Zgodność prawa krajowego z prawem międzynarodowym na przykładzie Polski. Uwagi ogólne

• Authors: Barbara Mielnik

Title variants

EN

The conformity of domestic law with international law: The case of Poland. General remarks

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Państwo polskie pojawiło się na arenie międzynarodowej ponownie po I wojnie światowej. Prawo międzynarodowe zawsze odgrywało znaczącą rolę w kształtowaniu się naszego porządku prawnego, gdyż Polska od początku swego istnienia musiała respektować liczne zobowiązania umowne, zarówno wielostronne, będące jeszcze częścią traktatów pokojowych, jak i umowy dwustronne. Sądy polskie w okresie międzywojennym były dość przychylne prawu międzynarodowemu, choć nieuregulowanie kwestii kolizyjnych w polskich konstytucjach komplikowało nieco sytuację, co stawiało RP w niekorzystnym świetle na arenie międzynarodowej. W latach 1945–1989 prawo międzynarodowe było obecne w orzecznictwie polskich sądów tylko wyjątkowo. Proponowano zastosować metodę ex prioprio vigore. Reformy rozpoczęte w roku 1989 i uznanie RP za demokratyczne państwo prawa wymusiło jednak zmiany i sądy polskie znów stały się bardziej przychylne normom międzynarodowym. Nowa konstytucja zaś ustanowiła nowy porządek prawny, powołując się na obowiązek państwa do przestrzegania prawa międzynarodowego, w tym prawa organizacji międzynarodowych. Zagadnienie relacji między prawem wewnętrznym RP a prawem międzynarodowym nie jest jednak całkowicie oczywiste, pomimo kilku orzeczeń Sądu Najwyższego i Trybunału Konstytucyjnego. Niniejszy artykuł ogólnie przybliża te kwestie.

EN

The Polish State was restored in the aftermath of the First World War. International law had always played a crucial role in laying down the foundations of the Polish legal order, for not only Poland had to respect numerous obligations, both of a multilateral character (as part of the peace treaties) and bilateral ones. In the interwar period, then, the Polish courts adopted a rather friendly approach towards international law, although the lack of constitutional provisions on collisions was detrimental to the Polish position in the international plane. In the subsequent period (1945–1989), international law was only exceptionally referred to in the jurisprudence of the Polish courts and was proposed to be applicable ex proprio vigore when necessary. The reforms started in 1989 and the recognition of Poland as a democratic state governed by the rule of law implied the adoption of a more friendly approach by the Polish judicial institutions towards international law. The new Constitution created a new legal order stressing the State’s obligation to comply with its international obligations, including those stemming from the law of international organisations. Despite the few decisions by the Supreme Court and the Constitutional Court on the relations between Polish domestic law and international law, these questions are not entirely free from controversy and it is the purpose of the present paper to clarify these issues.

Keywords

PL

prawo wewnętrzne; prawo międzynarodowe; polski system prawny; reforma polskiego systemu prawnego po 1989 roku; polski Trybunał Konstytucyjny; relacje między prawem polskim a międzynarodowym; odpowiedzialność międzynarodowa; zobowiązania międzynarodowe

miejsce zobowiązań międzynarodowych w polskim porządku prawnym

EN

domestic law; international law; Polish legal system-reform of the Polish legal system after 1989; Polish Constitutional Court; relations between Polish and international law; international responsibility; international obligation; place of international obligations in the Polish legal order

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Wroclawskiego
• Journal: Przegląd Prawa i Administracji
• Year: 2020
• Volume: 120
• Issue: Tom 1
• Pages: 321 - 334

Contributors

author

Barbara Mielnik

• Uniwersytet Wrocławski