Dzielenie się odpowiedzialnością za proces edukacyjny w interpretacji realizatorów edukacji kulturalnej dojrzałych dorosłych

• Authors: Słowińska Sylwia

Title variants

EN

Sharing the responsibility for education in the interpretation of mature adults’ educators

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W artykule przedstawione zostały wyniki wtórnej analizy części materiału empirycznego pozyskanego w ramach projektu „Inicjatywy z udziałem osób 50+ a rozwój kapitału społecznego w woj. lubuskim – diagnoza i ewaluacja”. Celem poszukiwań badawczych, opartych na założeniach fenomenologii społecznej Alfreda Schütza, było zrekonstruowanie sposobu, w jaki realizatorzy zajęć z zakresu edukacji kulturalnej podchodzą do kwestii dzielenia się odpowiedzialnością za proces edukacyjny. Autorka przedstawiła cztery typy podejść, reprezentowanych przez edukatorów: stawianie granic, dawanie możliwości, wdrażanie do odpowiedzialności, utrzymywanie podziałów. W zakończeniu odniosła te podejścia do kontekstu teoretycznego: modeli pracy edukacyjnej z ludźmi dorosłymi oraz koncepcji orientacji na uczestnika Hansa Tietgensa, wskazała także, że dla podejścia do kwestii odpowiedzialności za proces edukacyjny znaczenie ma sposób pojmowania edukacji kulturalnej i jej celów. Edukacja kulturalna ujmowana wąsko, oparta w głównej mierze na aktywności artystycznej, której cele zorientowane są na wynik w postaci dzieła, wytworu artystycznego, sprzyja przypisaniu odpowiedzialności edukatorowi. Edukacja kulturalna, której cele odnoszą się przede wszystkim do procesu zmian zachodzących podczas aktywności w jednostkach i relacjach pomiędzy nimi, zdaje się dawać większe możliwości dzieleniu się odpowiedzialnością z uczestnikami edukacji.

EN

The paper presents results of the secondary analysis of a part of data collected within the project Initiative with the participation of the 50+ and the development of social capital in the Lubuskie province – diagnosis and evaluation. The aim of research, based on the social fenomenology of Alfred Schütz, was to reconstruct, the way in which the educators, who realize cultural education with mature adults, treat the question of sharing the responsibility for educational process. Authoress described four approaches to this issue, represented by interviewed educators: putting limits; giving possibilities; deploying to take responsibility; keeping divisions. In the summary, these approaches were related to the theoretical context: models of educational work with adults of Mieczysław Malewski and concept of participant orientation of Hans Tietgens. The authoress also pointed out that for the way in which the educators treat the question of sharing the responsibility for education important is the understanding of cultural education and its aims. Cultural education narrowly understood, based primarily on artistic activity, that aims are oriented towards the effect of work in form of an artistic product, promotes the attribution of responsibility to the educator. Cultural education, that aims relate first of all to the process of changes taking place during the cultural activities in individuals and their relationships, seems to provide greater opportunity for sharing responsibility with participants of education.

Keywords

PL

odpowiedzialność za proces edukacyjny; dzielenie się odpowiedzialnością; dojrzali dorośli; edukacja kulturalna

EN

responsibility for educational process; sharing the responsibility; mature adults; cultural education

• Publisher: Zielona Góra University Press
• Journal: Dyskursy Młodych Andragogów / Adult Education Discourses
• Year: 2017
• Volume: 18
• Pages: 315-328

Dates

published

2017

Contributors

author

Słowińska Sylwia

• Uniwersytet Zielonogórski, Wydział Pedagogiki, Psychologii i Socjologii, Zakład Animacji Kultury i Andragogiki

References

• Breloer G. (1980), Aspekte einer teilnehmerorientierten Didaktik und Erwachsenenbildung, w: Teilnehmerorientierung und Selbststeuerung in der Erwachsenenbildung, G. Breloer, H. Dauber, H. Tietgens (red.), Westermann, Braunschweig, s. 8-112.
• Czerepaniak-Walczak M. (2006), Pedagogika emancypacyjna. Rozwój świadomości krytycznej człowieka, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• Czerniawska O. (2007), Szkice z andragogiki i gerontologii, Wydawnictwo WSHE, Łódź.
• Gołdys A., Krzyżanowska Ł., Stec M., Ostrowski Ł. (2012), Zoom na UTW. Raport z badań, http://zoomnautw.pl/wp-content/uploads/2012/05/Zoom_na_UTW_RAPORT_calosciowy_www.pdf, , 20.01.2017.
• Holm U. (2012), Teilnehmerorientierung als didaktisches Prinzip der Erwachsenenbildung – aktuelle Bildungsfacetten, Deutsches Institut für Erwachsenenbildung, http://www.die-bonn.de/doks/2012-teilnehmerorientierung-01.pdf, 20.01.2017.
• Illeris K. (2006), Trzy wymiary uczenia się. Poznawcze, emocjonalne i społeczne ramy współczesnej teorii uczenia się, tłum. A. Jurgiel i in., Wydawnictwo Naukowe DSW, Wrocław.
• Konieczna E. (2016), Senior w kulturze – kultura dla seniora, „Dyskursy Młodych Andragogów”, t. 17, s. 199-212.
• Konieczna-Woźniak R. (2013), Uczenie się jako strategia pozytywnego starzenia się, „Rocznik Andragogiczny”, t. 20, s. 186-200.
• Landsberg P. i in. (2012), Po co seniorom kultura? Badana kulturalnych aktywności osób starszych, Regionalne Obserwatorium Kultury UAM, https://www.academia.edu/2494034/Po_co_seniorom_kultura_Badania_kulturalnych_aktywności_osób_starszych._Raport, 28.12.2014.
• Malec Rawiński M. (2013), Znaczenie krytycznej gerontologii edukacyjnej dla badań i praktyki, „Rocznik Andragogiczny”, t. 20, s. 173-184.
• Malewski M. (2010), Od nauczania do uczenia się: o paradygmatycznej zmianie w andragogice, Wydawnictwo Naukowe DSW, Wrocław.
• Matlakiewicz A. (2011), Ambiwalencja w uczeniu się dorosłych, „Rocznik Andragogiczny”, s. 64-70.
• Müller K.R. (1993), Teilnehmerorientierung und Lebensweltbezug im sozialisationstheoretischen und bildungspraktischen Zusammenhang, w: Vermittlungsprobleme und Vermittlungsaufgaben. Studienbibliothek für Erwachsenenbildung, Band 5, H. Tietgens (red.), Pädagogische Arbeitsstelle des DVV, Frankfurt/M.
• Schütz A. (2006), Potoczna i naukowa interpretacja ludzkiego działania, w: Współczesne teorie socjologiczne, t. 2, A. Jasińska-Kania i in. (red.), tłum. D. Lachowska, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa, s. 867-893.
• Siebert H. (1980), Teilnehmerorientierung als eine didaktische Legitimationsgrundlage, w: Legitimationsprobleme in der Erwachsenenbildung, J. Olbrich (red.), Kohlhammer, Stuttgardt, s. 113-133.
• Skibińska E. (2008), Proces kształcenia seniorów, „Rocznik Andragogiczny”, s. 57-80.
• Skutnik J. (2015), Krzesło w muzeum – o obecności seniorów w muzeum, „Dyskursy Młodych Andragogów”, t. 16, s. 265-278.
• Słowińska S. (red.) (2015), Inicjatywy angażujące osoby 50+ jako przestrzeń indywidualnego rozwoju i kształtowania kapitału społecznego, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego, Zielona Góra.
• Solarczyk-Szwec H. (2005), Konstruktywizm w edukacji dorosłych – inspiracje z Niemiec, „Edukacja Dorosłych”, s. 161-173.
• Szarota Z. (1998), Projekt kształcenia gerontologicznego, „Edukacja Dorosłych”, nr 3, s. 49-64.
• Szarota Z. (2014), Era trzeciego wieku – implikacje edukacyjne, „Edukacja Ustawiczna Dorosłych”, nr 1, s. 7-18.
• Szarota Z. (2015), Uczenie się starości, „Edukacja Dorosłych”, nr 1, s. 23-35.
• Tietgens H. (1980), Teilnehmerorientierung als Antizipation, w: Teilnehmerorientierung und Selbststeureung in der Erwachsenenbildung, G. Breloer, H. Dauber, H. Tietgens (red.), Westermann, Braunschweig, s. 177-231.
• Tippelt R., Schmidt B., Schnurr S., Sinner S., Theisen C. (2009), Bildung Älterer. Chancen im demokratischen Wandel, Bertelsmann Verlag, Bielefeld.

Identifiers

ISSN

2084-2740