Petersburskie lata „Marskiego” — Marszałka Carla Gustafa Emila Mannerheima — w fińskiej powieści Paavo Rintali "Moja babcia i Mannerheim"

• Authors: Mrozewicz Bolesław

Title variants

EN

The Petersburg years of 'Marski' — Marshall Carl Gustaf Emil Mannerheim — in the Finnish novel of Paavo Rintala "My Grandmother and Mannerheim"

RU

Петербургский период „Марского” — маршала Карла Густава Эмиля Маннергейма — в финском романе Пааво Ринталы "Бабушка и Маннергейм"

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Artykuł koncentruje się na ukazaniu literackiego wizerunku marszałka Finlandii C.G.E. Mannerheima z okresu jego służby w armii carskiej w Petersburgu. Bohater utworu wykreowany został przez Paavo Rintalę, jednego z najbardziej znaczących fińskich prozaików po II wojnie światowej, w jego trylogii Moja babcia i Mannerheim. Pisarz usiłuje w swojej powieści rozprawić się z mitem marszałka Mannerheima, jaki rodził się w świadomości Finów, począwszy od chwili jego powrotu do ojczyzny z Rosji w 1917 roku i udziału w fińskiej wojnie domowej w 1918 roku (stanął na czele tworzonej wówczas armii fińskiej). Wówczas po raz pierwszy dawnemu carskiemu oficerowi i generałowi udało się uratować uzyskaną kilka miesięcy wcześniej niepodległość kraju. Rintala w pierwszej części trylogii, będącej przedmiotem analizy, koncentruje się na ważnym dla kształtowania osobowości Mannerheima okresie pobytu w Petersburgu — w Mikołajewskiej Szkole Kawalerii oraz w służbie oficerskiej w przybocznej gwardii cara (carów). Artykuł podkreśla te momenty w powieści, które w literackim wizerunku służyły demitologizacji postaci przyszłego marszałka i nadaniu mu właściwości zwyczajnego człowieka. Proces kształtowania tych cech (głównie wolicjonalnych) — jak akcentuje Rintala — przyczyniających się do godnej uwagi kariery wojskowej (a później politycznej), przypada na ważne dla rozwoju osobowego Mannerheima lata służby wojskowej i życia towarzyskiego w Petersburgu.

EN

The article concentrates on presenting a literary picture of the Marshall of Finland C.G.E. Mannerheim from the time of his service in the Tsar’s army in Petersburg, which was created by of the most prominent Finnish writers after World War II in his trilogy My Grandmother and Mannerheim. The writer tries to settle with the myth of Marshall Mannerheim which was created in the awareness of the Fins starting from his return to Finland from Russia in 1917 and participation in the 1918 civil war (he was the commander-in-chief of the new-born Finnish army). It was then when the former Tsarist officer and general for the first managed to save the independence of the country, which had been regained only a few months before. In the first part of the trilogy, which is the object this analysis, Rintala concentrates on a period which was very important for the formation of Mannerheim’s personality during his stay in Saint Petersburg — in the Mikolayevska School of Cavalry and his officer’s service in the Tsar’s personal guard. The article stresses those moments in the novel, which in the literary picture created by the writer were to demythicize the figure of the future Marshall and give him features of and ordinary human being. As Rintala stresses it, the formation of these qualities of character which contributed to the future military and political carrier of Mannerheim took place during the years of his stay and service in Petersburg.

Keywords

PL

Carl Gustaf Emil Mannerheim; Paavo Rintala; Finlandia; literatura fińska; trylogia; Petersburg; zruszczony Fin

EN

Carl Gustaf Emil Mannerheim; Paavo Rintala; Finland; Finnish literature; trilogy; Saint Petersburg; a Russified Fin

• Publisher: Uniwersytet Gdański. Wydział Filologiczny
• Journal: Studia Rossica Gedanensia
• Year: 2014
• Issue: 1
• Pages: 474–489

Dates

online

2015-02-12

Contributors

author

Mrozewicz Bolesław

• Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu Wydział Neofilologii

References

• Aronen E.–K. Yksinäinen ratsastaja. „Helsingin Sanomat. Kuukausiliite”. Kesäkuu 2002.
• Białokur M. Mannerheim a Polska. Przyczynek do biografii marszałka Finlandii. „Zeszyty historyczne” 2001, nr 136, Paryż.
• Brantberg R. Tsaarin upseeri. Tampere: Revontuuli, 2003.
• Clements J. Mannerheim. Prezydent, żołnierz, szpieg. Przeł. D. Kurdwanowska, P. Gebethner Zakrzewo: Wydawnictwo Replika, 2010.
• Jussila O., Hentilä S., Nevakivi J. Historia polityczna Finlandii 1809–1999. Kraków: Universitas, 2001.
• Klinge M. Runebergs två fosterland. Borgå: Werner Söderström Oy, 1983.
• Kolbe L. Marski — Ihminen. [W:] Mannerheim. Sotilas ja ihminen. Red. K. Sillanpää och H. Westermarck. Helsinki: Yliopistopaino, 1992.
• Lehmusoksa R. Dining with Marshal Mannerheim. Helsinki: Ajatus Kirjat, 2005.
• Mannerheim C.G.E. The Memoirs of Marshal Mannerheim. London: Cassell, 1953.
• Mannerheim C.G.E. Wspomnienia. Przeł. K. Szelągowska. Wstęp i przypisy M. Kopczyńskiego. Seria Pamiętniki. Warszawa: Editions Spotkania, 1996.
• Meri V. Suomen Marsalkka. Porvoo: Werner Söderström Oy, 1988.
• Meri V. Aus dem Sturm in die Stille — Carl Gustav Mannerheim in der Schweiz. [W:] Bausteine. Die Schweiz und Finnland im Spiegel ihrer Begegnungen. „Jahrbuch für deutsch-finnische Literaturbeziehungen” 1991, nr 23, Helsinki.
• Meri V. Suurmiehen luonne. [W:] Mannerheim. Sotilas ja ihminen. Red. K. Sillanpää och H. Westermarck. Helsinki: Yliopistopaino, 1992.
• Mrozewicz B. Obrachunek z mitem Fina w twórczości Väinö Linny i Paavo Rintali. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2004.
• Paasonen A. Marsalkan tiedustelupäällikkönä ja hallituksen asiamiehena. Helsinki: Weilin Göös, 1974.
• Rintala P. Mummoni ja Mannerheim. Helsinki: Otava, 1980.
• Screen J. The Years of Preparation. London: C. Hurst & Co, 1970.
• Schicksalsschwere Zeiten. Marschall Mannerheim und die deutsch-finnischen Beziehungen 1939–1945. Hrsg. von A. Jäntti. Berlin: Marion Holtkamp, 1997.
• Szordykowska B. Historia Finlandii. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2001.
• Tommila P. Mannerheim ja Suomi ennen vuotta 1918. [W:] Mannerheim. Sotilas ja ihminen. Red. K. Sillanpää och H. Westermarck. Helsinki: Yliopistopaino, 1992.
• Vlasov J. Mannerheim Pietarissa 1887–1904. Jyväskylä: Gummerus, 1994.

Identifiers

ISSN

2392-3644 (online)

ISSN

2449-6715 (print)