Konsekwecje geopolityczne depopulacji trzech państw bałtyckich

• Authors: Eberhardt Piotr

Title variants

EN

Geopolitical consequences of depopulation in three Baltic States

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

We wstępnej części artykułu przedstawiono i poddano statystycznej i merytorycznej analizie i interpretacji przemiany demograficzno- narodowościowe zachodzące na terytorium trzech państw bałtyckich w ciągu całego XX wieku. Punktem wyjścia była ocena sytuacji politycznej i etnicznej na przełomie XIX i XX wieku. Następnie omówiono ewolucje zmian narodowościowych na tym obszarze w latach międzywojennych, oraz w długim okresie okupacji sowieckiej. Stanowiło to podstawę do zdiagnozowania współczesnych warunków demograficzno – narodowościowych. Kolejna część artykułu poświęcona została problematyce prognostycznej. Ujawniono , że trzy państwa bałtyckie (Estonia, Łotwa i Litwa) są zagrożone nasilającym się regresem demograficznym. Starano się uzasadnić , że dalsze intensywne procesy depopulacyjne będą miały istotne konsekwencje geopolityczne. Mogą bowiem doprowadzić w przyszłości do marginalizacji a nawet do utraty przez te państwa suwerenności i podmiotowości politycznej.

EN

The introductory part of the article presents the demographic and ethnic transformations, taking place during the entire 20th century on the territory of the three Baltic states (Estonia, Latvia and Lithuania). These transformations are then subject to statistical and substantive analysis and interpretation. The starting point for this analysis was constituted by the assessment of the political and ethnic situation at the turn of the 20th century. Next, the evolution of the ethnic changes on the territory considered was reported for the inter-war period and then for the long period of the Soviet occupation. This provided the basis for the diagnosing of the contemporary demographic and ethnic conditions. The subsequent part of the article is devoted to the prognostic analysis. It is shown that the three Baltic states are threatened with the intensifying demographic regression. An attempt was undertaken of demonstrating that continuing intensive depopulation processes shall have essential geopolitical consequences. These processes can, namely, lead in the future to the marginalisation and even to the loss of sovereignty and political independence by the countries in question.

Keywords

PL

geopolityka; depopulacja; demografia; Estonia; Łotwa; Litwa

EN

geopolitics; demography; depopulation; Estonia; Latvia; Lithuania

• Publisher: Polskie Towarzystwo Geopolityczne
• Journal: Przegląd Geopolityczny
• Year: 2017
• Volume: 19
• Pages: 49-69

Contributors

author

Eberhardt Piotr

• Państwowa Akademia Nauk

References

• Atlas Narodov Mira, 1964, Głavnoje Upravliejenije Gieodezii i Kartografii, Moskva.
• Bregantini, L., 1997, I Numeri e i Luoghi delle minoranze etnische dall’ Atlanico al Pacifico. I.S.I.G. Gorizia.
• Carter, F.W., Jordan, P., Rey, V., 1998, Central Europe after the Fall of the Iron Curtain. Geopolitical Perspectives Spatial Patterns and Trends, Peter Lang, Frankfurt am Main.
• Ciesielski, S., Hryciuk, G. Srebrakowski, A., 2004, Masowe deportacje ludności w Związku Sowieckim, Wyd. A. Marszałek, Toruń.
• Crampton, R., Crampton, B., 1996, Atlas of Eastern Europe In the Twentieth Century, Routledge, London and New York.
• Eberhardt, P., 1997, Przemiany narodowościowe na Litwie, Wyd. Przeglądu Wschodniego, Warszawa.
• Eberhardt, P., 1997, Problematyka narodowościowa Estonii, Zeszyty I.G. i P.Z. PAN, Nr 47, Warszawa.
• Eberhardt, P., 1998, Problematyka narodowościowa Łotwy, Zeszyty I.G. i P.Z. PAN, Nr. 54, Warszawa.
• Hroch, M., 2003, Małe narody Europy, Ossolineum, Wrocław, Warszawa, Kraków.
• Kosiński, L., 1969, Changes in the ethnic structure in East–Central Europe 1930–1960, The Geographical Review, Vol. 59, nr. 3, New York.
• Kraas, F., Stadelbauer, J., 2002, Nationalitȁten Und Minderheiten In Mittel – und Osteurope, Braumȗler, Wien.
• Leśniewska, K., 2015, Geograficzno-polityczne uwarunkowania sytuacji mniejszości polskiej na Litwie i Łotwie, Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Łossowski, P., 1985, Po tej i tamtej stronie Niemna. Stosunki polsko-litewskie 1883–1939, Czytelnik, Warszawa.
• Magocsi, P.R., 1993, Historical Atlas of East Central Europe, University of Washington Press, London.
• Maryański, A., 1993, Litwa, Łotwa, Estonia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Szul, R., 2009, Język, naród, państwo, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Topij, A., 1997, Ludność niemiecka wobec rusyfikacji guberni bałtyckich 1882–1905, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Bydgoszcz.
• Topij, A., 1998, Mniejszość niemiecka na Łotwie i w Estonii 1918–1939/1941, Wyższa Szkoła Pedagogiczna, Bydgoszcz.
• Waldenberg, M., 1992, Kwestie narodowe w Europie Środkowo-Wschodniej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Waldenberg, M., 2000, Narody zależne i mniejszości narodowe w Europie Środkowo-Wschodniej, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.4