Dziedzictwo kulturowe a turystyka w polskich parkach narodowych

• Authors: Sylwia Graja-Zwolińska , Aleksandra Spychała
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na fakt obecności dziedzictwa antropogenicznego na najcenniejszych obszarach przyrodniczych w Polsce, jakimi są parki narodowe. To również tego typu walory są chronione – wraz z dziedzictwem naturalnym tworzą niepowtarzalny krajobraz. Jeszcze w latach 90. XX w. zasoby kulturowe nie były wysoko cenione przez dyrekcje parków; obecnie – stają się coraz częściej wykorzystywane w kreowaniu specjalistycznej oferty turystycznej. Autorki podejmują próbę oszacowania tego dziedzictwa w odniesieniu do każdego parku; ponadto przeprowadziły one wywiad kwestionariuszowy z pracownikami parków dotyczący wyżej wymienionej kwestii.

Keywords

PL

park narodowy; dziedzictwo; turystyka kulturowa; turystyka przyrodnicza; turystyka dziedzictwa

• Publisher: KulTour.pl - Organizator Turystyki Kulturowej i Edukacyjnej, Poznań, Polska
• Journal: Turystyka Kulturowa
• Year: 2016
• Issue: 1
• Pages: 79-93

Dates

published

2016-01-01

Contributors

author

Sylwia Graja-Zwolińska

• Katedra Turystyki Wiejskiej, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu ,

author

Aleksandra Spychała

• Katedra Turystyki Wiejskiej, Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu ,

References

• Armaitiene A.,Bertuzyte R., Vaskaitis E., 2014, Conceptual Framework for Rethinking of Nature Heritage Management and Health Tourism in National Parks, “Procedia – Social and Behavioral Sciences”, vol. 148, p. 330–337
• Beckerath J., 1971, Abriß der Geschichte des alten Ägypten, Oldenburg, München
• Bishop K., Dudley N., Phillips A., Stolton S., 2004, Uses and performance of the IUCN System of Management Categories for Protected Areas. Speaking a Common Language, Cardiff University, Cardiff
• Blamey R., 2001, Principles of Ecotourism, [in:] D.B. Weaver (ed.) The Encyclopedia of Ecotourism, CABI Publishing, Wallingford, s. 5-22
• Bruno G., Gasca E., Monaco C., 2014, The Efficient Management of Park Resources: Natural and Cultural Data in the Alpi Marittime Park Area, “Information Systems”, vol. 42, s. 78–88
• Ceballos-Lascurain H., 1996, Tourism, Ecotourism and Protected Areas, IUCN
• Charters T., Saxon E., 2007, Tourism and Mountains. A Practical Guide to Managing the Environmental and Social Impacts of Mountain Tours, United Nations Environment Programme, Conservation International, Tour Operators’ Initiative
• Corbett J.B., 2006, Communicating Nature: How We Create and Understand Environmental Messages, Island Press, Washington
• Cuijpers J.J., Bekius D., 2004, Landscpae Biographical Ensembles. A Method for Using Cultural-historical Aspects of the Landscape in Planning practice, [in:] I. Boer (ed.) Multiple landscape. Merging past and Present in Landscape Planning, Wageningen University
• Deng J., King B., Bauer T., 2002, Evaluating natural attraction for tourism, “Annals of Tourism Research”, 29 (2), s. 422–438
• Dhimitri J., Sinani A., Todia J., 2015, The Landscape of Divjakë-Karavasta National Park in Information among Youth, “Agriculture and Agricultural Science Procedia”, vol. 4, 2015, s. 158–166
• Dowling R., Weiler B., 1997, Ecotourism in South-East Asia, “Tourism Management”, 18 (1), s. 51-53
• Dudek S., Kowalczyk A., 2003, Turystyka na obszarach chronionych – szanse i zagrożenia, Prace I Studia Geograficzne, 32, s. 117-140
• Dudley N. (ed.), 2008, Guidelines for Applying Protected Area Management Categories, IUCN, Gland
• Fennel D.A., Nowaczek P., 2010, Moral and Empirical Dimensions of Human – Animal Interactions in Ecotourism: Deepening an Otherwise Shallow Pool of Debate, “Journal of Ecotourism”, 9 (3), s. 239–255
• Eagles P.F.J., McCool S. (2002): Tourism in National Parks and Protected Areas: Planning and Management, Wallingford, CABI
• Frost W., Hall C.M., 2009, American Invention to International Concept: The Spread and Evolution of National Parks, [in:] W. Frost, C.M. Hall (eds) National Parks and Tourism: International Perspectives on Development, Histories and Change, London, Routledge, s. 30–44
• Gałuszka N., Turystyka dziedzictwa. Poradnik dla organizacji pozarządowych, Fundacja Partnerstwo dla Środowiska, Kraków
• Goodwin H., 1996, In Pursuit of Ecotourism, Biodiversity and Conservation, 5 (3), s. 277-291
• Graja-Zwolińska, Spychała 2013, Jak rozumieć turystykę przyrodniczą? Studium przypadku młodzieży akademickiej, „Turyzm” 23 (1), s. 39-47
• Grenier A.A., 2004, The Nature of Nature Tourism, University of Lapland, Rovaniemi
• Highman J., Lűck M., 2002, Urban Ecotourism: A Contradiction in Terms?, “Journal of Ecotourism”, 1 (1), s. 36-51
• Kulczyk S., 2008, Znaczenie czynników kulturowych dla rozwoju ekoturystyki na przykładzie Wielkich Jezior Mazurskich, [w:] A. Kowalczyk (red.) Turystyka kulturowa, Uniwersytet Warszawki, Warszawa, s. 147-159
• La Page W. (2010): Rethinking Park Protection: Treading the Uncommon Ground of Environmental Beliefs, Wallingford, CABI
• Leung Y.F., Marion J.L., Farrell T.A., 2001 The Role of Recreation Ecology in Sustainable Tourism and Ecotourism, [in:] S.F. McCool. R.N. Moisey (eds.) Tourism, Recreation and Sustainability, CABI Publishing, New York, s. 21-39
• Lussetyowati T., 2015, Preservation and Conservation through Cultural Heritage Tourism. Case Study: Musi Riverside Palembang, “Procedia - Social and Behavioral Sciences”, vol. 184, s. 401–406
• Luzar E.J., Diagne A., Ecgan Ch., Henning B.R., 1998, Profiling the Nature-Based Tourist: A Multinomial Logit Approach, “Journal of Travel Research”, 37 (1), s. 48-51
• Łuczyńska-Bruzda (red.), 1994, Zasady sporządzania operatu ochrony zasobów kulturowych, [w:] Plany ochrony parków narodowych. Zasady opracowania operatów szczegółowych do planów ochrony parków narodowych, Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych I Leśnictwa, Warszawa
• MacCannell D.,1993, Empty Meeting Grounds, London, Routledge
• Mason P., 2000, Zoo Tourism: The Need for More Research, “Journal of Sustainable Tourism”, 8 (4), s. 333-339
• Mikos von Rohrscheidt A., 2008, Turystyka kulturowa. Fenomen. Potencjał. Perspektywy, GWSHM Milenium, Gniezno
• Ochrona środowiska, 2006, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, http://www.geobotanika.uni.lodz.pl/wp-content/uploads/ochrona_srodowiska_2006.pdf [30.10.2015]
• Ochrona środowiska, 2014, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/srodowisko-energia/srodowisko/ochrona-srodowiska-2014,1,15.html [30.10.2015]
• Ochrona środowiska, 2015, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, http://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/srodowisko-energia/srodowisko/ochrona-srodowiska-2015,1,16.html [03.02.2015]
• Paczuski R., 1995, Prawo ochrony środowiska, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz
• Piekarowicz R., 1977, Zrozumieć Indie, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa
• Ustawa o ochronie przyrody z dn. 16 kwietnia 2004 r.
• Sekar N., Weiss J.M., Dobson A.P., 2014, Willingness-to-pay and the Perfect Safari: Valuation and Cultural Evaluation of Safari Package Attributes in the Serengeti and Tanzanian Northern Circuit, “Ecological Economics”, vol. 97, s. 34–41
• Richards G., 1996, Production and Consumption of European Cultural Tourism, “Annals of Tourism Research”, vol. 23 (2), s. 261-283
• Rio D., Nunes L.M., 2012, Monitoring and Evaluation Tool for Tourism Destinations, “Tourism Management Perspectives”, vol. 4, s. 64–66
• Shafer E., Choi Y., 2006, Forging Nature-based Tourism Policy Issues: A Case Study in Pennsylvania, “Tourism Management”, 27 (4), s. 615-628
• Spychała, Graja-Zwolińska, 2013, Specyfika turystyki edukacyjnej na obszarach chronionych. Studium przypadku polskich parków narodowych, Prace Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, nr 304, 304-313
• Stasiak A., 1997, Turystyka w parkach narodowych – obszary konfliktów, „Turyzm”, t. 7, z. 2, s. 5–22
• Urry J., 1990, The Tourist Gaze: Leisure and Travel in Contemporary Societies, Sage, London
• Ursache M., 2015, Tourism – Significant Driver Shaping a Destinations Heritage, “Procedia – Social and Behavioral Sciences”, vol. 188, s. 130–137
• Valentine P.S., 1992, Review. Nature-based Tourism, [in:] B. Weiler, C.M. Hall (eds), Special Interest Tourism, Belhaven Press, London
• Vitalinia S., Puricelli C., Mikerezic I., Iritia M., 2015, Plants, people and Traditions: Ethnobotanical Survey in the Lombard Stelvio National Park and Neighbouring Areas (Central Alps, Italy), “Journal of Ethnopharmacology”, vol. 173 (15), s. 435–458
• Wall Reinius S., Fredman P., 2007, Protected areas as attractions, “Annals of Tourism Research”, vol. 34 (4), s. 839–854
• Walczak M., Radziejowski J., Smogorzewska M., Sienkiewicz J., Gacka-Grzesikiewicz E., Pisarski Z., 2001, Obszary chronione w Polsce, IOŚ, Warszawa
• Wu Y.Y., Wang H.L., Ho Y.F., 2010, Urban Ecotourism: Defining and Assessing Dimensions Using Fuzzy Number Construction, “Tourism Management”, 31 (6), s. 739-743
• Xu F.Fox D., 2014, Modelling Attitudes to Nature, Tourism and Sustainable Development in National Parks: A Survey of Visitors in China and the UK, “Tourism Management”, 45, s. 142-158
• Zhou D.Q., Grumbine R.E., 2011, National Parks in China: Experiments with Protecting Nature and Human Livelihoods in Yunnan Province, Peoples’ Republic of China (PRC), “Biological Conservation”, vol. 144 (5), s. 1314–1321
• https://www.mos.gov.pl/g2/big/2011_08/461dca697392205737781a4bdc14cd4f.pdf [14.12.15]
• http://www.ramsar.org/about-the-ramsar-convention [13.12.15]
• www.pot.gov.pl [19.12.15]
• http://www.sustainabletourismonline.com/parks-and-culture/nature-based-tourism/forms-of-nature-based-tourism/nature-based-tourism [16.12.2015]
• www.fundacjafril.blogspot.com [18.12.15]
• www.grodzisk.wlkp.pl [18.12.15]
• www.bornesulinowo.pl [18.12.15]
• www.fundacjakim.pl/ [18.12.15]
• www.gopskowala.pl [18.12.15]
• http://przyjacielpn.pl/Tresci-programu [28.12.2015]