Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

PL EN


2014 | 24 | 3 | 21-39

Article title

Uwagi co do zgodności z Konstytucją obecnych rozwiązań ustawowych odnośnie do możliwości powołania się przez lekarza na klauzulę sumienia

Title variants

EN
The paper deals compliance with the Constitution of the present, whether statutory solution through the creation of a doctor, based on his referring to the conscience clause

Languages of publication

PL

Abstracts

PL
Przedmiotem artykułu jest analiza stanu prawnego związanego z uprawnieniem lekarza do od-mowy przeprowadzenia świadczenia medycznego i powołania się przez niego w tym celu na klauzulę sumienia. Omówiono różne stanowiska w tym zakresie. Opisano warunki, jakie lekarz musi wypełnić, by powołać się na klauzulę sumienia. Szczegółowej analizie poddane zostały przepisy prawa, w tym przede wszystkim ustawa o zawodzie lekarza. Zajęto się również problematyką zgodności tych przepisów z Konstytucją. Na wstępie opracowania omówiono międzynarodowe akty prawne, które dotyczą wolności su-mienia i wyznania. Następnie przedstawiono dotychczasowe orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego w tego typu sprawach, stanowisko Komitetu Bioetyki Polskiej Akademii Nauk z dnia 12.11.2013 r. i odmienne poglądy Naczelnej Rady Lekarskiej. Zaprezentowano możliwości nowych rozwiązań prawnych w tej dziedzinie. Przedstawiono również postulaty i propozycje, które zmierzają do rozwiązania sytuacji konfliktowych, jak podpisywanie umów między Narodowym Funduszem Zdrowia a świadczeniobiorcami, które zawierałyby zapisy chroniące sumienie lekarza z jednej strony, a interes pacjenta polegający na uzyskaniu świadczenia z drugiej lub stworzenie listy lekarzy, którzy nie udzielają niektórych świadczeń, przy zachowaniu konstytucyjnych reguł gwarancji sumienia i wyznania.
EN
The subject of the article is the analysis of the legal state connected with the right of the doctor to refuse to provide a medical service, based on his referring to the conscience clause. Many views were discussed in the range of this subject. Described herein were the conditions, which must be fulfilled by the doctor to have the right to refer to the conscience clause. The regulations of the law were analysed in detail, particularly the law concerning the profession of the doctor. The problematic aspects of the conformity of the acts with the Constitution were also brought up. At the beginning the international law regulations concerning the freedom of conscience and religion were introduced. Moreover, the previous judicial decisions of the Constitutional Tribunal in such cases , the opinion of the Committee of Bioethics from the Polish Academy of Sciences from 12.11.2013 and different opinions of Supreme Medical Council were also discussed. Furthermore, the possibilities of new legal solutions in this field were also described. The article introduced the postulates and suggestions which aim to solve the conflicts in the range of signing contracts between the National Health Service and the recipients. The contracts should on the one hand include the records protecting the doctor`s conscience and on the other hand the patient’s right to obtain the service or the list of doctors who do not provide some services, maintaining the constitutional rules relating to the conscience and religion clause.

Keywords

Year

Volume

24

Issue

3

Pages

21-39

Physical description

Contributors

  • Prokuratura Rejonowa w Krośnie

References

  • Baran Krzysztof W.: Zasada ochrony godności i innych dóbr osobistych pracownika, [w:] Zarys systemu prawa pracy, t. I: Część ogólna prawa pracy, red. K.W. Baran, Warszawa 2010, s. 593-621.
  • Bosek Leszek, Rozdział pierwszy. Standardy konstytucyjne, 1: Klauzula sumienia, [w:] Prawo wobec medycyny i biotechnologii. Zbiór orzeczeń z komentarzami, red. M. Safjan, Warszawa 2011, s. 21-26.
  • Burzyński Paweł: Ustawowe określenie sankcji karnej, Warszawa 2008.
  • Dukiet-Nagórska Teresa: Niepodjęcie – zaprzestanie terapii a prawo karne, Prawo i Medycyna t. 12, 1 (38) 2010, s. 36-54
  • Kapelańska-Pręgowska Julia: Diagnostyka genetyczna embrionu i płodu ludzkiego w Polsce i Niemczech – prawo i praktyka, w: Prawa człowieka wobec rozwoju biotechnologii, red. J. Kondratiewa-Bryzik, K. Sękowska-Kozłowska, Warszawa 2013, s. 148-162.
  • Kobak Maciej: Konstytucyjne prawo do ochrony zdrowia a klauzula sumienia lekarza, [w:] Odpowiedzialność administracji i w administracji, red. Z. Duniewska, M. Stahl, Warszawa 2013, s. 361-378.
  • Kodeks karny. Część ogólna, t. I: Komentarz do art. 1-116 k.k., red. A. Zoll, Warszawa 20124.
  • Michałowska Grażyna: Ochrona praw człowieka w Radzie Europy i w Unii Europejskiej, Warszawa 2007.
  • Nawrot Oktawian: Klauzula sumienia w zawodach medycznych w świetle standardów Rady Europy, Zeszyty Prawnicze Biura Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu 3 (35) 2012, s. 11-22.
  • Osiatyński Wiktor: Prawa człowieka i ich granice, Kraków 2011.
  • Ostrowska Dorota: Rozdział szósty. Wybrane prawa człowieka. Omówienie, 8: Prawo do wolności sumienia i wyznania, [w:] Joanna Hołda, Zbigniew Hołda, Dorota Ostrowska [i in.] Prawa człowieka. Zarys wykładu, Warszawa 20082, s. 128-130
  • Sozański Jarosław: Prawa człowieka w Unii Europejskiej (po Traktacie Lizbońskim), Poznań 20132.
  • Sroka Tomasz: Odpowiedzialność karna za niewłaściwe leczenie. Problematyka obiektywnego przypisania skutku, Warszawa 2013.
  • Winczorek Piotr: Prawo konstytucyjne Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2003.
  • Wiliński Paweł: Proces karny w świetle Konstytucji, Warszawa 2011, Lex Omega.
  • Zielińska Eleonora: Rozdział 5. Zasady wykonywania zawodu lekarza [Komentarz do art. 30: Obowiązek udzielenia pomocy], [w:] Ustawa o zawodach lekarza i lekarza dentysty. Komentarz, red. E. Zielińska, Warszawa 20142, s. 554-574.
  • Zierkiewicz Ernest: Glosa do: Wyrok Sądu Najwyższego – Izba Karna z dnia 10 listopada 1995 r., II KRN 137/95, Państwo i Prawo 5 (1997), s. 108-112.
  • Zoll Andrzej: Charakter prawny klauzuli sumienia, Medycyna Praktyczna 1 (2014), s. 99-103.
  • Zoll Andrzej: Godność człowieka jako źródło wolności i praw, [w:] Hominum causa omne ius constitutum est. Księga jubileuszowa ku czci Profesor Alicji Grześkowiak, red. A. Dębiński, M. Gałązka, R.D. Hałas [i in.], Lublin 2006, s. 280-284.
  • Zoll Andrzej: Prawo lekarza odmowy udzielenia świadczeń zdrowotnych i jego gra-nice, Prawo i Medycyna t. 5, 1 (13) 2003, s. 18-24.

Document Type

Publication order reference

Identifiers

YADDA identifier

bwmeta1.element.desklight-26b2c07d-7930-4a16-804d-b101b09e2a7f
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.