PL
Biobanki i badania genetyczne w chwili obecnej rozwijają się bardzo dynamicznie. W polskim piśmiennictwie naukowym nie ma, jak dotychczas, publikacji przedstawiających wyzwania i dylematy etyczne, jakie są z tym związane. W pracy przedstawione zostały nadzieje i obawy związane z powstaniem i działalnością biobanków na świecie oraz problemy etyczne i prawne z tym związane. Przede wszystkim skupiono się na specyfice problemu świadomej zgody w kontekście wykorzystywania próbek biologicznych do badań naukowych, problemie komercjalizacji tych badań i związaną z tym kwestią patentowania genów. Poruszono także sprawę ryzyka dyskryminacji ze względu na dziedzictwo genetyczne oraz, szczególnie istotne w kontekście badań genetycznych, prawo do niewiedzy. Na tle standardów europejskich odniesiono się także do sytuacji biobanków w Polsce.
EN
The paper presents the most significant ethical and legal problems connected with biobanks in the world. The issues brought up most frequently in this context are informed consent, commercialization, property rights and granting gene patents, the risk of discrimination, and a patient’s right to known and not to know. At the end the situation of Polish biobanks is analyzed with reference to European standards.