Changes in the level of development of urban and rural communes in the Świętokrzyskie Province

• Authors: Karpińska Urszula , Lipa Adrian

Title variants

PL

Zmiany poziomu rozwoju gmin miejsko-wiejskich w województwie świętokrzyskim

• Languages of publication: EN

Abstracts

EN

Local development is a process of interrelated economic, social, political or cultural changes taking place in the local socio-territorial system. The aim of the article is to assess the level of development of urban-rural communes and determine its spatial diversity using a synthetic measure. Data from the Local Data Bank of the Central Statistical Office for 2012, 2014 and 2017 were used as the source material. The development of the commune is consists of many events and processes belonging to various areas of life of the local community. The problem of development is important in the context of small areas and communities such as the urban-rural commune. The best urban-rural communes in Świętokrzyskie Province, regardless of the method of determining the synthetic measure, are: Połaniec, Daleszyce, Morawica, Busko-Zdrój, and Końskie. Their position was shaped by: the number of employees, of business entities, of natural persons conducting economic activity and financial situation.

PL

Rozwój lokalny to proces powiązanych ze sobą zmian gospodarczych, społecznych, politycznych lub kulturowych zachodzących w lokalnym systemie społeczno-terytorialnym. Cele artykułu stanowią ocena poziomu rozwoju gmin miejsko-wiejskich i określenie jego zróżnicowania przestrzennego za pomocą miary syntetycznej. Jako materiał źródłowy wykorzystano dane z Banku Danych Lokalnych GUS za lata 2012, 2014 i 2017. Rozwój gminy składa się z wielu wydarzeń i procesów należących do różnych dziedzin życia społeczności lokalnej. Problem rozwoju jest ważny w kontekście małych obszarów i społeczności, takich jak gminy miejsko-wiejskie. W województwie świętokrzyskim najlepsze rezultaty, bez względu na metodę wyznaczania miary syntetycznej, uzyskały gminy miejsko- -wiejskie: Połaniec, Daleszyce, Morawica, Busko-Zdrój i Końskie. Ich pozycję kształtowały: liczba pracowników, podmiotów gospodarczych, osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą i sytuacja finansowa.

Keywords

EN

development; urban-rural commune; synthetic measure

PL

rozwój; gmina miejsko-wiejska; miara syntetyczna

• Publisher: Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Journal: Biblioteka Regionalisty
• Year: 2019
• Issue: 19
• Pages: 76-88

Contributors

author

Karpińska Urszula

author

Lipa Adrian

References

• Adamowicz M., 2003, Kształtowanie rozwoju lokalnego, Monografie SGGW, Strategie rozwoju lokalnego, t. II, Warszawa.
• Brol R., 2006, Czynniki rozwoju regionalnego, [in:] D. Strahl (ed.), Metody oceny rozwoju regionalnego, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław.
• Bury P., Dziekański P., 2013, Ocena kondycji finansowej powiatów województwa świętokrzyskiego w latach 2007-2011 za pomocą wskaźnika syntetycznego, [in:] Czynniki zmian zjawisk regionalnych, Wydawnictwo WSBiP, Ostrowiec Świętokrzyski.
• Dziekański P., 2015, Wykorzystanie wskaźnika syntetycznego do oceny poziomu rozwoju samorządu na przykładzie gmin wiejskich województwa świętokrzyskiego, [in:] S. Owsiak (ed.), Determinanty rozwoju Polski. Finanse publiczne, PTE, Warszawa.
• Dziekański P., 2016, Spatial differentiation of the financial condition of the Świętokrzyskie Voivodeship Counties, Barometr Regionalny, 14, no. 3.
• Dziekański P., 2017, Diversification synthetic indicator for evaluating the financial capacity of local government. The case of Polish voivodeships, Acta Universitatis Agriculturae Et Silviculturae Mendelianae Brunensis, vol. 65, no. 2.
• Dziekański P., 2018, Ocena efektywności funkcjonowania gmin województwa świętokrzyskiego w świetle ekonomii instytucjonalnej (analiza wielowymiarowa), Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach, Kielce.
• Grabiński T., Wydymus S., Zeliaś A., 1989, Metody taksonomii numerycznej w modelowaniu zjawisk społeczno-gospodarczych, PWN, Warszawa.
• Korenik S., 1999, Rozwój regionu ekonomicznego na przykładzie Dolnego Śląska, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław.
• Markowski T., 1996, Od konkurencji zasobów do konkurencji regionów, Samorząd Terytorialny, no. 12.
• Miłek D., 2018, Zróżnicowanie rozwoju społeczno-gospodarczego powiatów województwa świętokrzyskiego, Wiadomości Statystyczne, LXIII 6(685).
• Młodak A., 2006, Analiza taksonomiczna w statystyce regionalnej, Centrum Doradztwa i Informacji Difin, Warszawa.
• Młodak A., Józefowski T., Wawrowski Ł., 2016, Zastosowanie metod taksonomicznych w estymacji wskaźników ubóstwa, Wiadomości Statystyczne, LXI, nr 2.
• Pawlik A., 2016, Dystans innowacyjny województw w roku 2016, Wydawnictwo UJK, Kielce.
• Piontek B., 2006, Współczesne uwarunkowania rozwoju społeczno-gospodarczego, AT-H Bielsko-Biała.
• Prada-Trigo J., Solis N.A., 2018, Economic Development, Urban Growth and Territorial Resilience: Local Dynamics in the Context of the Metropolitan Area of Conception, Entorno Geografico, iss. 15.
• Prusek A., Kudełko J., 2009, Analiza i ocena zróżnicowania poziomu rozwoju polskich regionów w latach 2000-2006 w świetle polityki spójności, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 46.
• Rosner A., 2010, Zróżnicowanie przestrzenne rozwoju społeczno-gospodarczego polskiej wsi i tendencje jego zmian, Kancelaria Senatu, Biuro Analiz i Dokumentacji, Warszawa.
• Stanny M., Strzelczyk W., 2015, Zróżnicowanie przestrzenne sytuacji dochodowej gmin a rozwój społeczno- gospodarczy obszarów wiejskich w Polsce, Stowarzyszenie Ekonomistów Rolnictwa i Agrobiznesu, Roczniki Naukowe, t. XVII, z. 4.
• Śmiłowska T., 1997, Statystyczna analiza poziomu życia ludności Polski w ujęciu przestrzennym, Studia i Prace Zakładu Badań Statystyczno-Ekonomicznych GUS i PAN, z. 247, Warszawa.
• Szewczuk A., 2011, Rozwój lokalny i regionalny – główne determinanty, [in:] A. Szewczuk, M. Kogut- -Jaworska, M. Zioło, Rozwój lokalny i regionalny. Teoria i praktyka, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa.
• Tokarski T., 2005, Statystyczna analiza regionalnego zróżnicowania wydajności, zatrudnienia i bezrobocia w Polsce, Wydawnictwo PTE, Warszawa.
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. nr 2013, poz. 594).
• Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o reformie administracji rządowej i samorządowej (Dz.U. nr 91, poz. 577).
• Walesiak M., 2005, Problemy selekcji i ważenia zmiennych w zagadnieniu klasyfikacji, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Taksonomia, nr 12.
• Wysocki F., 1996, Metody statystycznej analizy wielowymiarowej w rozpoznawaniu typów struktury przestrzennej rolnictwa, Roczniki AR w Poznaniu, Seria: Rozprawy Naukowe, z. 266, Poznań.
• Wysocki F., Lira J., 2005, Statystyka opisowa, Wydawnictwo AR, Poznań.
• Zakrzewska-Półtorak A., 2010, Współczesne uwarunkowania rozwoju gospodarki regionalnej i lokalnej w Polsce, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 109.
• Zeliaś A., 2000, Taksonomiczna analiza przestrzennego zróżnicowania poziomu życia w Polsce w ujęciu dynamicznym, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków.
• Zeliaś A., Malina A., 1997, O budowie taksonomicznej miary jakości życia. Syntetyczna miara rozwoju jest narzędziem statystycznej analizy porównawczej, Taksonomia, z. 4.