Sytuacja mniejszości polskiej na Litwie – dziś i w przeszłości

• Authors: Kundera Weronika

Title variants

EN

The situation of a Polish minority in Lithuania – past and present

• Languages of publication: PL

Abstracts

EN

During the Polish-Lithuanian Union (1385–1795) Polish nobles, clergy, merchants and townspeople were moved to the territory of the Grand Duchy of Lithuania. This period was negatively assessed by the Lithuanian society because of “polonization” and anarchy. After the First World War, Poles found themselves in a difficult situation in Lithuania. The Lithuanians did not want to reunite with our country and repressed the Polish minority living in the vicinity of Vilnius. Poles were thrown out of flats, Polish schools were closed, and Polish symbols were destroyed. Oppression intensified during World War II, when Lithuania collaborated with the Soviet Union and Nazi Germany, wanting to deport Poles from the Vilnius region. Despite the signing by Poland and Lithuania of the “Treaty on Friendly Relations and Good Neighborly Cooperation” in 1994, the situation of the Polish minority is still difficult. Lithuanians violate a number of our minority rights, such as the right to their own education (Article 15 of the Treaty), first and last name (Article 14), bilingual signs to short-circuit towns inhabited by the Polish minority (Article 13 paragraph 2 and Article 15), the right to participate in public life (Article 14), the prohibition of discrimination and assimilation (Article 15), religious rights (Article 13 (2), Article 14 and Article 15) and the right to have own memorial sites (art. 23).

Keywords

PL

Polacy na Litwie; Litwa; litewscy Polacy; mniejszość; lituanizacja; prawa mniejszości; naruszanie praw mniejszości

EN

Poles in Lithuania; Lithuania; Lithuanian Poles; the Polish minority; forcible lithuanization; the right of the minority; violating minority rights

• Publisher: Wyższe Seminarium Duchowne w Łodzi
• Journal: Łódzkie Studia Teologiczne
• Year: 2018
• Volume: 27
• Issue: 3
• Pages: 111-137

Contributors

author

Kundera Weronika

• Wydział Prawa Administracji i Ekonomii, Uniwersytet Wrocławski

References

• Białek T., Międzynarodowe standardy ochrony praw mniejszości i ich realizacja na przykładzie Białorusi, Litwy i Ukrainy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR 2008.
• Bobryk A., Litewskie środowiska niepodległościowe wobec polskiej mniejszości narodowej u progu odzyskania przez Litwę suwerenności, w: Nie tylko Litwa. Geneza i przebieg upadku ZSRR w 1991, t. 1, red. A. Srebakowski, G. Strauchold, Łomianki: Wydawnictwo LTW 2017.
• Budyta-Budzyńska M., Mniejszości narodowe – bogactwo czy problem? Instytucjonalizacja mniejszości narodowych w Polsce 1989–2002, Warszawa: PWN 2003.
• Dawidowicz C., Problemy polskiego szkolnictwa na Litwie, w: Dziedzictwo kulturowe: informacja, mniejszości etniczne, red. A. Skrzypczak, Warszawa: Wydawnictwo SBP 1994.
• Górecki D., Realizacja praw mniejszości polskiej na Litwie i mniejszości litewskiej w Polsce, w: Dziedzictwo pogranicza. Realizacja praw mniejszości polskiej na Litwie, Białorusi, Ukrainie i w Czechach oraz mniejszości białoruskiej, litewskiej, ukraińskiej i czeskiej w Polsce, red. D. Górecki, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego 2013.
• Kabzińska I., Między pragnieniem ideału a rzeczywistością. Polacy na Litwie, Białorusi i Ukrainie w okresie transformacji systemowej przełomu XX i XXI wieku, Warszawa: Zakład Wydawniczy Letter Quality 2009.
• Kasperavićius A., Relituanizacja i powrót do macierzy. Spojrzenie z Kowna na mieszkańców Wilna i Wileńszczyzny 1939–1944, w: Stosunki polsko-litewskie, red. R. Traba, Olsztyn: Wspólnota Kulturowa „Borussia” 1999, 105–117.
• Kawędzki K., Polacy na Wileńszczyźnie 1990–2012, Warszawa: Europejskie Centrum Analiz Geopolitycznych 2013.
• Kukułka J., Traktaty sąsiedzkie Polski Odrodzonej, Wrocław: Wydawnictwo: Ossolineum 1998.
• Mieczkowski M., Być Polakiem na Litwie, Warszawa 2006.
• Mieczkowski R., Znad Wilii. Objazdowe kino i inne opowiadania wileńskie, Wilno: Biblioteka Znad Willi 2007.
• Orleański M., W poszukiwaniu kompromisu – problem nazewnictwa miejskiego w rejonie solecznickim – na przykładzie Solecznik Wielkich i Ejszyszek, w: Polacy na Litwie. Cztery szkice do obrazu polskiego mikrokosmosu, red. M.W. Solarz, Warszawa: Wydział Geografii i Studiów Regionalnych UW – Trzecia Strona 2016.
• Rachuba A., Kiaupiene J., Kiaupa Z., Historia Litwy. Dwugłos polsko-litewski, Warszawa: Wydawnictwo DiG 2008.
• Srebrakowski A., Tło historyczne i polityczne powstania Związku Polaków na Białorusi na tle polskiego
• odrodzenia narodowego na Litwie, w: Polska mniejszość narodowa na Białorusi. Związek
• Polaków na Białorusi w 20-lecie działalności, red. Z.J. Winnicki, T. Gawin, Białystok: Wyższa
• Szkoła Administracji Publicznej im. Stanisława Staszica 2010.
• Szpiczakowska M., Sytuacja społeczno-kulturalna Polaków na Litwie, w: Mniejszości polskie i polonia w ZSRR, red. T. Kubiak, T. Paleczny i inni, Wrocław: Zakład Narodowy im Ossolińskich 1992.
• Hirsch-Tabis A., Polacy w Drusiennikach na Litwie, Jelenia Góra: Wydawnictwo „Ad Rem” 2007.
• Topolska M.B., Litwini we wspólnej historii od XV do XVIII w., w: Stosunki polsko-litewskie wczoraj i dziś. Historia, kultura , polityka, red. W. K. Roman i J. Marszałek-Kawa, Toruń: Europejskie Centrum Edukacyjne 2009.
• Wisner H., Cenzury i lata. O stosunkach polsko-litewskich raz jeszcze, w: Tematy polsko-litewskie. Historia – Literatura – Edukacja, red. R. Traba, Olszyn: Wspólnota Kulturowa „Borussia” 1999.
• Żołędowski C., Białorusini i Litwini w Polsce, Polacy na Białorusi i Litwie. Uwarunkowania współczesnych stosunków między większością a mniejszościami narodowymi, Warszawa: Wydawnictwo: Aspra 2003.
• Żołędowski C., Litwini i Polacy – społeczne postawy wobec mniejszości, w: Litwini, red. L.M. Nijakowski, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe 2013.

Identifiers

ISSN

1231-1634