PL
W artykule podejmuję próbę określenia jednego z kluczowych dla semiotyki i zarazem najbardziej wieloznacznego, pojęcia symbolu. Czynię to w odniesieniu do “późnej” twórczości współtwórcy tartuskomoskiewskiej szkoły semiotyki Jurija Łotmana. Zastąpienie przez Łotmana modelu wyjaśniającego różnorodne zjawiska kultury, opartego na rozróżnieniu pierwotnych i wtórnych systemów modelujących koncepcją “semiosfery” pozwala wyjaśnić charakterystyczne dla doświadczenia symbolu “napięcie” związane z nieprojekcyjnością planu wyrażania na plan treści. Chcąc dookreślić zjawisko doświadczanego za każdym razem w symbolu “napięcia”, podejmuję próbę ulokowania go w strukturze procesów zachodzących w uniwersum semiotycznym. W tym celu rozważam: problem definicji “semiosfery” i struktury jej organizacji.