Uprawnienia Rzecznika Praw Obywatelskich w zakresie prawa do ochrony zdrowia na przykładzie wybranych wystąpień generalnych w latach 2011–2013

• Authors: Klepacki Kamil

Title variants

EN

Ombudsman’s competences in the scope of the right to health protection on the example of selected general presentations in 2011–2013

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Działalność Rzecznika Praw Obywatelskich w zakresie ochrony zdrowia wynika z przyjętej we współczesnym państwie koncepcji roli Rzecznika, jako konstytucyjnego organu ochrony praw i wolności człowieka i obywatela. Przedmiotem rozważań prowadzonych w artykule jest zagadnienie prawa do ochrony zdrowia, a konkretnie stwierdzenie, czy i w jakim stopniu działalność Rzecznika Praw Obywatelskich sprzyja realizacji tego prawa. Przede wszystkim zwrócono uwagę na tzw. wystąpienia generalne Rzecznika Praw Obywatelskich, a ponadto zasygnalizowano również pozostałe uprawnienia. Wystąpienia generalne są szczególnym przejawem działalności Rzecznika Praw Obywatelskich, bowiem dotyczą problemów systemowych. Niejednokrotnie są wynikiem licznych skarg indywidualnych w tożsamej sprawie. Wystąpienia te mogą zawierać opinie i wnioski co do sposobu załatwienia sprawy, żądanie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego, wniosek o podjęcie inicjatywy ustawodawczej, a także wniosek o wydanie lub zmianę innych aktów prawnych. Do Biura Rzecznika wpływa corocznie blisko 60 000 spraw. Zróżnicowanie ich przedmiotu oraz szybko zmieniający się stan prawny spowodowały konieczność skupienia się w niniejszym opracowaniu na wybranych zagadnieniach. Przedmiotem analizy stały się wystąpienia generalne Rzecznika Praw Obywatelskich skierowane do poszczególnych podmiotów w latach 2011–2013. Szczegółowo przeanalizowano informacje roczne przedkładane przez Rzecznika sejmowi i senatowi, a ponadto dokumenty źródłowe – wystąpienia generalne Rzecznika oraz udzielone odpowiedzi. Analiza ta uwidoczniła wiele problemów, jakimi zajmował się Rzecznik, np. w zakresie systemu opieki zdrowotnej i pomocy osobom starszym oraz w sprawie opieki medycznej w pomieszczeniach dla osób zatrzymanych i policyjnych izbach dziecka.

EN

The Ombudsman’s activity in the scope of the right to health protection refl ects the modern concept of a Spokesman being a constitutional organ for the protection of human and civil rights and freedoms. The deliberations in this paper focus on the right to health protection and, in particular, the Ombudsman’s performance with regards the assurance of its proper exercise. A special attention is put on Ombudsman’s general presentations. His other competences are also mentioned. General presentations are manifestations of the Ombudsman’s special activity, and concern systemic problems that frequently result from multiplied individual complains regarding an identical problem. Thus they may contain opinions as well as requests demanding a certain manner of solving a problem, or requests for instituting disciplinary proceedings, for taking a legislative initiative, or issuing or amending existing legal acts. There are close to 60 000 applications and requests addressed to the Ombudsman yearly. The diversity of problems and the fast changing legal system have enforced the author of this paper to focus on selected issues only. Hence the emphasis on the Ombudsman’s general presentations in 2011–2013. Annual information provided by the Ombudsman was analysed in detail. Further, the information delivered at parliamentary meetings (to the Sejm and the Senate) as well as the source materials and the answers to questions posed after general presentations are analysed. As can be seen, the problems under Ombudsman’s consideration in the health protection area included assistance provided to the elderly and medical services available to detainees and children in police children’s rooms.

Keywords

PL

prawo do ochrony zdrowia; uprawnienia Rzecznika Praw Obywatelskich; wystąpienia generalne; system ochrony zdrowia

EN

rights to health protection; Ombudsman’s competences; general presentations; health protection system

• Publisher: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu
• Journal: Studia Prawa Publicznego
• Year: 2014
• Issue: 3(7)
• Pages: 133-158

Contributors

author

Klepacki Kamil

• Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie

References

• Antonaki I., The EU Legal Framework on Cross-Border Healthcare After the Adoption of the Patient’s Mobility Directive, „University of Warsaw Journal of Comparative Law” 2014, vol. 1, iss. 1.
• Balicki R., Rzecznik Praw Obywatelskich, w: Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP, pod red. B. Banaszaka, A. Preisnera, Warszawa 2002.
• Banaszak B., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2009.
• Deryng A., Rzecznik Praw Obywatelskich jako wnioskodawca w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym, Warszawa 2014.
• Hambura S., Muszyński M., Traktaty z wprowadzeniem, Bielsko-Biała 2005.
• Klepacki K., Wykonywanie zadań publicznych z zakresu ochrony zdrowia na przykładzie relacji Narodowego Funduszu Zdrowia z ministrem właściwym do spraw zdrowia, „Administracja Publiczna. Studia krajowe i międzynarodowe” 2012, nr 2.
• Lipowicz I., Perspektywa Rzecznika Praw Obywatelskich, w: Realizacja zasady informed consent w kontekście relacji lekarz-pacjent. Wyzwania i bariery rozwojowe w Polsce, pod red. K. Łakomiec, K. Smoderek, M. Wróblewskiego, Warszawa 2012.
• Łętowska E., Pomóż sam sobie, „Rzeczpospolita” 14–15 V 1988.
• Malinowska I., Rzecznik Praw Obywatelskich w systemie ochrony praw i wolności w Polsce, Warszawa 2007.
• Radek A., Problematyka ochrony zdrowia w działalności Rzecznika Praw Obywatelskich w latach 1998–2001, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska” 2002, vol. IX.
• Safjan D., Prawo pacjenta do informacji o rozpoznaniu i proponowanych metodach leczenia, „Antidotum” 1993, nr 1.
• Skrzydło W., Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Warszawa 2002, Lex Omega 2014, nr 14.
• Surówka A., Miejsce konstytucyjnego prawa do ochrony zdrowia w systemie praw i wolności człowieka i obywatela, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego” 2012, nr 3(11).
• Świątkiewicz J., Rzecznik Praw Obywatelskich w polskim systemie prawnym, Warszawa 2001.
• Trociuk S., Ustawa o Rzeczniku Praw Obywatelskich. Komentarz, Warszawa 2005.
• Turek A., Rola Rzecznika Pacjenta w świetle konstytucyjnej ochrony praw człowieka, „Prawo i Medycyna” 2005, nr 4(21).
• Ura E., Prawo administracyjne, Warszawa 2010.
• Zakrzewski W., Podstawowe wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela, w: Polskie prawo konstytucyjne, pod red. W. Skrzydły, Lublin 2005.

Notes

PL

I. Artykuły

EN

I. Papers

Identifiers

ISBN

978-83-232-2822-6

DOI

10.14746/spp.2014.3.7.6