Prawa wyborców w kampanii wyborczej

• Authors: Rakowska-Trela Anna

Title variants

EN

Voters’ rights in election campanign

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł dotyczy praw wyborców w kampanii wyborczej - zagadnienia, które nie cieszy się dużym zainteresowaniem w doktrynie prawa, gdzie kampanię wyborczą omawia się niemal wyłącznie od strony rywalizujących komitetów wyborczych i kandydatów. Autorka wyróżnia następujące prawa wyborców: do uzyskiwania informacji na temat rywalizujących osób i ugru-powań, do artykułowania swoich potrzeb i poglądów, do prowadzenia agitacji wyborczej, a nadto do podjęcia decyzji wyborczej w spokoju, przy czym pierwsze i ostatnie z wymie-nionych praw składają się na szersze prawo do podjęcia wolnego od emocji, przemyślanego, „dobrze poinformowanego” wyboru pośród rywalizującymi ugrupowaniami i kandydatami. Ich źródeł poszukuje w konstytucyjnych zasadach i prawie: zasadzie demokratycznego państwa prawnego, zasadzie suwerenności Narodu, wolności słowa i pra-wie wybierania. Omawiając istotę i znaczenie wymienionych praw, w podsumowaniu Autorka formułuje postulaty de lege ferenda.

EN

His article is abort the rights of electors in election campaign. His topic is important, but the scientists are not very interested in it. The Author seeks the source of those rights in Polish Constitution: in Article 2 (the rule that Republic of Poland shall be a democratic state ruled by law), Article 4.1, which states, that supreme power in the Republic of Poland shall be vested in the Nation, Article 54 (the freedom to express opinions, to acquire and to disseminate information) and Article 62 (the right to vote). The Author distinguishes: the right to be informed about the candidates and their election platforms, the right to express opinions and needs, the right to participate in election campaign and the right to make a decision alone, in calmness.

Keywords

PL

wybory; wyborca; prawa człowieka i obywatela; kampania wyborcza

EN

election; voter; the freedoms and rights of persons and citizens; electoral campaign; contamination

• Publisher: Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Stowarzyszenie
• Journal: Studia Wyborcze
• Year: 2015
• Volume: XX
• Pages: 7-34

Dates

published

2015

Contributors

author

Rakowska-Trela Anna

• Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu Łódzkiego

References

• Balicki R. [w:] Cisza wyborcza to fikcja, ale gdy ją złamiesz, słono zapłacisz, „Gazeta Wrocławska” z 7 października 2011 r., http://www.gazetawroclawska.pl/artykul/459486,cisza-wyborcza-to-fikcja-ale-gdy-ja-zlamiesz-slono-zaplacisz,id,t.html.
• Biłgorajski A., Prawda jako granica wolności wypowiedzi w toku kampanii wyborczej, „Przegląd Sejmowy” 2009, z. 6.
• Buczkowski J., Podstawowe zasady prawa wyborczego w III Rzeczypospolitej, Lublin 1998.
• Code of Conduct for Political Parties. Campaigning in Democratic Election, Sztokholm 1999.
• Daszkiewicz W., Publiczność działania jako znamię przestępstwa, „Państwo i Prawo” 1986, z. 4.
• Dauter B., Nota do art. 202, uwaga nr 3, [w:] K. Czaplicki, B. Dauter, A. Kisielewicz, F. Rymarz, Samorządowe prawo wyborcze. Komentarz, Warszawa 2010.
• Frydrych A., Michalak B., Sobczyk M., Zagadnienia prawnej regulacji ciszy wyborczej i dopuszczalności prowadzenia w okresie ciszy wyborczej kampanii społecznej na rzecz podwyższenia partycypacji wyborczej, [w:] J. Zbieranek (red.), Prawo wyborcze. Analizy. Interpretacje. Rekomendacje, Warszawa 2009.
• Garlicki L., Gołyński A., Polskie prawo konstytucyjne, Warszawa 1996.
• Gebethner S., Nota do art. 229, [w:] Wybory do Sejmu i Senatu. Komentarz do ustawy z dnia 12 kwietnia 2001 r. – Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 2001.
• Gołaczyński J., Wprowadzenie, [w:] J. Gołaczyński (red.) Prawne i ekonomiczne aspekty komunikacji elektronicznej, Warszawa 2003.
• http://www.orzeczenia.ms.gov.pl/content/$N/152000000000503_I_ACz_002271_2014_Uz_2014-11-14_001
• Jaworski S.J., Nota do art. 499 [w:] K. W. Czaplicki, Dauter B., Jaworski S.J., Kisielewicz A., Rymarz F., Samorządowe prawo wyborcze. Komentarz, Warszawa 2010, uwaga nr 2.
• Krysińska M., Jak politycy komunikują się ze swoimi wyborcami? Analiza języka polityków na przykładzie rozmów prowadzonych w telewizji polskiej oraz Internecie, Warszawa 2004.
• Kudra B., Apodyktyczność języka kampanii wyborczej (na materiale z kampanii 2011, „Studia Wyborcze” 2012, t. XIII
• Lakomy L., Komunikacja perswazyjna w języku polityki na przykładzie polskich kampanii prezydenckich, niepublikowana rozprawa doktorska, Katowice 2008
• Łętowska E., Trudności w przyswajaniu w Polsce praktyki państwa prawa, [w:] . Wronkowska (red.), Zasada demokratycznego państwa prawnego w Konstytucji RP, Warszawa 2006
• Marek A., Nota do art.117, [w:] A. Marek, Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2010, uwaga nr 5
• Mazur M., Marketing polityczny. Wyczerpujący przegląd technik i metod stosowanych w kampanii wyborczej, Warszawa 2002
• Morawska E.H., Doktrynalne ujęcie klauzuli państwa prawnego w Polsce, [w:] K. Skotnicki (red.), Demokratyczne państwo prawne w teorii i w praktyce w państwach Europy Środkowej i Wschodniej, Łódź 2010
• Nohlen D., Prawo wyborcze i system partyjny. O teorii systemów wyborczych, Warszawa 2004.
• Peszyński W., Seklecka A., Rola sondaży w polskiej kampanii prezydenckiej w 2010 r., „Przegląd Wyborczy” 2010, z. 10
• Przeor-Patuszak I., Kampania wyborcza, [w:] M. Chmaj, J. Marszałek-Kawa, W. Sokół, Encyklopedia wiedzy politycznej, Toruń 2004.
• Rakowska A., Udział zawodowego pełnomocnika w postępowaniu "w trybie wyborczym" po wejściu w życie kodeksu wyborczego, „Palestraˮ 2011, nr 9–10.
• Rakowska-Trela A., Formy i granice kampanii wyborczych według kodeksu wyborczego, [w:] K. Skotnicki (red.), Kodeks wyborczy. Wstępna ocena, Warszawa 2011.
• Rakowska-Trela A., Kampania wyborcza w regulacji prawnej i w praktyce (monografia w druku)
• Rymarz F., Nota do art. 66, uwaga nr 2, [w:] K. Czaplicki, B. Dauter, A. Kisielewicz, F. Rymarz, Samorządowe prawo wyborcze. Komentarz, Warszawa 2010.
• Sarnecki P., Nota do art. 26, [w:] L. Garlicki, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. V, Warszawa 2007.
• Sarnecki P., Nota do art. 26, [w:] L. Garlicki, Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. V, Warszawa 2007.
• Sarnecki P., Nota do art. 54, uwaga nr 5, [w:] L. Garlicki (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. III, Warszawa 2003.
• Sarnecki P., Nota do art. 54, uwaga nr 8, [w:] L. Garlicki (red.), Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. III, Warszawa 2003.
• Skotnicki K., Funkcje wyborów a wielkość okręgów wyborczych, Toruń 2010.
• Skotnicki K., Funkcje wyborów, [w:] Prawo wyborcze Rzeczypospolitej Polskiej i problemy akcesji Polski do Unii Europejskiej. Materiały XLIV Ogólnopolskiej Konferencji Katedr i Zakładów Prawa Konstytucyjnego. Olsztyn 25–27 kwietnia 2002 r., Olsztyn 2003
• Skotnicki K., Wpływ funkcji wyborów na prawo wyborcze i system wyborczy. Zarys problematyki, „Przegląd Sejmowy” 2007, z. 2.
• Sobczak J., Kontrola i nadzór nad prawidłową realizacją przepisów prawa regulujących dostep komitetów wyborczych i kandydatów na posłów lub senatorów do radia i telewizji¸ [w:] M. Dubińska-Michalewicz, A. Chodyra (red.), Konferencje i Seminaria 11(39)00. Rola mediów w kampanii wyborczej. Biuletyn Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu, Warszawa 2001.
• Sobkowiak L., Działania polityczne. Teoria i praktyka, [w:] A.L. Jabłoński, L. Sobkowiak (red.), Marketing polityczny w teorii i praktyce, Wrocław 2009.
• Stefański R.A., Przestępstwo publicznego nawoływania do popełnienia przestępstwa (art. 255 k.k.), „Prokuratura i Prawo” 2006, nr 1.
• Szewczyk M., Nota do art.117, [w:] A. Zoll, Kodeks karny. Część szczególna, t. II, Komentarz do art. 117–277 k.k., Kraków 2006.
• Taczkowska J., Postępowanie sądowe w związku z rozpowszechnianiem nieprawdziwych informacji jako element kampanii wyborczej, [w:] M. Kolczyński, M. Mazur, S. Michalczyk, Mediatyzacja kampanii politycznych, Katowice 2009
• Uchwała SN z dnia 20 września 1973 r.– VI KZP 26/73.
• Winczorek P., Czas na korektę kodeksu wyborczego, „Rzeczpospolita” z 11 października 2011 r., http://www.rp.pl/artykul/731433.html.
• Wiszowaty, M. M., Instytucja ciszy wyborczej. Geneza, regulacja prawna, ratio existendi, „Studia Wyborcze” 2012, z. XIV.
• Wiśniewski L., Wolność prasy w świetle Konstytucji RP, ustaw oraz wiążącego Polskę prawa międzynarodowego. Problemy podstawowe, [w:] D. Górecki (red.), Wolność słowa w mediach, Łódź 2004.
• Wronkowska S., Charakter prawny klauzuli demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej), [w:] S. Wronkowska (red.), Zasada demokratycznego państwa prawnego w Konstytucji RP, Warszawa 2006.
• Wyrok SN z dnia 16 listopada 1972 r. – I KR 274/72; wyrok SN z dnia 26 marca 1973 r. – Rw 279/73.
• Wyrok SN z dnia 18 lutego 1947 r. – K 2251/46; zob. też wyrok SN z dnia 16 stycznia 1950 r. – K 157/49; wyrok SN z dnia 26 marca 1973 r. – Rw 279/73.
• Wyrok SN z dnia 3 lutego 1970 r. – V KRN 469/69.
• Wyrok SN z dnia 30 kwietnia 1970 r. – V KRN 53/70.
• Zalewski J., Apolityczność sił zbrojnych drugiej i trzeciej Rzeczypospolitej Polskiej. Teoria i praktyka, Warszawa 2009.
• Zbieranek J., Polacy o Internecie w kampanii wyborczej w 2011 roku, [w:] M. Jeliński, A. Seklecka, W. Peszyński, W. Szewczak (red.), Wybory 2011. Organizacja - przebieg - efekty, Toruń 2013.
• Żukowski A., Istota formuły demokratycznych wyborów – kilka refleksji teoretycznych i terminologicznych, „Studia Wyborcze” 2006, t. I.

Identifiers

ISSN

1898-0082