Nierówności sytuacji dochodowej miast na prawach powiatu w województwie śląskim

• Authors: Czempas Jan

Title variants

EN

Income inequality among cities with powiat rights in Śląskie voivodship

• Languages of publication: PL EN

Abstracts

PL

Celem badania jest ocena, czy prowadzona w latach 2006— —2016 polityka społeczna i gospodarcza spowodowała zmniejszenie się dysproporcji w dochodach 19 miast na prawach powiatu (MNP) woj. śląskiego. Badanie oparto na danych o dochodach ogółem oraz dochodach własnych pochodzących z rocznych sprawozdań sporządzanych dla regionalnych izb obrachunkowych (RIO). Zastosowano współczynniki dysproporcji, m.in. współczynnik Giniego i wskaźniki oparte na statystykach pozycyjnych. Analizowano zmiany stopnia zróżnicowania mierników charakteryzujących dysproporcje między MNP zachodzące na przestrzeni lat. Ustalenie kierunku zmian pozwoliło na stwierdzenie, czy w rozpatrywanych sytuacjach nierówności są problemem pogłębiającym się, czy też tracącym na znaczeniu. Wszystkie mierniki wskazują na niewielkie i nieregularne zmiany poziomu nierówności. Otrzymane wyniki mogą uświadomić gremiom decyzyjnym konieczność reakcji uprzedzających negatywne skutki dużego rozwarstwienia lub też zasadność zaniechania takich działań, w przypadku gdy dysproporcje są niewielkie.

EN

The aim of the research is to assess whether the socio-economic policy pursued in the years 2006—2016 resulted in the reduction of income inequality among 19 cities with powiat rights in Śląskie voivodship. The research was based on the total and the own revenues from the annual reports prepared for the Regional Chamber of Audit. In the analysis, disproportion coefficients were applied, including the Gini coefficient and indicators based on order statistics. Changes in the degree of differentiation of meters characterising the disproportions among the cities with powiat rights occurring over the analysed years were examined. Determining the direction of changes enabled to identify whether inequalities in the analysed cases are a deepening problems or losing its significance. The obtained results may be used by the decision-making bodies aware of the need for reactions anticipating the negative effects of large stratification or to abandon such actions where the disproportions are small.

Keywords

PL

metody statystyczne; dochody gmin; współczynniki dysproporcji

EN

statistical methods; gminas revenue; coefficients of disproportions

• Publisher: Główny Urząd Statystyczny
• Journal: Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician
• Year: 2018
• Issue: 9
• Pages: 52-70

Dates

published

2018-09-28

Contributors

author

Czempas Jan

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

References

• Acemoglu, D., Robinson, J. (2014). Dlaczego narody przegrywają. Warszawa: Wydawnictwo Zysk i S-ka.
• Atkinson, A. B. (2017). Nierówności. Co da się zrobić? Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Bartak, J. (2014). Uwarunkowania redukcji nierówności dochodowych w Polsce. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 1(37), 96—109.
• Bochniak, A., Wesołowska-Janczarek, M., Pietruszewski, S. (2004). Porównanie współczynników Gini’ego jako metoda określenia wpływu stymulacji nasion polem magnetycznym na moduł sprężystości źdźbeł zbóż. Acta Scientiarum Polonorum, Technica Agraria, 3(1—2), 66—83.
• Bolejko, A. (2017). Rozwarstwienie dochodowe w krajach wysoko rozwiniętych, Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 310, 175—190.
• Brzozowska, K., Gorzałczyńska-Koczkodaj, M., Kogut-Jaworska, M., Zioło, M. (2013). Gospodarka finansowa w jednostkach samorządu terytorialnego. Warszawa: CeDeWu.
• Chang, H. J. (2015). Ekonomia. Instrukcja obsługi. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej. Czempas, J. (2013). Skłonność do inwestowania w jednostkach samorządu terytorialnego. Ujęcie ilościowe na przykładzie miast na prawach powiatu województwa śląskiego. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach.
• Czempas, J. (2015). Struktury i procesy demograficzne jako determinanty decyzji podejmowanych przez samorządy terytorialne. Finanse Komunalne, 1—2, 66—82.
• Czempas, J. (2017). Dysproporcje dochodów i skłonności do inwestowania (na przykładzie gmin i powiatów województwa śląskiego). Studia Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe Wydziałowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 339, 17—34.
• Czudec, A. (2017). Fundusze europejskie a rozwój gospodarczy w skali lokalnej. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 49(1), 35—47.
• Dniestrzański, P. (2015). The Gini Coefficient as a Mesure of Disproportionality. Didactics of Mathematics, 12(16), 16—29.
• Głowicka-Wołoszyn, R., Wołoszyn, A., Kozera, A. (2017). Nierówności dochodowe samorządów gminnych w Polsce. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 49(1), 396—405.
• Gwiazda, A. (2015). Nierozwiązany problem nierówności. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 42(2), 26—44.
• Gwiazdowski, R. (2016). Równość i (nie)sprawiedliwość. Dlaczego Piketty nie lubi bogatych? Warszawa: Fijorr Publishing.
• Iwaszczuk, N., Łamasz, B., Orłowska-Puzio, J. (2016). Globalizacja a nierówności w rozwoju wybranych krajów. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 47(3), 161—174.
• Jabkowski, P. (2009). Miary nierówności społecznych — podstawy metodologiczne. W: K. Podemski (red.), Spór o społeczne znaczenie społecznych nierówności, Seria Socjologia, (65). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 26—44.
• Jarosz, M., Kozak, M. W. (2015). Eksplozja nierówności? Warszawa: Oficyna Naukowa.
• Jastrzębska, M. (2012). Finanse jednostek samorządu terytorialnego. Warszawa: Wolters Kluwer.
• Kańduła, S. (2017). Mechanizmy wyrównywania fiskalnego. Studium empiryczne gmin w Polsce w latach 2004—2014. Poznań: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu.
• Kleer, J. (2013). Samorząd lokalny: dobro publiczne. Warszawa: CeDeWu.
• Klepacz, H., Żółtowska, E. (2005). Wpływ agregacji danych na wartości współczynnika Gini’ego. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconomica, 193, 41—59.
• Kokociński, M. (2009). Metodologiczne aspekty badania nierówności społecznych. W: K. Podemski (red.), Spór o społeczne znaczenie społecznych nierówności, Seria Socjologia (65). Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 13—25.
• Kołodko, G. W. (2013a). Dokąd zmierza świat. Ekonomia polityczna przyszłości. Warszawa: Prószyński i S-ka.
• Kołodko, G. W. (2013b). Wędrujący świat. Warszawa: Prószyński i S-ka.
• Kołodko, G. W. (2014). Społeczne i przestrzenne aspekty zróżnicowania dochodów we współczesnym świecie. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 39(3), 26—47.
• Kosiedowski, W. (2004). Uwarunkowania wzrostu gospodarczego państw Europy Środkowo-Wschodniej — nowych członków Unii Europejskiej. W: M. Haffer, W. Karaszewski (red.), Czynniki wzrostu gospodarczego. Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 163—180.
• Kozera, A., Głowicka-Wołoszyn, R., Wysocki, F. (2016). Samodzielność finansowa gmin wiejskich w woj. wielkopolskim. W: Wiadomości Statystyczne, (2), 73—87.
• Krzyminiewska, G. (2013). Nierówności a rozwój społeczny świata. Studia Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 139, 50—59.
• Kurowska, A. (2011). Dynamika nierówności dochodowych w Polsce na tle innych krajów — najważniejsze wnioski z badań i statystyk. Analizy Instytutu Polityki Społecznej Uniwersytetu Warszawskiego, (2), 7—16.
• Lange, M. (2015). Nierówności dochodowe a wybrane problemy społeczne w krajach Unii Europejskiej. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 42(2), 187—196.
• Lira, J. (2016). Wpływ infrastruktury gospodarczej na rozwój przedsiębiorczości na obszarach wiejskich województwa wielkopolskiego. Wiadomości Statystyczne, (5), 48—62.
• Łyszczarz, B. (2014). Dynamika regionalnych nierówności w zdrowiu w Polsce. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 38(2), 191—200.
• Malinowski, G. (2014). Percepcja nierówności społecznych a rzeczywistość. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 38(2), 118—135.
• Malinowski, G. M. (2016). Nierówności i wzrost gospodarczy. Sojusznicy czy wrogowie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Mikuła, A. (2016). Nierówności społeczne w Polsce. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, (3).
• Miszczuk, A., Miszczuk, M., Żuk, K. (2007). Gospodarka samorządu terytorialnego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Nagaj, R. (2013). Rola państwa w niwelowaniu nierówności dochodowych. Studia Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 139, 241—259.
• Ostasiewicz, K. (2014). Impact of Outliers on Inequality Measures — a Comparison between Polish Voivodeships. Śląski Przegląd Statystyczny, (12), 52—67.
• Panek, T. (2009). Ubóstwo i nierówności: dylematy pomiaru. W: J. Czapiński, T. Panek (red.), Warunki i jakość życia Polaków. Warszawa: Rada Monitoringu Społecznego, 310—319.
• Panek, T. (2017). Polaryzacja ekonomiczna w Polsce, Wiadomości Statystyczne, (1), 41—61.
• Piketty, T. (2015a). Ekonomia nierówności. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Piketty, T. (2015b). Kapitał XXI wieku. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Polak, E. (2009). Globalizacja a zróżnicowanie społeczno-ekonomiczne. Warszawa: Difin.
• Przybylska-Czajkowska, B. (2015). Mitologia nierówności. Próba dekonstrukcji. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 42(2), 46—57.
• Przybylska-Czajkowska, B. (2016). Polityka inkluzji — iluzja równości? Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 47(3), 227—235.
• Ruśkowski, E., Salachna, J. M. (2014). Finanse publiczne. Komentarz praktyczny. Gdańsk: Wydawnictwo ODDK.
• Sawiński, Z. (2012). Ocena rozmiarów nierówności. W: H. Domański (red.), Metodologia badań nad stratyfikacją społeczną. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 115—151.
• Sączewska-Piotrowska, A. (2006). Nierówności dochodowe gospodarstw domowych. Wiadomości Statystyczne, (6), 54—63.
• Sen, A. (2000). Nierówności — dalsze rozważania. Kraków: Wydawnictwo Znak.
• Słodowa-Hełpa, M. (2015). Odkrywanie na nowo dobra wspólnego. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 43(3), 7—24.
• Stiglitz, J. E. (2013). Ekonomia sektora publicznego. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Stiglitz, J. E. (2015). Cena nierówności. W jaki sposób dzisiejsze podziały społeczne zagrażają naszej przyszłości. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.
• Strojny, J. (2012). Konkurencyjność międzynarodowa rolnictwa krajów UE — konwergencja czy dywergencja. Metody Ilościowe w Badaniach Ekonomicznych, 13(1), 194—203.
• Tomkiewicz, J. (2017). Dynamika i struktura dochodów w warunkach globalizacji. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
• Urban, D. (2007). Spójność społeczno-ekonomiczna jako wskaźnik asymetrii w rozwoju na przykładzie regionów Hiszpanii. W: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, (11), 72—81.
• Urbaniak, W. (2004). Współczynniki koncentracji w analizie ekonomicznej. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconomica, 180, 287—295.
• Wielgosz, P. (red.). (2013). Koniec Europy jaką znamy. Warszawa: Instytut Wydawniczy Książka i Prasa.
• Wosiek, M. (2013). Regionalne zróżnicowanie sytuacji finansowej gmin w warunkach dysproporcji rozwojowych w Polsce, Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, (34), 144—158.
• Woś, R. (2015). Słoń Piketty a sprawa polska. Krytyka Polityczna, (39), 157—171.
• Wójcik, P. (2017). Uchodźca nie ukradnie ci pracy. Dziennik Gazeta Prawna, 1 września, 169, 8—9.
• Wójtowicz, K. (2016). Rola polityki fiskalnej w ograniczaniu nierówności dochodowych w warunkach kryzysu ekonomicznego — doświadczenia wybranych państw UE. Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, 47(3), 205—216.
• Zwiech, P. (2013). Nierówności dochodowe w państwach europejskich — analiza przy wykorzystaniu współczynnika Gini’ego. Studia Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, 145, 89—101.