr 24.
• Mendelski M., The Varieties of Capitalism Approach Goes East: Institutional Complementaries and Law Enformencement during Post-Communist Transition, w: What Capitalism? Socio-Economic Change in Central Eastern Europe, red. A. Krause, V. Trappman, „Proceedings of the Workshop” 2010, nr 36, Jena.
• Myant M., Drahokoupil J., Transition Economies: Political Economy in Russia, Eastern Europe and Central Asia, John Wiley and Sons, Hoboken, N.J. 2011.
• Mykhnenko V., What Type of Capitalism in Eastern Europe? Institutional Structures, Revealed Comparative Advantages and Performance of Poland and Ukraine, Discussion Paper nr 6, Centre for Public Policy for Regions, Glasgow 2005.
• Myrdal G., The “Soft State” in Underdeveloped Countries, w: Unfashionable Economics: Essays in Honour of Lord Balogh, red. P. Streeten, Weidenfeld and Nicolson, London 1970.
• North D.C., Institutions, Institutional Change and Economic Perfomance, Cambridge University Press, New York 1990.
• North D.C., Institutions, „Journal of Economic Perspectives” 1991, nr 5(1).
• North D.C., Institutions, Ideology, and Economic Performance, „Cato Journal” 1992, nr 3.
• Nölke A., Vliegenthart A., Enlarging The Varieties of Capitalism: The Emergence of Dependent Market Economies in East Central Europe, „World Politics” 2009, nr 4.
• Olsen J.P., Europeizacja, w: Unia Europejska. Organizacja i funkcjonowanie, red. M. Cini, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa, 2007.
• Sapir A., Globalization and the Reform of European Social Models, „Journal of Common Market Studies” 2006, nr 44(2).
• Schumpeter J., Capitalism, Socialism and Democracy – Kapitalizm, socjalizm, demokracja, przekład polski: M. Rusiński, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
• Shonfield A., Modern Capitalism: the Changing Balance of Public and Private Power, Oxford University Press, New York 1965.
• Stiglitz J., More Instruments and Broader Goals: Moving Toward the Post-Washington Consensus, the WIDER Annual Lecture 1998, Helsinki 1998, http://citeseerx.ist.psu.edu/viewdoc/download?doi=10.1.1.201.2709&rep=rep1&type=pdf (data dostępu: 08.03.2016).
• Sztompka P., Socjologia zmian społecznych, Znak, Kraków 2005.
• The Changing Political Economies of Small West European Countries, red. U. Becker, Amsterdam University Press, Amsterdam 2011.
• Towards Transnational Capitalism in Central-Eastern Europe, „West European Politics” 2007, nr 25 (3).
• Venn D., Legislation, Collective Bargaining and Enforcement: Updating the Oecd Employment Protection Indicators, OECD, Paris 2009.
• Wojtyna A., Alternatywne modele kapitalizmu, w: Dylematy wyboru modelu rozwoju gospodarczego Polski, red. S. Lis, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2005.