Wykluczenie społeczne – aspekt przestrzenny i rola planowania przestrzennego

• Authors: Wiesław Wańkowicz

Title variants

EN

Social Exclusion – Spatial Aspect and the Role of Spatial Planning

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawiono problem wykluczenia społecznego i jego aspekt przestrzenny. Pierwsza część artykułu obejmuje krótkie omówienie wykluczenia społecznego i stref społecznie wykluczonych. Następnie przedstawione jest zagadnienie interwencji publicznej mającej na celu przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu z uwzględnieniem jego przestrzennego aspektu i roli planowania przestrzennego w tym procesie. W związku z tym działania związane z interwencją publiczną obejmują planowanie przestrzenne i rewitalizację. W procesie interwencji wyróżniono dwie podstawowe fazy decyzyjne, jedną związaną z delimitacją obszarów interwencji i drugą – formułowania programu rewitalizacji, tj. wyboru projektów, które będą realizowane. Wyróżniono cztery zakresy problemowe: przestrzenny, materialny, społeczny i finansowy. W podsumowaniu zawarto wnioski – cele zmian i rozwiązania przestrzenne muszą być rozumiane i odbierane w podobny sposób przez projektantów, lokalną społeczność i decydentów. W szczególności winny one prowadzić do zgodnych poglądów na temat oczekiwanych zmian przestrzeni.

EN

The paper presents the problem of social exclusion and its spatial aspects. The first part contains a short discussion of social exclusion and socially excluded zones. Next, the author presents the issue of public interventions intended to counteract social exclusion, taking into account spatial aspects and the role of spatial planning in that process. Consequently, the activities related to public interventions include spatial planning and revitalization. Two basic decision-making stages have been distinguished in the public intervention process: one associated with the delimitation of intervention areas and the other one consisting in the formulation of revitalization programmes, i.e. the selection of projects for implementation. Four topical scopes have been distinguished: spatial, material, social and financial. The conclusions state that the aims of changes and spatial solutions must be understood and received in a similar way by designers, local communities and decision makers. In particular, such ideas should lead to the development of uniform conceptions about the expected spatial transformations.

Keywords

PL

wykluczenie społeczne; strefy społecznie wykluczone; planowanie przestrzenne; gospodarowanie przestrzenią; polityka rozwoju

EN

social exclusion; social exclusion zones; land use planning; spatial economics; development policy

• Publisher: Instytut Rozwoju Miast
• Journal: Problemy Rozwoju Miast
• Year: 2011
• Issue: 3-4
• Pages: 7-20

Dates

published

2011-12

Contributors

author

Wiesław Wańkowicz

• Instytut Rozwoju Miast

References

• Acocella N., 2002, Zasady polityki gospodarczej, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Concerted Development of Social Cohesion Indicators. Methodological Guide, 2005, Council of Europe, Strasburg.
• Giddens A., 2007, Socjologia, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Jałowiecki B., Szczepański M.S., 2006, Miasto i przestrzeń w perspektywie socjologicznej, Scholar, Warszawa.
• Klebaniuk J. (red.), 2007, Fenomen nierówności społecznych, ENETEIA, Warszawa.
• Newman O., 1996, Creating Defensible Space, Institute for Community Design Analysis,
• U.S. Department of Housing and Urban Development, Washington.
• Osborne D., Gaebler T., 1994, Rządzić inaczej, Jak duch przedsiębiorczości przenika i przekształca administrację publiczną, Media Rodzina of Poznań, Poznań (I wyd. polskie).
• Pawłowska K., 2001, Idea swojskości miasta, Politechnika Krakowska, Kraków.
• State of The World’s Cities 2008/2009, 2008, UN Habitat, Nairobi, London.
• Szarfenberg R. (red.), 2011, Polski raport Social Watch 2010, Ubóstwo i wykluczenie społeczne w Polsce, Raport krajowy Polskiej Koalicji Social Watch i Polskiego Komitetu European Anti-Powerty Network, Warszawa.
• Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, Dz. U. nr 199, poz. 1227, z późniejszymi zmianami.
• Ustawa z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, Dz. U. nr 84 z 2009 r., poz. 712, tekst jednolity, z późniejszymi zmianami.
• Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Dz. U. nr 80, poz. 717, z późniejszymi zmianami.
• Wańkowicz W., 1998, Strategia realizacji polityki przestrzennej. Projekt pilotażowy Włocławek, Fundusz Współpracy, Brytyjski Fundusz Know-How, IGPiK O/Kraków, FRDL, Warszawa.
• Wańkowicz W., 2007, Plany rewitalizacji – miejsce w systemie zarządzania miastem, [w:] Lorens P. (red.), 2007, Rewitalizacja miast w Polsce, pierwsze doświadczenia, Biblioteka Urbanisty, Warszawa.
• Wańkowicz W., 2010, Modele rewitalizacji jako narzędzia zarządzania miastami, Zarządzanie Publiczne, Zeszyty Naukowe Instytutu Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego nr 1-2 2010, Kraków.
• Wnuk-Lipiński E., 2008, Socjologia życia publicznego, Scholar, Warszawa.