Chrześcijanie i poganie. Rozkład sił w senacie rzymskim pod koniec IV wieku

• Authors: Maria Piechocka-Kłos

Title variants

EN

Christians and pagans. Distribution of power in the senate of Rome in the late 4th century

DE

Christen und Heiden. Das Kräfteverhältnis im römischen Senat zum Ende des 4. Jahrhunderts

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W świadomości ludzi żyjących w późnym cesarstwie rzymskim, społeczeństwo było strukturą, gdzie o pozycji i wpływach decydowała hierarchia godności. Zatem wybór na senatora w antycznym świecie wiązał się z ogromną nobilitacją, o którą warto było zabiegać. Ponadto pod koniec IV wieku na terenie cesarstwa, również w senacie rzymskim obok siebie istniały, spłatały się i przenikały siebie wzajemnie wpływy pogańskie i chrześcijańskie. W artykule przedstawiono rozkład sił pogańskich i chrześcijańskich w Kurii Rzymskiej w późnej starożytności, głównie za panowania Walentyniana II i Teodozjusza I, w oparciu o List 72 [17] autorstwa Ambrożego, poemat heksametryczny Przeciw Symmachowi Prudencjusza oraz Historię nową Zosimosa. Skąpe informacje na ten temat znajdujemy jedynie we fragmentach wymienionych dokumentów. Bez wątpienia obiektywne i bezstronne przeanalizowanie tej kwestii przysparza trudności, ponieważ źródła starożytne traktujące tą problematykę należy uznać za niewystarczające.

EN

In the minds of people who lived in the late Roman Empire, society was a structure in which power and influence were determined by one’s position in the social hierarchy. Therefore, to be elected senator in the ancient world was highly ennobling – something worth great efforts to achieve. Moreover, the end of the 4th century was a time of coexistence and intertwining (also in the senate) of pagan and Christian influence. This paper presents the distribution of power and pagan and Christian influence in the Roman Curia in late antiquity, mainly during the reign of Valentinian II and Theodosius II, based on the Letter 72 [17] written by Ambrose, a hexametric poem Against Symmachus by Prudentius and Historia Nova by Zosimus. Scant information on the subject can be found only in a few fragments of these documents. Without doubt, an objective analysis of the issue is difficult because the ancient sources which deal with it cannot be regarded as sufficient.

DE

Im Bewusstsein der Menschen des späten römischen Kaiserreichs stellte sich die Gesellschaft als eine Struktur dar, in der die Hierarchie der Würde über Position und Einfluss entschied. Daher ging in der antiken Welt die Wahl zum Senator mit einer überaus großen Nobilität einher, die als erstrebenswert angesehen wurde. Darüber hinaus existierten heidnische und christliche Einflüsse nebeneinander, die sich gegenseitig durchdrangen und verwoben. Dieses geschah zum Ende des 4. Jahrhunderts auf dem Gebiet des Kaiserreichs und damit auch im römischen Senat. In diesem Artikel wird das Kräfteverhältnis der heidnischen und christlichen Einflüsse der Spätantike innerhalb der Römischen Kurie dargestellt. Dabei wird das Hauptaugenmerk auf die Zeit der Regentschaften Valentinians II. und Theodosius’ I. gelegt mit Bezug auf den Brief 72 [17] von Ambrosius, auf das hexametrische Gedicht Contra Symmachum von Prudentius sowie auf die Neue Geschichte von Zosimos. Ohne Zweifel bereitet eine objektive und unbefangene Analyse dieser Frage Probleme, denn die antiken Quellen, die diese Problematik behandeln, müssen für nicht ausreichend befunden werden.

Keywords

PL

senat rzymski; pognie; chrześcijanie; cesarstwo rzymskie; historia starożytna

EN

Roman senate; pagans; Christians; Roman Empire; ancient history

DE

römischer Senat; Heiden; Christen; römisches Kaiserreich; Geschichte des Altertums

• Publisher: Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
• Journal: Studia Warmińskie
• Year: 2013
• Issue: 50
• Pages: 283-293

Contributors

author

Maria Piechocka-Kłos

• Katedra Historii Kościoła i Dziedzictwa Kulturowego, Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, ul. Hozjusza 15, 11-041 Olsztyn