Księgarnie w Łańcucie w latach 1927–1950

• Authors: Stepień Bogdan

Title variants

EN

Bookstores in Łańcut in the Years 1927–1950

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Przedstawiono dzieje księgarni w Łańcucie w latach 1927–1950. Problem ten nie doczekał się do tej pory żadnego opracowania w literaturze księgoznawczej. Pierwszą księgarnię w Łańcucie założyli w 1927 r. Teresa i Aleksander Chmielowie, właściciele sklepu bławatnego „Bławat”, którzy do jej prowadzenia zatrudnili fachowo przygotowanego Jana Kazimierza Kęskiewicza. W 1934 r. sprzedali mu swą księgarnię. Nowy właściciel prowadził ją pod firmą swojej żony Genowefy Kęskiewicz aż do 1950 r., tj. do chwili jej upaństwowienia. Od tej pory księgarnią kierowało Przedsiębiorstwo Państwowe „Dom Książki”. Firma ta przejęła tylko księgarnię i handel przyborami piśmienniczymi. Wypożyczalnię zlikwidowano. Jej rolę już wcześniej przejęła Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna w Łańcucie, utworzona w 1946 r.

EN

This article concerns the history of the bookstore in Łańcut in the years 1927–1950. This problem did not live so far on studies in scientific treaties. The first bookstore in Łańcut was found in 1927 by Teresa and Alaxander Chmiel, the owners of the shop “Bławatny”, whose for it conduct hired professionally prepared Jan Kazimierz Kęskiewicz. In 1934, they sold him the bookstore. He ran it on under the name of his wife Genowefa Kęskiewicz, up until 1950, ie. until its nationalization. Since that time, it led the State Enterprise “House of Books”. The company took only a bookshop and stationary trade utensils. Rental liquidated because its role has already taken over State and Municipal Public Library in Łańcut created in 1946.

Keywords

PL

Chmiel Aleksander; Chmiel Teresa; Genowefa Kęskiewicz; Kęskiewicz Jan Kazimierz; księgarnie w latach 1927–1950; Łańcut

EN

bookselling; bookshops in the years 1927–1950; Chmiel Aleksander; Chmiel Teresa; Kęskiewicz Genowefa; Kęskiewicz Jan Kazimierz; Łańcut

• Publisher: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wydawnictwo UMK
• Journal: Toruńskie Studia Bibliologiczne
• Year: 2017
• Volume: 10
• Issue: 2(19)
• Pages: 53-68

Dates

published

2017-12

Contributors

author

Stepień Bogdan

• Uniwersytet Rzeszowski

References

• Balzer Oswald, Historia ustroju Austryi, Lwów 1899.
• Bardach Juliusz, Leśnodorski Bogusław, Pietrzak Michał, Historia ustroju i prawa polskiego, Warszawa 1993.
• Bartoszewicz Kazimierz, Dzieje Galicji. Jej stan przed wojną i „wyodrębnienie”, Kraków 1917.
• Bieniasz Jadwiga, Zofia Szediwy. Fundatorka pierwszej młodzieżowej biblioteki w Łańcucie, „Widnokrąg” 1965, nr 35, s. 4.
• Bieniasz Jadwiga, Tajne nauczanie w zakresie Liceum Pedagogicznego w Łańcucie w latach 1942–1944, Wrocław 1962.
• Buszko Józef, Historia Polski 1864–1914, Warszawa 1958.
• Cetnarski Stanisław, Miasto Łańcut. Z dziejów i własnych wspomnień, Wąbrzeźno 1937.
• Encyklopedia Rzeszowa, pod red. Jana Drausa, Zdzisława Budzyńskiego, Rzeszów 2011.
• Grodziski Stanisław, Franciszek Józef I, Wrocław1983.
• Hart Peter, I wojna światowa: historia militarna, przeł. Jan Skudliński, Poznań 2014.
• Jagusztyn Andrzej, Z dziejów księgarstwa w Małopolsce środkowej w okresie II Rzeczypospolitej, „Rocznik Biblioteki Narodowej” R. XX: 1984, s. 323–339.
• Kallas Marian, Historia ustroju Polski X–XX w., Warszawa 1997.
• Kawa-Kluz Joanna, Stanisław Cetnarski – burmistrz Łańcuta w latach 1915–1918, 1929–1927, „Gazeta Łańcucka” 2002, nr 5, s. 10.
• Kluz Joanna, Dzieje Jana i Stanisława Cetnarskich, „Łańcucki Biuletyn Miejski” 2005, nr 26, s. 33–35.
• Kluz Joanna, Burmistrzowie: Jan Cetnarski, Stanisław Cetnarski, „Gazeta Łańcucka” 2008, nr 5, s. 5.
• Kluz Joanna, Środowisko rodzinne Jana i Stanisława Cetnarskich, „Gazeta Łańcucka” 2005, nr 3, s. 5.
• Kubicki Jan, Życiorys dedykowany naszej ziemi, „Gazeta Łańcucka” 1995, nr 2/3, s. 9.
• Łańcut 650 lat rozwoju miasta. Zarys rozwoju przestrzennego od powstania do współczesności, pod red. Jana Malczewskiego, Łańcut 1999.
• Majorek Czesław, Ustrój galicyjskiego szkolnictwa ludowego w czasie walki o autonomię i w okresie kampanii rezolucyjnej (1860–1873), „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie. Prace historyczne” 1968, z. 32, s. 211–234.
• Motyka Andrzej, Biografie proboszczów rzeszowskiej fary, [w:] Rzeszów dawny i współczesny, pod red. Krzysztofa Kaszuby, Zofii Sokół, Rzeszów 2005, s. 22.
• Pajewski Janusz, Historia Powszechna 1871–1918, Warszawa 1999.
• Pelc Edward, Mój Łańcut, Łańcut 1997.
• Pomes Kinga, Stępień Bogdan, Działalność Towarzystwa Oświaty „Mrówka” w Łańcucie w latach 1868–1914, [w:] Studia i materiały z dziejów społecznych Polski południowo-wschodniej, pod red. Zdzisława Budzyńskiego, t. 1, Rzeszów 2003, s. 57–62.
• Pomes Kinga, Stępień Bogdan, Biblioteka Oświaty „Mrówka” w latach 1868–1914, „Prace Historyczno-Archiwalne” 2003, t. 12, s. 193–198.
• Pomes Kinga, Stępień Bogdan, Zofia Szediwy (1854–1938), „Prace Historyczno-Archiwalne” 2001, t. 10, s. 213–218.
• Pomes Kinga, Stępień Bogda, Zofia Szediwy, „Łańcucki Biuletyn Miejski” 2001, nr 9, s. 36.
• Potoczny Jerzy, Rozwój elementarnej oświaty dorosłych w Galicji doby 1867–1918, Rzeszów 1988.
• Potoczny Jerzy, Od alfabetyzacji do popularyzacji wiedzy. Ruch oświaty dorosłych w Galicji (1867–1918), Rzeszów 1993.
• Sikora Wincenty, Towarzystwo Szkoły Ludowej w latach 1891–1928, Kraków 1929.
• Słownik biograficzny powiatu łańcuckiego, pod red. Józefa Rzepki, Roberta Kochmana, Łańcut 2011.
• Słownik biograficzny twórców oświaty i kultury XIX i XX wieku Polski południowo-wschodniej, pod red. Andrzeja Meissnera, Kazimierza Szmyda, Rzeszów 2011.
• Sokół Zofia, Szediwy Zofia, [w:] Słownik pracowników książki polskiej. Suplement II, Warszawa 2000, s. 155–156.
• Stępień Bogdan, Kazimierz Kralczyński (1840–1882), „Łańcucki Biuletyn Miejski” 2004, nr 21, s. 25–26.
• Stępień Bogdan, Kazimierz Kralczyński (1840–1882), „Prace Historyczno-Archiwalne” 2005, t. 15, s. 189–199.
• Stępień Bogdan, Biografia Filipa Sanbra-Kahanego, „Łańcucki Biuletyn Miejski” 2005, nr 24, s. 26–28.
• Stępień Bogdan, Filip Sandra-Kahane (1838 – 20 XI 1915), „Prace Historyczno-Archiwalne” 2006, t. 17, s. 189–199.
• Stępowski Maryan, Towarzystwo Szkoły Ludowej. Jak powstało, co robiło i do czego dąży 1891–1911, Kraków 1911.
• Szal Aniela, Życie kulturalne w powiecie łańcuckim w latach 1944–1955, Kraków 1980 (mps pracy magisterskiej w zbiorach biblioteki Muzeum-Zamku w Łańcucie).
• Szal Eugeniusz, Towarzystwo Oświaty „Mrówka” w Łańcucie (1868–1914), „Wiadomości Historyczne” 1997, nr 1 (220), Wkładka Muzeum Szkolne 25, s. 5–9.
• Szal Eugeniusz, Zasłużeni dla Ziemi Łańcuckiej. Stanisław Cetnarski, „Gazeta Łańcucka” 1997, nr 9, s. 9.
• Szal Eugeniusz, Zasłużeni dla Ziemi Łańcuckiej. Zofia Szediwy, „Gazeta Łańcucka” 1999, nr 5/33, s. 8.
• Trawka Renata, Renowacja pomnika Bolesława Żardeckiego, „Łańcucki Biuletyn Miejski” 2005, nr 27, s. 13.
• Trześniowski Zbigniew, O łańcuckich burmistrzach, „Łańcucki Biuletyn Miejski” 2000, nr 5, s. 19–20.
• Turkowski Marian, Spis księży pochodzących z Głogowa, Kraków 1952.
• Wandycz Piotr, Pod zaborami 1795–1918, Warszawa 1994.
• Wereszycki Henryk, Historia Austrii, Wrocław 1971.
• Witkowska Helena, Dzieje ustroju Polski w zarysie, Warszawa 1919.
• Wojciechowski Kazimierz, Oświata ludowa 1863–1905 w Królestwie Polskim i Galicji, Warszawa 1954.
• Żmichrowska Maria Jolanta, Działalność społeczna i oświatowo-kulturalna Towarzystwa Szkoły Ludowej w latach 1891–1939, Olsztyn 1988.
• rkps, sygn. 18/III, Pelc Edward, Życie kulturalne Łańcuta do wybuchu drugiej wojny światowej, k. 8–61.
• rkps, sygn. 68/III, Relacja o Janie Kazimierzu Kęskiewiczu z 5 X 1970 r. spisana przez Eugenię Czado, k. 1–6.
• rkps, sygn. 93/III, Działalność pedagogiczna Jadwigi Bieniasz, k. 1–26.
• rkps, sygn. 135/III, Tajne nauczanie w powiecie łańcuckim, k. 1–15.
• rkps, sygn. 136/III, Instrukcje dotyczące tajnego nauczania opracowane przez konspiracyjne władze polskie, dostarczone jednej ze współorganizatorek tajnego nauczania Jadwidze Bieniasz, k. 1–30.
• rkps, sygn. 137/III, Bieniasz Jadwiga, Kursy tajnego nauczania w Łańcucie, k. 1–5.
• rkps, sygn. 167/III, Balicki Władysław, Łańcut w drugiej połowie XIX i na początku XX w, k. 1–27.
• rkps, sygn. 462/III, Gandsdorf Kazimierz, Rajzer Konstanty, Sylwetki nauczycieli tajnego nauczania, k. 1–22.

Identifiers

DOI

10.12775/TSB.2017.017