PL
Polskie wydanie Społeczeństwa pierwotnego L.H. Morgana ukazało się w 1887 r. nakładem „Prawdy”, w czasie, gdy społeczny program pozytywistów obnażył swe braki, a do głosu dochodziła nowa formacja kulturowa. Jej członków charakteryzowały przekonania demokratyczne, ludowe, socjalistyczne, a także kulturalny i społeczny aktywizm. Przedstawicielką tej formacji była również Aleksandra Bąkowska, ziemianka, założycielka szkoły wiejskiej w Gołotczyźnie, zwolenniczka ruchu kobiecego, tłumaczka prac Edwarda Burnetta Tylora i Lewisa Henry’ego Morgana. W artykule omówione zostały źródła jej aktywizmu oraz postawa i działalność, dla których tło stanowi tu polski przekład i recepcja Społeczeństwa pierwotnego.
EN
Polish edition of L.H. Morgan’s Ancient Society issued by “Prawda” was released in 1887, in the time, when positivist social program bare its deficiencies, which gave voice to a new cultural formation. Its members were characterized by democratic, folk, socialist as well as cultural and social activism. One of its members was Aleksandra Bąkowska, landlady, founder of a village school in Gołotczyzna, propagator of women’s movement, translator of works by Edward Burnett Tylor and Lewis Henry Morgan. This article discusses the origins of her activism as well as her attitude and work activity , for which the background constitutes the Polish translation and reception of Ancient Society.