Zasada prawdy w nauczaniu społecznym Benedykta XVI

• Authors: Szulist Janusz

Title variants

EN

The Principle of Truth in the Social Teaching of Benedict XVI

• Languages of publication: PL

Abstracts

PL

Odniesienie do prawdy określa status człowieka w ramach doczesności, mając na uwadze porządek przewidziany przez Boga wobec stworzenia w wymiarze fizycznym i duchowym. Fundamentalne znaczenie prawdy dla społeczeństwa, jak sugeruje Benedykt XVI, związane jest z powołaniem człowieka, jak też z pragnieniem integralnego rozwoju wspólnot. Prawda społeczna funkcjonuje niejako w czterech obszarach. Po pierwsze, prawda wyraża ideę pokoju, a ponadto poznawanie prawdy dynamizuje ku pełni człowieczeństwa relacje wspólnotowe. Po drugie, prawda wskazuje na fundamentalne znaczenie wolności w świecie w zakresie upodmiotowienia jednostek, jak też w aspekcie suwerenności państw. Trzecim obszarem funkcjonowania prawdy jest kwestia wykonywania władzy. Rządzący realizują swój mandat na fundamencie zasad i wartości, które w obiektywny sposób warunkują osiąganie właściwych priorytetów w działalności politycznej. Ostatnim obszarem funkcjonowania prawdy jest dziedzina moralności laikatu. Politycy jako szczególna grupa osób – skoncentrowana wokół dobra wspólnego – są zobligowani do proklamowania w świecie „prawdy moralnej”. W artykule wykorzystano teksty z zakresu nauczania Benedykta XVI, przy zastosowaniu metody krytycznej analizy tekstu.

EN

A reference to truth describes human status in temporal life taking into consideration the order intended by God towards creation in the physical and spiritual dimension. The fundamental significance of truth for society, as Benedict XVI suggests, is linked with the human vocation and the desire for the integral development of communities. Thus social truth functions in four spheres. The first one is peace, as truth expresses the idea of peace and knowing truth stimulates communal relations towards the fullness of humanity. Secondly, truth indicates the fundamental meaning of freedom in the world in terms of subjectivity of individuals but also in terms of sovereignty of states. The third area is the execution of power. The people in power shall exercise their mandate relying on principles and values which objectively determine the right priorities of political activity. Finally, the fourth area is the morality of lay people. Politicians as a special group responsible for the common good are obliged to proclaim the “moral truth” in the world. The article offers a critical analysis of the texts of Pope Benedict XVI.

Keywords

PL

Benedykt XVI; prawda; wolność; godność osobowa; miłość w prawdzie; pokój

EN

Benedict XVI; truth; freedom; personal dignity; love in truth; peace

• Publisher: Gdańskie Seminarium Duchowne
• Journal: Studia Gdańskie
• Year: 2018
• Issue: 42
• Pages: 133-144

Contributors

author

Szulist Janusz

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

References

• Benedykt XVI, Chcę być rzecznikiem tych, którzy nie mają głosu, „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 10-11 (2007), s. 16-19.
• Benedykt XVI, Encyklika „Caritas in veritate”, Watykan 2009.
• Benedykt XVI, Encyklika „Deus caritas est”, Watykan 2005.
• Benedykt XVI, Poszukiwanie prawdy nie stanowi zagrożenia dla tolerancji czy pluralizmu kulturowego, „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 11-12 (2009), s. 13-15.
• Benedykt XVI, Prawo do wolności religijnej jest ściśle związane z godnością każdego człowieka, „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 7 (2011), s. 19-20.
• Benedykt XVI, Solidaryzujemy się z wszystkimi w trosce o dobro człowieka, „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 3 (2007), s. 55-56.
• Benedykt XVI, Trzeba budować pokój oparty na prawdzie, „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 4 (2006), s. 20-23.
• Benedykt XVI, Trzy sposoby propagowania prawdy moralnej w życiu publicznym, „L’Osservatore Romano” (wyd. pol.) 8-9 (2010), s. 10-11.
• Drożdż, B., Prawda warunkiem wolności religijnej, „Legnickie Studia Teologiczno-Historyczne”, 1/16 (2010), s. 19-28.
• Franciszek, Encyklika „Laudato si”, Watykan 2015.
• Guardini, R., Wolność – łaska – los. Rozważanie o sensie istnienia, Kraków 1995.
• Hoye, W.J., Demokracja a chrześcijaństwo. Chrześcijańska odpowiedzialność za zasady demokracji, Kraków 2003.
• Jan Paweł II, Encyklika „Centesimus annus”, Watykan 1991.
• Jan Paweł II, Encyklika „Dives in misericordia”, Watykan 1980.
• Jan Paweł II, Encyklika „Laborem exercens”, Watykan 1981.
• Jan Paweł II, Encyklika „Sollicitudo rei socialis”, Watykan 1987.
• Jan XXIII, Encyklika „Mater et magistra”, Watykan 1961.
• Jan XXIII, Encyklika „Pacem in terris”, Watykan 1963.
• Juros H., Kościół – kultura – Europa. Katolicka nauka społeczna wobec współczesności, Lublin 1997.
• Katechizm Kościoła Katolickiego, Poznań 2009.
• Kędzia, Z., Prawo człowieka do integralności, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, LI/3 (1989), s. 15-34.
• Konstytucja duszpasterska o Kościele w świecie współczesnym „Gaudium et spes, w: Sobór Watykański II, Konstytucje. Dekrety. Deklaracje. Nowe tłumaczenie, Poznań 2002, s. 526-606.
• Lewandowski, J., Perspektywy pokoju u papieży: bł. Jana XXIII i Jana Pawła II, w: Problematyka pokoju u papieży Jana XXIII i Jana Pawła II. W 25. rocznicę pontyfikatu Jana Pawła II i 40. rocznicę „Pacem in terris”, red. J. Lewandowski, Ząbki 2004, s. 38-57.
• Mrozek, J.J., Godność osoby ludzkiej jako źródło praw człowieka i obywatela, „Civitas et Lex” 1 (2014), s. 41-47.
• Papieska Rada „Iustitia et Pax”, Kompendium nauki społecznej Kościoła, Kielce 2005.
• Paweł VI, Encyklika „Populorum progressio”, Watykan 1967.
• Ratzinger, J., Europa. Jej podwaliny dzisiaj i jutro, Kielce 2005.
• Sienkiewicz, E., Koncepcja „rewolucji wspólnotowej” w polskiej teologii uczestnictwa, Poznań 2003.
• Szulist, J., Perspektywy ludzkiego rozwoju. Kluczowe zagadnienia encykliki „Caritas in veritate”, Pelplin 2009.
• Szulist, J., W Bogu początek. Reinterpretacja koncepcji pokoju bł. Jana XXIII w nauczaniu społecznym Benedykta XVI, Pelplin 2013.
• Tułodziecki, T., Teologia i antropologia w historiografii deuteronomicznej Rdz 1,1-4,1, „Biblica et Patristica Thoruniensia” 4 (2011), s. 11-26.
• Wesoły, W., Sprawiedliwość w nauczaniu Kościoła katolickiego, „Studia Warmińskie” XLVII (2010), s. 281-305.