Dyskursywny obraz świata. Kilka refleksji

• Authors: Czachur Waldemar
• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

W niniejszym artykule autor prezentuje koncepcję dyskursywnego obrazu świata. Kategoria ta umożliwia opis dynamicznego procesu profilowania znaczeń i sensów w poszczególnych dyskursach. Autor podejmuje próbę integracji dorobku polskiej szkoły etnolingwistycznej i niemieckiej lingwistyki dyskursu prezentując możliwe kategorie opisu dyskursywnego obrazu świata.

Keywords

PL

lingwistyka dyskursu, dyskurs, tekst

• Publisher: Instytut Germanistyki Uniwersytetu Warszawskiego oraz Instytut Filologii Germańskiej Uniwersytetu Rzeszowskiego
• Journal: tekst i dyskurs - text und diskurs
• Year: 2011
• Issue: 4
• Pages: 79-97

Contributors

author

Czachur Waldemar

References

• Antos, Gerd (2007): „Texte machen Wissen sichtbar!“ Zum Primat der Medialität im Spannungsfeld von Textwelten und (inter-) kulturellen Wirklichkeitskonstruktionen. In: Olpińska, Magdalena/ Schwenk, Hans-Jörgen (eds.): Germanistische Wahrnehmungen der Multimedialität, Multilingualität und Multikulturalität. Warszawa, S. 34-45.
• Antos, Gerd (2009): „Teksty ukazują wiedzę!” O prymacie medialności w pełnym napięć obszarze pomiędzy światami tekstów i (między)kulturowymi kontrastami. W: Bilut-Homplewcz, Zofia/ Czachur, Waldemar/ Smykała, Marta (eds.): Lingwistyka tekstu w Polsce i w Niemczech. Pojęcia, problemy, perspektywy. Wrocław 2009, s. 279-290.
• Anusiewicz, Janusz (1995): Lingwistyka kulturowa. Zarys problematyki. Wrocław
• Assmann, Jan (1992): Das kulturelle Gedächtnis. Schrift, Erinnerung und politische Identität in frühen Hochkulturen. München.
• Assmann, Jan (2008): Pamięć kulturowa. Pismo, zapamiętywanie i tożsamość polityczna w cywilizacjach starożytnych.
• Bartmiński (1988/2009): Definicja kognitywna jako narzędzie opisu konotacji. In: Bartmiński, Jerzy (ed.): Konotacja. Lublin, s. 169-183.
• Bartmiński, Jerzy (1990): Punkt widzenia, perspektywa, językowy obraz świata. In: Bartmiński, Jerzy (ed.): Językowy obraz świata. Lublin, s. 103-120.
• Bartmiński, Jerzy (1993): O profilowaniu pojęć. In: Bartmiński, Jerzy (ed.): Profilowanie pojęć. Wybór prac. Lublin, s. 7-17.
• Bartmiński, Jerzy (2003): Miejsce wartości w językowym obrazie świata. In: Bartmiński, Jerzy (ed.): Język w kręgu wartości. Studia semantyczne. Lublin, s. 59-86.
• Bartmiński, Jerzy (2009): Językowe podstawy obrazu świata. Lublin.
• Bartmiński, Jerzy (2010a): Pojęcie językowego obrazu świata i sposoby jego operacjonalizacji. (w druku)
• Bartmiński, Jerzy (2010b): Jak rekonstruować językowo-kulturowy obraz Europy? W: Etnolingwistyka 22, s. 121-127.
• Bartmiński, Jerzy/ Niebrzegowska-Bartmińska (2004): Dynamika kategorii punktu widzenia w języku, tekście i dyskursie. W: Bartmiński, Jerzy/ Tokarski, Ryszard (eds.): Punkt widzenia w języku i w kulturze. Lublin, s. 321-358.
• Busse, Dietrich (1987): Historische Semantik. Analyse eines Programms. Stuttgart.
• Czachur, Waldemar (2010): Aufwertungsstrategien im polnischen und deutschen politischen Diskurs (anhand der Neujahrsansprachen). Eine kultur-kontrastive Analyse. W: Zofia Bilut-Homplewicz/ Agnieszka Mac/ Marta Smykała/ Iwona Szwed (eds.): Text und Stil. Frankfurt am Main u.a., s. 327-338.
• Czachur, Waldemar (2010): Niemiecka lingwistyka dyskursu. W: Stylistyka XIX, s. 385-392
• Czachur, Waldemar (2011): Diskursive Weltbilder im Kontrast. Linguistische Konzeption und Methode der kontrastiven Diskursanalyse deutscher und polnischer Medien. Wrocław.
• Czyżewski Marek/ Piotrowski, Andrzej/ Kowalski, Sergiusz (1997): Rytualny chaos. Studium dyskursu publicznego. Kraków.
• de Beaugrande, Robert-Alain/ Dressler, Wolfgang Ulrich (1981): Einführung in die Textlinguistik. Tübingen.
• Duszak, Anna/ Fairclough, Norman (2008): Krytyczna analiza dyskursu. Interdyscyplinarne podejście do komunikacji społecznej. Kraków.
• Felder, Ekkehard (2006): Semantische Kämpfe. Macht und Sprache in den Wissenschaften. Berlin/New York.
• Fleischer, Michael (1996): System polskich symboli kolektywnych. Wyniki badań empirycznych. Wrocław.
• Fras, Janina (2005): Komunikacja polityczna. Wybrane zagadnienia gatunków i języka wypowiedzi. Wrocław.
• Gardt, Andreas (2007): Diskursanalyse – Aktueller theoretischer Ort und methodische Möglichkeiten. W: Warnke, Ingo (ed.): Diskurslinguistik nach Foucault. Theorie und Gegenstände. Berlin/New York, s. 27-52.
• Grzmil-Tylutki, Halina (2000): Francuski i polski dyskurs ekologiczny w perspektywie aksjologii. Kraków.
• Jäger, Siegfried (2001): Kritische Diskursanalyse. Eine Einführung. Duisburg.
• Kamińska-Szmaj, Irena (1994): Judzi, zohydza, ze czci odziera. Język propagandy politycznej w prasie 1919 – 1923. Wrocław.
• Kamińska-Szmaj, Irena (2001): Słowa na wolności. Wrocław.
• Kamińska-Szmaj, Irena (2007): Agresja językowa w życiu publicznym. Leksykon inwektyw politycznych 1919 – 2000. Wrocław.
• Kloch, Zbigniew (2006): Odmiany dyskursu. Semiotyka życia publicznego w Polsce po 1989 roku. Warszawa.
• Konerding, Klaus-Peter (2009): Diskurslinguistik. Eine neue linguistische Teildisziplin. W: Ekkehard Felder (ed.): „Sprache“. Heidelberger Jahrbücher. Heidelberg, s. 155-177.
• Kowalski, Marek Arpad (2010): Dyskurs kolonialny w Drugiej Rzeczpospolitej. Warszawa.
• Krzeszowski, Tomasz P. (1999): Aksjologiczne aspekty semantyki językowej. Toruń.
• Laskowska, Elżbieta (2004): Dyskurs parlamentarny w ujęciu komunikacyjnym. Bydgoszcz.
• Matthes, Joachim (1992): Zwischen den Kulturen? Die Sozialwissenschaften vor dem Problem des Kulturvergleichs. Göttingen.
• Mikołajczyk, Beata (2004): Sprachliche Mechanismen der Persuasion in der politischen Kommunikation. Dargestellt an polnischen und deutschen Texten zum EU-Beitritt Polens. Frankfurt am Main.
• Niewiara, Aleksandra (2010): Kształty polskiej tożsamości : potoczny dyskurs narodowy w perspektywie etnolingwistycznej (XVI-XX w.). Katowice.
• Nowak, Paweł/ Tokarski, Ryszard (2007): Medialna wizja świata a kreatywność językowa. W: Nowak, Paweł/ Tokarski, Ryszard (eds.): Kreowanie światów w języku mediów. Lublin, s. 9-35.
• Pisarek, Walery (2002): Polskie słowa sztandarowe i ich publiczność. Kraków.
• Puzynina, Jadwiga (1992): Język wartości. Warszawa
• Reisigl, Martin (2010): Dyskryminacja w dyskursach. W: tekst i dyskurs – text und diskurs 3, s. 27-61.
• Schiewe, Jürgen/ Wengeler, Martin (2005): Zeitschrift für Sprachkritik und Sprachkultur. Einführung der Herausgeber zum ersten Heft. W: Aptum. Zeitschrift für Sprachkritik und Sprachkultur 1, s. 1-13.
• Spieß, Constanze (2009): Wissenskonflikte im Diskurs. Zur diskursiven Funktion von Metaphern und Schlüsselwörtern im öffentlichen-politischen Diskurs um die humane embryonale Stammzellforschung. In: Felder, Ekkehard/ Müller, Marcus (eds.): Wissen durch Sprache. Theorie, Praxis und Erkenntnisinteresse des Forschungsnetzwerks 'Sprache und Wissen'. Berlin/New York, s. 309-336.
• Tabakowska, Elżbieta (1995): Gramatyka i obrazowanie. Wprowadzenie do językoznawstwa kognitywnego. Kraków.
• Tabakowska, Elżbieta (2004): Językoznawstwo kognitywne a poetyka przekładu. Kraków.
• Warnke, Ingo H. (2007): Diskurslinguistik nach Foucault Theorie und Gegen¬stände. Berlin/New York.
• Warnke, Ingo H. (2009): Die sprachliche Konstituierung von geteiltem Wissen in Diskursen. In: Felder, Ekkehard/ Müller, Marcus (eds.): Wissen durch Sprache. Theorie, Praxis und Erkenntnissinteresse des Forschungsnetzwerks „Sprache und Wissen“. Berlin/New York, s. 113-140.
• Warnke, Ingo H./ Spitzmüller, Jürgen (2008): Methoden und Methodologie der Diskurslinguistik. Grundlagen und Verfahren einer Sprachwissenschaft jenseits textueller Grenzen. In: Warnke, Ingo H./ Spitzmüller, Jürgen (eds.): Methoden der Diskurslinguistik. Sprachwissenschaftliche Zugänge zur transtextuellen Ebene. Berlin/New York, s. 3-54.
• Warnke, Ingo H./ Spitzmüller, Jürgen (2009): Wielopoziomowa lingwistyczna analiza dyskursu. W: tekst i dyskurs – text und diskurs 2, s. 123-148.
• Waszakowa, Krystyna (1998): Neologizmy tekstowe w świetle ram interpretacyjnych. W: Bartmiński, Jerzy/ Boniecka, Barbara (ed.): Tekst. Analizy i interpretacje. Lublin, s. 21-33.
• Wengeler, Martin (2003): Topos und Diskurs. Begründung einer argumentationsanalyti¬schen Methode und ihre Anwendung auf den Migrationsdiskurs (1960–1985). Tübingen.
• Wojtak, Maria (2004): Gatunki prasowe. Lublin.
• Wojtak, Maria (2010): Głosy z teraźniejszości. O języku współczesnej polskiej prasy. Lublin.
• Zarzycka, Grażyna (2006): Dyskurs prasowy o cudzoziemcach. Na podstawie tekstów o łódzkiej wieży Babel o osobach czarnoskórych. Łódź.
• Zawisławska Magdalena (1998): Rama interpretacyjna jako narzędzie analizy tekstu. In: Bartmiński, Jerzy/ Boniecka, Barbara (eds.): Tekst. Analizy i interpretacje. Lublin, s. 35-44.
• Ziem, Aleksander (2008): Frames und sprachliches Wissen. Kognitive Aspekte der semantischen Kompetenz. Berlin/New York.
• Zimny, Rafał (2008): Kreowanie obrazów świata w tekstach reklamowych. Warszawa.
• Zinken, Jörg (2004): Punkt widzenia jako kategoria w porównawczym badaniu dyskursów publicznych. Bartmiński, Jerzy/ Niebrzegowska-Bartmińska, Stanisława/ Nycz, Ryszard (eds.): Profilowanie w języku i w tekście. Lublin, s. 47-78.
• Żuk, Grzegorz (2010a): Twierdza czy wspólnota? Europa w polskim dyskursie publicznym. Lublin.
• Żuk, Grzegorz (2010b): Językowy obraz świata w polskiej lingwistyce przełomu wieków. W: Karwatowska, Małgorzata/ Siwiec, Adam (eds.): Przeobrażenia w języku i komunikacji medialnej na przełomie XX i XXI wieku. Chełm, s. 239-257.